Μακριά από τις ακτές του Ισραήλ, σε διεθνή ύδατα, οι ισραηλινές ναυτικές δυνάμεις κατέλαβαν το ιστιοφόρο «Madleen», το οποίο μετέφερε ανθρωπιστική βοήθεια και υποστηρικτές των Παλαιστινίων, συμπεριλαμβανομένης της γνωστής ακτιβίστριας για το περιβάλλον Γκρέτα Τούνμπεργκ, με προορισμό τη Λωρίδα της Γάζας.
Η επιχείρηση αυτή προκάλεσε διεθνείς αντιδράσεις και κατηγορίες για παραβίαση του διεθνούς δικαίου.
Το πλοίο «Madleen», που είχε αναχωρήσει από τη Σικελία την 1η Ιουνίου με στόχο να παρακάμψει τον «ναυτικό αποκλεισμό» της Γάζας, συνελήφθη το πρωί της Δευτέρας. Σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο, επιβαίνοντες 12 ακτιβιστές έφθασαν στο λιμάνι της Ασντόντ συνοδευόμενοι από δύο πολεμικά σκάφη γύρω στις 8:45 το βράδυ.
Το ισραηλινό υπουργείο Εξωτερικών δήλωσε: «Το “γιότ των σέλφι” κατέπλευσε στο λιμάνι της Ασντόντ κυριολεκτικά πριν από λίγο. Οι επιβάτες υποβάλλονται σε ιατρικές εξετάσεις για να διασφαλιστεί η κατάσταση της υγείας τους».
Η ανακοίνωση συνοδευόταν από φωτογραφίες δύο ακτιβιστών, ανάμεσά τους και η Τούνμπεργκ.
The ‘Selfie Yacht’ docked at Ashdod Port a short while ago. The passengers are currently undergoing medical examinations to ensure they are in good health. pic.twitter.com/dGOhPxQnYI
— Israel Foreign Ministry (@IsraelMFA) June 9, 2025
Ποιοι βρίσκονταν στο πλοίο Madleen
Το πλοίο Madleen μετέφερε 12 άτομα, επιβαίνοντες στην αποστολή του «Στολίσκου της Ελευθερίας» προς τη Λωρίδα της Γάζας.
- Greta Thunberg: η γνωστή Σουηδή ακτιβίστρια για την κλιματική αλλαγή
- Rima Hassan: ευρωβουλευτής που προέρχεται από παλαιστινιακό προσφυγικό καταυλισμό στη Συρία
- Yasemin Acar: Γερμανίδα ακτιβίστρια μικρασιάτικης καταγωγής από την Τουρκία
- Thiago Avila: συντονιστής της Freedom Flotilla Brazil και μέλος της διεθνούς επιτροπής του Στολίσκου της Ελευθερίας
- Yanis Mhamdi: δημοσιογράφος και διευθυντής στο ανεξάρτητο γαλλικό μέσο Blast
- Omar Faiad: ανταποκριτής του Al Jazeera Mubasher
- Sergio Toribio: μέλος της περιβαλλοντικής οργάνωσης Sea Shepherd
Ανάμεσα στους επιβαίνοντες ήταν επίσης:
- Ο Γάλλος γιατρός και ακτιβιστής Baptiste Andre,
- Ο Τούρκος ακτιβιστής Suayb Ordu,
- Ο Ολλανδός φοιτητής μηχανικής Mark van Rennes,
- Η Γαλλίδα ακτιβίστρια Reva Viard,
- Επίσης ο Pascal Maurieras, που συμμετείχε και σε προηγούμενες αποστολές του Στολίσκου της Ελευθερίας.
Ξεχωριστά κελιά στις φυλακές
Σύμφωνα με δημοσίευμα της ισραηλινής εφημερίδας Israel Hayom, όπως αναφέρει το Al Jazeera, ο υπουργός Εθνικής Ασφάλειας, Ιταμάρ Μπεν-Γκβιρ, διέταξε την προετοιμασία ξεχωριστών κελιών στις φυλακές Givon στη Ράμλα, όπου οι ακτιβιστές θα κρατηθούν προσωρινά πριν την απέλασή τους.
Ο Μπεν-Γκβιρ έδωσε επίσης εντολή να «απαγορευτούν στους ακτιβιστές φιλοπαλαιστινιακά σύμβολα κατά τη διάρκεια της κράτησής τους» και «να μην έχουν πρόσβαση σε ηλεκτρονικές συσκευές όπως τηλεοράσεις και ραδιόφωνα στα κελιά τους».
