Ο υπουργός Άμυνας, Νίκος Δένδιας, χαρακτήρισε το πρόγραμμα SAFE για τον επανεξοπλισμό της Ευρώπης ως «Κανονισμό της Κερκόπορτας», επισημαίνοντας ότι ανοίγει την πόρτα για τη συμμετοχή της Τουρκίας.
Σημείωσε ότι οι Ευρωπαίοι εταίροι έχουν συμπεριλάβει διάφορες τακτικές στο πρόγραμμα ώστε να μην απαιτείται ομοφωνία για τη συμμετοχή τρίτων χωρών, όπως η Τουρκία.
Ο Δένδιας τόνισε ότι η ΕΕ θα πρέπει να στηρίζεται σε κοινές ευρωπαϊκές αρχές και αξίες.
Δυστυχώς, η μεταστροφή των κυρίαρχων κύκλων της ΕΕ απέναντι στην Τουρκία δεν περιορίζεται μόνο στην επιχορηγούμενη συμμετοχή της στην αμυντική δομή της Ευρώπης.
Η ΕΕ φαίνεται να παραβλέπει τις αρχές και αξίες που σχετίζονται με τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα στη γειτονική χώρα.
Ένα πρόσφατο παράδειγμα είναι η σύλληψη και φυλάκιση του δημάρχου Κωνσταντινούπολης, Εκρέμ Ιμάμογλου, και αρκετών συνεργατών του με αμφίβολες κατηγορίες.
Παρά τις μαζικές διαδηλώσεις υπέρ της δημοκρατίας στην Τουρκία, κανείς Ευρωπαίος ηγέτης δεν εξέφρασε δημόσια την αντίθεσή του. Ούτε ζήτησε την απελευθέρωση του Ιμάμογλου, ο οποίος, σύμφωνα με ειδικούς, συνελήφθη για πολιτικούς λόγους.
Αυτή η στάση «δειλίας» διαφέρει σημαντικά από την προηγούμενη κριτική της Ευρώπης προς τον Τούρκο πρόεδρο Ερντογάν, ο οποίος είχε χαρακτηριστεί «δικτάτορας» από τον τότε Ιταλό πρωθυπουργό Μάριο Ντράγκι το 2021. Από τότε, λίγοι ηγέτες τολμούν να τον αμφισβητήσουν, και αυτοί προσέχουν τις διατυπώσεις τους.
Η πολιτική του κατευνασμού
Η πολιτική του κατευνασμού ενισχύει τη θέση του Ερντογάν. Λίγες μέρες μετά τη σύλληψη του Ιμάμογλου, ο πρόεδρος δήλωσε ότι η Ευρώπη δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς την Τουρκία.
Κάποιοι υποστηρίζουν ότι η ΕΕ, λόγω της αστάθειας στις ΗΠΑ υπό την ηγεσία του Ντόναλντ Τραμπ, αναγνωρίζει ότι χωρίς τη στρατιωτική δύναμη της Τουρκίας είναι πιο δύσκολο να εγγυηθεί την ευρωπαϊκή ασφάλεια.
Η Τουρκία διαθέτει τον δεύτερο μεγαλύτερο στρατό στο ΝΑΤΟ και έχει σημαντική πολεμική εμπειρία από τις στρατιωτικές επιχειρήσεις της στη Συρία, στο Ναγκόρνο Καραμπάχ και στη Λιβύη.
Επιπλέον, η τουρκική πολεμική βιομηχανία, με την εταιρεία Baykar να είναι κορυφαία στην παραγωγή στρατιωτικών drones, έχει αποδείξει την αποτελεσματικότητά της σε συγκρούσεις στην Ουκρανία και στο Ναγκόρνο Καραμπάχ.
Για αυτούς τους λόγους, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει χαρακτηρίσει την Τουρκία ως κύριο εταίρο για την ασφάλεια της ΕΕ, μαζί με τον Καναδά, τη Νορβηγία και το Ηνωμένο Βασίλειο.
Κυνική προσέγγιση
Η στάση αυτή θεωρείται κυνική και, αν και πρόσφατα θα ήταν ασυνήθιστη, πλέον θεωρείται αποδεκτή ακόμα και από «προοδευτικούς» ηγέτες.
Η ενδυνάμωση των σχέσεων με την Τουρκία στο πεδίο των αμυντικών προμηθειών μπορεί να υπονομεύσει την ικανότητα της Ευρώπης να επιβάλλει τις δημοκρατικές αρχές πέρα από τα σύνορά της.
Η κατάσταση αυτή ενδέχεται να οδηγήσει στην αγνόηση του αυταρχισμού του Ερντογάν, με αποτέλεσμα η άμυνα να αποτελέσει εργαλείο προς όφελός του, όπως συνέβη με την κρίση της μετανάστευσης, προειδοποιούν Ευρωπαίοι διπλωμάτες.
Αυτά είναι τα αποτελέσματα στο οποίο οδηγεί η ανοχή των ηγετών. Πόσοι όμως νοιάζονται πραγματικά για τις συνέπειες;
