Πριν από μερικά χρόνια, το Πολεμικό Ναυτικό είχε στη διάθεσή του 20 πλοία για αντιναρκικές επιχειρήσεις, αλλά αυτή τη στιγμή διαθέτει μόλις 3. Το Γενικό Επιτελείο Ναυτικού (ΓΕΝ) αποφάσισε τον Ιούνιο να παροπλίσει ακόμα ένα από τα πλοία του, με αποτέλεσμα να μένει πλέον μόνο με δύο, γεγονός που καταγράφει μια ιστορικά αρνητική εξέλιξη.
του Χρήστου Μαζανίτη
Η απόφαση μείωσης του αριθμού των μονάδων του Στόλου, που λήφθηκε κατά τη συνεδρίαση του Ανώτατου Ναυτικού Συμβουλίου (ΑΝΣ) στις 12 Δεκεμβρίου 2024 και αποκαλύφθηκε πρώτα από το enikos.gr, προχωρά σύμφωνα με τα χρονοδιαγράμματα που έχουν καθοριστεί. Ενώ η ηγεσία της Πολεμικής Αεροπορίας εκμεταλλεύεται κάθε ευκαιρία για αύξηση των μονάδων, η ηγεσία του Πολεμικού Ναυτικού φαίνεται να είναι πιο προσηλωμένη στο πρόγραμμα απόσυρσης πλοίων, υποστηρίζοντας ότι αυτό γίνεται για να βελτιωθούν τα οικονομικά του Ναυτικού.
Σύμφωνα με την απόφαση του ΑΝΣ, στη 37η συνεδρίαση του 2024, το Πολεμικό Ναυτικό προχωρά σε σημαντική μείωση των επιφανειακών και υποβρυχίων μονάδων του Στόλου, που φτάνει το 15%.
Μια ιδιαίτερη κατηγορία που έχει προστεθεί στο πρόγραμμα μείωσης είναι τα ναρκοθηρευτικά πλοία.
Αυτή τη στιγμή, ο στόλος διαθέτει μόνο 3 ναρκοθηρευτικά, και πρόσφατα αποφασίστηκε να αποσυρθεί το ένα από αυτά, αφήνοντάς τον με μόλις 2, τα οποία τα πληρώματα περιγράφουν ως «περιορισμένων δυνατοτήτων».
Στο παρελθόν, η διοίκηση ναρκοπολέμου διέθετε 3 μοίρες αντιναρκικών πλοίων (20 πλοία συνολικά), όμως αυτά σταδιακά παροπλίστηκαν αναμένοντας την αντικατάστασή τους από σύγχρονες και ικανότερες μονάδες, πρόγραμμα που τελικά έχει βαλτώσει. Στην πραγματικότητα, η τελευταία παραλαβή νέου πλοίου ήταν πριν 17 χρόνια, το 2008.
Πριν από 27 χρόνια, το 1998, η ΔΝΑΡ (Διοίκηση Ναρκοπολέμου) είχε στη διάθεσή της 12 ναρκαλιευτικά τύπου ΑΛΚΥΩΝ, 4 τύπου ΘΑΛΕΙΑ, 2 τύπου ΕΥΝΙΚΗ και 2 τύπου ΆΚΤΙΟΝ.
Φτάνοντας στο 2025, το Πολεμικό Ναυτικό θα διαθέτει μόλις τρία πλοία, από τα οποία ένα θα παροπλιστεί τον Ιούνιο.
Η διοίκηση ναρκοπολέμου έχει επιδείξει αξιόλογη παρουσία εκπροσωπώντας το Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό σε πολλές διεθνείς ασκήσεις (Ισπανία, Ιταλία, Γαλλία, Βέλγιο, Ρουμανία κ.ά.), καθώς επίσης και σε συνέδρια και επιχειρήσεις του ΝΑΤΟ, όπως η SNMCMG2.
Στις 27 Οκτωβρίου 2020, το Πολεμικό Ναυτικό δέχτηκε πλήγμα από τον εμβολισμό του ναρκοθηρευτικού «Καλλιστώ» από το φορτηγό πλοίο MAERSK LAUNCESTON, κοντά στο λιμάνι του Πειραιά. Ευτυχώς, από καθαρή τύχη δεν σημειώθηκε απώλεια ανθρώπινης ζωής. Ωστόσο, το Πολεμικό Ναυτικό έχασε ένα πλοίο και αναδείχθηκε η επείγουσα ανάγκη προμήθειας νέων ναρκοθηρευτικών.
Το «Καλλιστώ» ήταν ένα από τα δύο πλοία τύπου HUNT που είχε αποκτήσει το Πολεμικό Ναυτικό και η απώλειά του είναι μια δυσάρεστη εξέλιξη. Η αντικατάστασή του θα απαιτούσε χρονοβόρες διαδικασίες, καθώς πρόκειται για στρατιωτικό πλοίο με ειδικές προδιαγραφές, επομένως ακόμα και αν γίνει παραγγελία… αύριο, χρειάζονται σχεδόν 2 χρόνια για την ολοκλήρωσή του.
Παρ’ όλα αυτά, παρά το γεγονός ότι τα πλοία μπορούν να κατασκευαστούν από ελληνικά χέρια, στα ελληνικά ναυπηγεία, ωστόσο η ηγεσία του ΓΕΝ δεν έχει ακόμη υλοποιήσει σχέδιο αντικατάστασης.
Σύμφωνα με πληροφορίες του enikos.gr, διερευνάται η δυνατότητα αγοράς μεταχειρισμένων πλοίων στην διεθνή αγορά, αλλά ακόμα και αυτή η διαδικασία δεν είναι εύκολη. Θυμίζεται ότι μέχρι τις αρχές του 2024, το Πολεμικό Ναυτικό είχε προχωρήσει σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες για την προμήθεια μεταχειρισμένων ναρκοθηρευτικών κλάσης ALKMAAR, ωστόσο, το καλοκαίρι του 2024, μετά από πολλές αναβολές, η ευκαιρία χάθηκε λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, που είχε επακόλουθα για τις χώρες της Βαλτικής και της Μαύρης Θάλασσας.
Αν και η Ουκρανία δεν μπορεί να παραλάβει πλοία που έχουν ήδη δεσμευτεί για αυτήν, η Βουλγαρία και η Ρουμανία, σύμφωνα με διεθνείς συμφωνίες για τη διέλευση των στενών του Βοσπόρου, έχουν τη δυνατότητα να στέλνουν πολεμικά πλοία. Το ΝΑΤΟ δίνει προτεραιότητα σ’ αυτές τις χώρες στην προσπάθειά του να αντιμετωπίσει τις χιλιάδες νάρκες που έχουν πλημμυρίσει τις ακτές της Οδησσού, του Μικολάιβ και της Κριμαίας.
Οι ελάχιστες διαθέσιμες περιπτώσεις πλοίων είναι τα HUNT του Βασιλικού Ναυτικού της Μεγάλης Βρετανίας, τα οποία, ωστόσο, εκτιμάται ότι θα είναι διαθέσιμα μόνο μετά το 2030.
Ο ίδιος ο Αρχηγός ΓΕΝ, Δημήτρης Κατάρας, έχει εκφράσει την υποστήριξή του στη χρήση Μη Επανδρωμένων Υποβρυχίων για ναρκοθηρικές επιχειρήσεις, προτείνοντας αυτό το πρόγραμμα μέσω του Ελληνικού Κέντρου Καινοτομίας (ΕΛΚΑΚ).