«Είναι κρατούμενοι, όχι φυλακισμένοι»
Απαντώντας σε πληροφορίες ότι οι ακτιβιστές ίσως αναγκαστούν να φορέσουν στολές φυλακής, η δικηγόρος ανθρωπίνων δικαιωμάτων Sara Bashi δήλωσε στο Al Jazeera: «Είναι κρατούμενοι… όχι φυλακισμένοι».
Πρόσθεσε ότι «στο παρελθόν, άνθρωποι που αρνούνταν την είσοδο στο Ισραήλ, απελάθηκαν με τα ρούχα τους».
Η ΜΚΟ Freedom Flotilla Coalition, που ναύλωσε το πλοίο, ανακοίνωσε μέσω Telegram: «Η επικοινωνία με το Madleen έχει διακοπεί. Ισραηλινές δυνάμεις απήχαν το σκάφος», σημειώνοντας ότι οι επιβάτες «απήχθησαν από ισραηλινές δυνάμεις».
Η αποστολή των ακτιβιστών είχε σκοπό να διαμαρτυρηθεί ενάντια στον πόλεμο στη Γάζα και την ανθρωπιστική κρίση.
Στολίσκος της Ελευθερίας: «19 ώρες χωρίς επαφή»
«Έχουν περάσει 19 ώρες από την τελευταία φορά που είχαμε οποιαδήποτε επαφή ή ενημέρωση για τους φίλους και συναγωνιστές μας. Δεν έχουμε λάβει καμία επικοινωνία», αναφέρει ο Στολίσκος της Ελευθερίας για την κατάσταση των 12 ακτιβιστών.
It’s been 19 hours since we last saw or heard from our friends and comrades. We have not been allowed any contact.
Of course, Israeli media allege that no volunteers have been harmed. But the psychological impact of being forcibly abducted by a military force that is… pic.twitter.com/nip2jxW0fb
— Freedom Flotilla Coalition (@GazaFFlotilla) June 9, 2025
Η οργάνωση εκφράζει ευχαριστίες στους υποστηρικτές της απελευθέρωσης των ακτιβιστών, επισημαίνοντας ότι οι περισσότεροι από αυτούς πιθανόν να μην υποστούν την καταπίεση που βιώνουν καθημερινά οι Παλαιστίνιοι, λόγω των «προνομιακών» εθνοτήτων τους.
«Εκτιμούμε την υποστήριξή σας. Ωστόσο, γνωρίζουμε ότι, λόγω των διαφορετικών «προνομίων διαβατηρίων», οι περισσότεροι από αυτούς πιθανότατα δεν θα υποστούν τα φρικτά βασανιστήρια που βιώνουν καθημερινά οι Παλαιστίνιοι», αναφέρεται στην ανακοίνωση.
Η ανακοίνωση καταλήγει με κάλεσμα για συνεχιζόμενη διεθνή πίεση προς τα κράτη, προκειμένου να σταματήσει «η γενοκτονία και η πολιορκία της Γάζας», αναγνωρίζοντας ότι αυτές οι συνθήκες είναι η κύρια αιτία της ύπαρξης του Στολίσκου της Ελευθερίας.
«Είναι σημαντικό να διατηρήσουμε την πίεση στις κυβερνήσεις για να σταματήσουν τη γενοκτονία και την πολιορκία της Γάζας – αυτές οι συνθήκες καθιστούν απαραίτητη την αποστολή μας. Είμαστε εδώ για τη Γάζα. Για την Παλαιστίνη».
Ισραήλ: Ήθελαν τη δημοσιότητα
Το υπουργείο Εξωτερικών του Ισραήλ αντέτεινε με ανακοίνωση ότι: «Η Γκρέτα (Τούνμπεργκ) και άλλοι προσπάθησαν να προχωρήσουν σε μια μιντιακή προβοκάτσια, με στόχο τη δημοσιότητα – η οποία περιλάμβανε λιγότερη ανθρωπιστική βοήθεια από ό,τι χωράει ένα φορτηγό. Περισσότερα από 1.200 φορτηγά με ανθρωπιστική βοήθεια έχουν περάσει στη Γάζα από το Ισραήλ τις τελευταίες δύο εβδομάδες».
«Υπάρχουν άλλοι τρόποι για να παραδοθεί βοήθεια στη Λωρίδα της Γάζας – δεν περιλαμβάνουν selfies στο Instagram. Η μικρή ποσότητα βοήθειας που βρισκόταν στο γιοτ, θα μεταφερθεί κανονικά», πρόσθεσε.
Ο Μακρόν ζητά την επιστροφή των Γάλλων ακτιβιστών
Ο πρόεδρος της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν, «απαίτησε την ταχύτερη επιστροφή στη Γαλλία» των 6 Γάλλων πολιτών που επέβαιναν στο Madleen.
