Παρόλο που η ηλιόλουστη Ελλάδα δεν συνδέεται άμεσα με εικόνες πολεμικής μηχανής, το CNBC σημειώνει ότι κατατάσσεται στις πέντε χώρες του ΝΑΤΟ με τις μεγαλύτερες αμυντικές δαπάνες (ως ποσοστό του ΑΕΠ), πίσω μόνο από τις ΗΠΑ, την Πολωνία, τη Λετονία και την Εσθονία.
Ειδικότερα, η Ελλάδα δαπάνησε πέρυσι το 3,1% του ΑΕΠ της για την άμυνα, συνεχίζοντας μια σταθερή πορεία υψηλών εξοπλιστικών δαπανών, που καθορίζεται από την τεταμένη σχέση με την Τουρκία. Ο Jacob Kirkegaard από το think tank Bruegel αναφέρει: «Η Ελλάδα και η Τουρκία φέρουν ένα “ιστορικό φορτίο” χιλίων χρόνων», το οποίο περιλαμβάνει πολέμους, αλλαγές πληθυσμών και διεκδικήσεις στην Κύπρο, εν μέσω ενός δύσκολου γεωγραφικού περιβάλλοντος με πολλούς ελληνικούς νησιωτικούς θύλακες κοντά στην τουρκική ακτή.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη διαρκή στρατιωτική παρουσία στα νησιά, κάτι που συνεπάγεται υψηλό κόστος. Ο κίνδυνος εισβολής ή κρίσης παραμένει: «Η τουρκική απειλή είναι ακόμα εδώ», τονίζει ο Γιώργος Τζογόπουλος από το ΕΛΙΑΜΕΠ. «Η Ελλάδα δαπανά περισσότερα για την άμυνά της για να προστατεύσει την κυριαρχία και τα δικαιώματα της».
Είναι η Ελλάδα μια στρατιωτική δύναμη;
Το CNBC ρωτά τους ειδικούς αν η Ελλάδα μπορεί να θεωρηθεί στρατιωτική υπερδύναμη. Παρά τις υψηλές δαπάνες, η εικόνα των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων δεν είναι χωρίς προβλήματα. Ο Wolfango Piccoli της Teneo επισημαίνει ότι la Ελλάδα έχει επενδύσει σε σύγχρονα όπλα, ιδίως μετά την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Ωστόσο, «το μεγαλύτερο μέρος αυτών των εξοπλισμών έχει αγοραστεί από το εξωτερικό. Η χώρα δεν διαθέτει ισχυρή εγχώρια αμυντική βιομηχανία, κάτι που πρέπει να γίνει προτεραιότητα». Ο Kirkegaard προσθέτει ότι πολλά ελληνικά άρματα μάχης είναι ξεπερασμένης τεχνολογίας και δεν χρησιμοποιούνται σε μεγάλης κλίμακας ασκήσεις, με τον εξοπλισμό διασκορπισμένο σε δεκάδες νησιά. «Δεν μπορούμε να συνδέσουμε τις δαπάνες με την αποτελεσματικότητα των στρατιωτικών δυνάμεων», τονίζει.
Στρατηγική ισχύος στο ΝΑΤΟ
Παρά τις αδυναμίες, οι αμυντικές δαπάνες παρέχουν γεωπολιτική βαρύτητα στην Ελλάδα, σύμφωνα με το CNBC. Οι σχέσεις της με τις ΗΠΑ και τη Γαλλία έχουν ενισχυθεί, καθώς αυτές οι χώρες προμηθεύουν μεγάλο μέρος των ελληνικών οπλικών συστημάτων.
«Οι αμυντικές δαπάνες λειτουργούν ως εργαλείο διπλωματικής επιρροής για την Ελλάδα, προσφέροντας εγγυήσεις ασφαλείας σε ένα δύσκολο περιβάλλον», σχολιάζει ο Piccoli.
Στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Χάγη αυτήν την εβδομάδα, οι αμυντικές δαπάνες έχουν τεθεί στην κορυφή της ατζέντας. Οι ηγέτες συμφώνησαν κατ’ αρχάς σε νέο στόχο ύψους 5% του ΑΕΠ, με 3,5% για εξοπλισμούς και στρατό και 1,5% για υποδομές και κυβερνοασφάλεια.
Η Ελλάδα είναι ήδη κοντά σε αυτόν τον στόχο, αλλά ο Kirkegaard τονίζει ότι οι νέοι στόχοι του ΝΑΤΟ αντανακλούν κυρίως την απειλή από τη Ρωσία, παρά τις περιφερειακές ισορροπίες στο Αιγαίο. «Η Ελλάδα δεν θα είναι από τις χώρες που θα πιεστούν να ανταποκριθούν. Είναι ήδη μπροστά, αν και για άλλους λόγους», καταλήγει.
