Αστρονόμοι ανακάλυψαν ένα μάγναστρο που κινείται με ταχύτητα περίπου 180.000 χλμ./ώρα μέσα στον γαλαξία μας. Αυτό το αστρικό αντικείμενο διαθέτει έναν εκπληκτικά ισχυρό μαγνητικό πεδίο και έχει μια μυστήρια ιστορία προέλευσης που θα μπορούσε να αλλάξει την κατανόησή μας όσον αφορά παρόμοια αστρικά υπολείμματα.
Το εντυπωσιακό αυτό αντικείμενο, γνωστό ως SGR 0501+4516, είναι μια υποκατηγορία άστρων νετρονίου με μαγνητικό πεδίο τόσο ισχυρό που διαλύει την ύλη σε ατομικό επίπεδο. Γι’ αυτό τα συγκεκριμένα σώματα έχουν ονομαστεί «μάγναστρα». Οι ειδικοί εκτιμούν ότι το μαγνητικό πεδίο ενός μάγναστρου είναι γύρω από 100 τρισεκατομμύρια φορές πιο ισχυρό από το αντίστοιχο της Γης.
Τα μάγναστρα έχουν έντονα ελλειψοειδές σχήμα, με μέση διάμετρο περίπου 20 χιλιομέτρων και περιστρέφονται ταχύτατα γύρω από τον άξονά τους. Η πυκνότητά τους είναι τέτοια ώστε μέσα σε μια διάμετρο 20 χλμ. συγκεντρώνεται μάζα 500.000 φορές μεγαλύτερη από αυτή της Γης, με πολύ ισχυρά μαγνητικά πεδία.
Έχει παρατηρηθεί ότι τα μάγναστρα παράγουν εκρήξεις ακτίνων γ, γνωστές ως GRB (Gamma-Ray Burst). Αυτές οι εξαιρετικά ισχυρές συγκεντρώσεις ακτινοβολίας γ δημιουργούνται κατά τη διάρκεια της γέννησης άστρων νετρονίων ή μαύρων τρυπών, από φαινόμενα όπως η σύγκρουση αστέρων νετρονίων, οι εκρήξεις σουπερνόβα, ή η κατάρρευση άστρων. Οι εκρήξεις ακτίνων γ είναι εξαιρετικά ισχυρές εκπομπές φωτονίων γάμμα που ακτινοβολούν εκατομμύρια φορές περισσότερο από τον Ήλιο.
Το SGR 0501+4516 είναι ένα από τα μόλις 30 μάγναστρα που έχουν ανακαλυφθεί στον γαλαξία μας. Εντοπίστηκε για πρώτη φορά το 2008, σε απόσταση περίπου 15.000 ετών φωτός από τη Γη. Σε μια νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό “Astronomy & Astrophysics”, οι ερευνητές ανέλυσαν δεδομένα από παρατηρήσεις του SGR 0501+4516 από τα διαστημικά τηλεσκόπια Hubble και Gaia και διαπίστωσαν ότι το μάγναστρο κινείται πολύ πιο γρήγορα από ότι αναμενόταν μέσα στον γαλαξία μας.
Η ανακάλυψη
Εάν αυτό το μάγναστρο πλησίαζε το ηλιακό μας σύστημα, οι επιπτώσεις θα ήταν καταστροφικές για τη Γη και την ανθρωπότητα. Τα νέα ευρήματα αμφισβητούν τις γνώσεις μας σχετικά με τον σχηματισμό των μάγναστρων. Μέχρι τώρα, οι επιστήμονες πίστευαν ότι αυτά τα αντικείμενα προκύπτουν από τις εκρήξεις πεθαμένων άστρων που διασπώνται πριν μετατραπούν σε άστρα νετρονίων. Οι ερευνητές υποστήριξαν ότι αυτό ισχύει για το SGR 0501+4516, το οποίο αρχικά εντοπίστηκε κοντά στο σουπερνόβα HB9. Ωστόσο, η νέα μελέτη έδειξε ότι το μάγναστρο κινείται γρήγορα και σε λάθος κατεύθυνση για να έχει προσδιοριστεί από τη συγκεκριμένη κοσμική εκδήλωση.
«Η ανίχνευση της τροχιάς του μάγναστρου χιλιάδες χρόνια πριν δείχνει ότι δεν υπάρχουν άλλα υπολείμματα σουπερνόβα ή μεγάλα αστρικά σμήνη με τα οποία θα μπορούσε να σχετίζεται», αναφέρουν εκπρόσωποι της NASA. Οι ερευνητές παραμένουν αβέβαιοι σχετικά με τη διαδικασία που οδήγησε στη δημιουργία του SGR 0501+4516, αλλά προτείνουν ότι αυτό σχηματίστηκε μέσω της άμεσης κατάρρευσης ενός λευκού νάνου και όχι μέσω μιας αστρικής έκρηξης.
«Η ανίχνευση της τροχιάς του μάγναστρου χιλιάδες χρόνια στο παρελθόν έδειξε ότι δεν υπήρχαν άλλα υπολείμματα σουπερνόβα ή μεγάλα αστρικά σμήνη με τα οποία θα μπορούσε να συσχετιστεί», πρόσθεσαν εκπρόσωποι της NASA. Οι ερευνητές εξακολουθούν να μην είναι σίγουροι για την ακριβή διαδικασία γέννησης του SGR 0501+4516. Προβλέπουν ότι ίσως προήλθε από την άμεση κατάρρευση ενός λευκού νάνου, που είναι ο πυρήνας ενός άστρου αφού έχει εξαντλήσει τα καύσιμα του, και όχι από μια αστρική έκρηξη.
Naftemporiki.gr
