Στην αρχαία ρωμαϊκή πόλη Διόκλεια, κοντά στην Ποντγκόριτσα, ανακαλύφθηκε ένα σπάνιο αρχαιολογικό εύρημα. Κατά τις πρόσφατες ανασκαφές στη δυτική νεκρόπολη της Koshturnica, οι αρχαιολόγοι ήρθαν σε επαφή με τον τάφο μιας γυναίκας υψηλής κοινωνικής θέσης, ηλικίας περίπου 1.800 ετών.
Ανάμεσα στα κτερίσματα του τάφου, ξεχωρίζει ένα σπάνιο ρωμαϊκό γυάλινο διάτρητο αγγείο, διακοσμημένο με μια μοναδική σκηνή που απεικονίζει έναν μονομάχο, κάνοντάς το ένα από τα πιο σημαντικά ευρήματα της περιοχής.
Η έρευνα πραγματοποιείται υπό την καθοδήγηση του αρχαιολόγου Miloš Živanović.

Η αρχαία Διόκλεια
Η Διόκλεια (Duklja) ήταν μια πόλη και κρατική δομή στην περιοχή του σημερινού Μαυροβουνίου, με ιστορία που καταλάμβανε την ρωμαϊκή εποχή. Ιδρύθηκε τον 1ο αιώνα μ.Χ. και έγινε ένα σημαντικό αστικό και πολιτιστικό κέντρο στη ρωμαϊκή επαρχία της Δαλματίας.
Η πόλη άνθισε μέχρι τις αρχές του 7ου αιώνα, όταν και εγκαταλείφθηκε. Η στρατηγική της θέση κοντά σε εμπορικές διαδρομές, οι προηγμένες αστικές υποδομές και η εντυπωσιακή αρχιτεκτονική της, την καθιστούν έναν από τους σημαντικότερους αρχαιολογικούς χώρους στο Μαυροβούνιο.
Τα τελευταία τρία χρόνια, η δυτική νεκρόπολη της Διόκλειας, γνωστή σήμερα ως Koshturnica, βρίσκεται σε συστηματικές ανασκαφές.

Το επίκεντρο των φετινών ανασκαφών – σημαντική ανακάλυψη
Πάνω από 180 τάφοι έχουν εξερευνηθεί, αποκαλύπτοντας έναν πλούτο από κεραμικά, γυάλινα αντικείμενα, κοσμήματα και νομίσματα.
Τα ευρήματα αναδεικνύουν την κοινωνική θέση και τον πολιτιστικό πλούτο των κατοίκων της αρχαίας Διόκλειας. Η πιο σημαντική ανακάλυψη της φετινής χρονιάς ήταν ο τάφος μιας Ρωμαίας που χρονολογείται στον 4ο αιώνα μ.Χ., ο οποίος περιλάμβανε πολυτελή αντικείμενα, όπως χρυσά σκουλαρίκια, περιδέραιο, οστέινες εργαλεία και οκτώ γυάλινα αγγεία.
Το πιο αξιοσημείωτο εύρημα ήταν ένα διάτρητο αγγείο της ρωμαϊκής αυτοκρατορικής περιόδου με σύνθετη διακόσμηση.
Σε δήλωσή του, ο αρχαιολόγος Živanović ανέφερε: “Τα κτερίσματα περιλαμβάνουν δύο χρυσά σκουλαρίκια με πράσινες χάντρες και ένα κολιέ από χρυσό και χάντρες από λιγνίτη”.
“Ανακαλύφθηκαν οκτώ γυάλινα αγγεία, εκ των οποίων τα δύο είναι ιδιαίτερα ξεχωριστά. Το ένα είναι ένα λεπτοδουλεμένο κύπελο ή πιάτο από σκούρο γυαλί, ενώ το άλλο είναι ένα σπάνιο διάτρητο αγγείο”.
Εντυπωσιακές παραστάσεις με έναν σπάνιο μονομάχο
Τα διάτρητα αγγεία της ρωμαϊκής αυτοκρατορικής περιόδου είναι σπάνια κομμάτια πολυτελείας. Αυτού του τύπου τα αγγεία διακρίνονται από την περίτεχνη διάτρητη διακόσμηση σε μορφή “δικτύου”, ενδεχομένως με καλλιγραφικές επιγραφές και συμβολικά στοιχεία.
Το ιδιαίτερο στοιχείο τους είναι η απεικόνιση μιας σκηνής μονομάχου που αγωνίζεται με λεοπαρδάλεις. Αυτή η ανακάλυψη καθιστά το εύρημα ένα από τα πιο σημαντικά διεθνώς.
“Είμαστε περήφανοι που το δεύτερο διάτρητο αγγείο της ρωμαϊκής εποχής ανακαλύφθηκε στο Μαυροβούνιο, ενώ το πρώτο βρίσκεται στην Pljevlja”.
“Δυστυχώς, η κατάσταση του αγγείου δεν είναι καλή και θα απαιτηθούν εκτενείς εργασίες συντήρησης. Ελπίζουμε να ανακτήσουμε πλήρως την αρχική του μορφή”, δήλωσε στην ιστοσελίδα Arkeonews.
“Το διάτρητο αγγείο είναι εξαιρετικά σπάνιο, ακόμα πιο σπάνιο από εκείνο που βρίσκεται στην Pljevlja, λόγω της παραστατικής του φύσης”.
Το δίκτυ του αγγείου απεικονίζει μια σκηνή μάχης με λεοπαρδάλεις γύρω από έναν μονομάχο. Το αγγείο έχει κίτρινες και πράσινες αποχρώσεις.

Ενώ τα διάτρητα γυάλινα αγγεία που ανακαλύφθηκαν πρόσφατα δεν είναι όλα σε άριστη κατάσταση, τα διασωθέντα θραύσματα αποδεικνύουν την τεχνική ικανότητα και τον καλλιτεχνικό συμβολισμό τους.
Ο επικεφαλής της ομάδας ανέφερε ότι, “Βρήκαμε ένα δοχείο (πυξίς) με βελόνες και σπάτουλες, ένα επιτραπέζιο παιχνίδι και διάφορους τύπους αγγείων, όπως βαλσαμάρια, κύπελλα και κανάτες—όλα μέρη του κτεριστικού συνόλου”.
Το βαλσαμάριο είναι ένα μικρό αγγείο που χρησιμοποιούνταν στην αρχαιότητα για την αποθήκευση αρωμάτων και άλλων πολύτιμων υγρών.
Ο Živanović είπε ότι, “Μπορεί τα οστά να είναι σε κακή κατάσταση, ωστόσο η ανάλυση δείχνει ότι η γυναίκα ήταν πολύ ψηλή, ασυνήθιστο για τη Διόκλεια του 4ου αιώνα. Όλα τα ευρήματα δείχνουν ότι ήταν μια εξέχουσα προσωπικότητα της εποχής”.
Η ανακάλυψη αυτή αναδεικνύει την πολυτέλεια στην οποία ζούσε η ρωμαϊκή ελίτ της Διόκλειας και συνεισφέρει σημαντικά στη μελέτη της αρχαίας γυάλινης παραγωγής και των ταφικών πρακτικών των Ρωμαίων.