«Είχαμε επικοινωνία με τις ισραηλινές αρχές προκειμένου να αποφευχθεί οποιοδήποτε συμβάν», δήλωσε επίσης ο υπουργός Εξωτερικών, Ζαν-Νοέλ Μπαρό, σε ανακοίνωσή του.
«Μετά τη σύλληψη του πλοίου, ζητήσαμε προξενική προστασία» και να «τους επισκεφθούμε» μόλις φτάσουν στο ισραηλινό έδαφος, «για να βεβαιωθούμε για την κατάστασή τους και να διευκολύνουμε την επιστροφή τους στη Γαλλία», συμπλήρωσε.
Παρεμπόδιση σε διεθνή ύδατα
«Αν δείτε αυτό το βίντεο, (σημαίνει ότι) έχουμε συλληφθεί και απαχθεί στα διεθνή ύδατα», δήλωσε η Τούνμπεργκ σε ένα προηχογραφημένο βίντεο.
SOS! The volunteers on ‘Madleen’ have been kidnapped by Israeli forces.
Greta Thunberg is a Swedish citizen.
Pressure their foreign ministries and help us keep them safe!Web: https://t.co/uCGmx8sn8j
X : @SweMFA
FB : @SweMFA
IG : swedishmfa #AllEyesOnMadeleen pic.twitter.com/76Myrg2Bnz— Freedom Flotilla Coalition (@GazaFFlotilla) June 9, 2025
Φωτογραφίες από τον Στολίσκο Ελευθερίας δείχνουν τους ακτιβιστές με πορτοκαλί σωσίβια, με τα χέρια ψηλά κατά τη διάρκεια της σύλληψης, με ορισμένους να παραδίδουν τα κινητά τους τηλέφωνα σύμφωνα με τις οδηγίες. Κάποιοι πέταξαν τις συσκευές τους στη θάλασσα.
SOS messages to follow #alleyesonMadleen pic.twitter.com/O02sv5c1jW
— Freedom Flotilla Coalition (@GazaFFlotilla) June 9, 2025
Το υπουργείο Εξωτερικών του Ισραήλ δημοσίευσε ένα βίντεο με τους ακτιβιστές να συνοδεύονται από το Ισραηλινό Ναυτικό στο λιμάνι της Ασντόντ.
All the passengers of the ‘selfie yacht’ are safe and unharmed. They were provided with sandwiches and water. The show is over. pic.twitter.com/tLZZYcspJO
— Israel Foreign Ministry (@IsraelMFA) June 9, 2025
Το Ισραήλ υποστηρίζει ότι το σκάφος παραβίασε τον ναυτικό αποκλεισμό και ενήργησε ανάλογα με τον διεθνή νόμο.
Η Freedom Flotilla Coalition, ωστόσο, αναφέρει ότι το «Madleen» παρεμποδίστηκε σε διεθνή ύδατα, περίπου 200 χιλιόμετρα από τη Γάζα. Το Ισραήλ δεν έχει επιβεβαιώσει την ακριβή τοποθεσία της αναχαίτισης.
Ο Robbie Sabel, ειδικός διεθνούς δικαίου, δήλωσε ότι η Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας δίνει δικαιοδοσία στα κράτη μέχρι τα 12 ναυτικά μίλια.
Υπάρχουν, ωστόσο, εξαιρέσεις κατά τη διάρκεια ενόπλων συγκρούσεων.
«Ακόμη και πριν τον τελευταίο πόλεμο, το Ισραήλ ήταν σε συγκρούσεις με τη Χαμάς, γεγονός που του επιτρέπει να αναχαιτίζει πλοία που υποπτεύεται ότι παραβιάζουν τον αποκλεισμό», είπε.
Ο Yuval Shany, καθηγητής διεθνούς δικαίου, ανέφερε ότι «εφόσον ο αποκλεισμός της Γάζας δικαιολογείται στρατιωτικά -με στόχο αποτροπή εισαγωγής όπλων- και το πλοίο σκοπέυει να τον παραβιάσει, το Ισραήλ έχει δικαίωμα να το αναχαιτίσει, υπό προϋπόθεση ότι έχει προηγηθεί προειδοποίηση».
Αντίθετα, η Suhad Bishara, εκπρόσωπος της οργάνωσης Adalah, δήλωσε ότι «το Ισραήλ δεν είχε κανένα δικαίωμα να δράσει».
«Η Χαμάς παραβίασε βασικές αρχές διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου στοχεύοντας ισραηλινούς πολίτες, αλλά η απάντηση δε μπορεί να είναι η καταδίωξη Παλαιστινίων πολιτών από το ισραηλινό στρατό», τόνισε.
