Ο Γενικός Διευθυντής της ΔΟΑΕ, Ραφαέλ Γκρόσι, ενημέρωσε το Συμβούλιο Ασφαλείας σχετικά με την πρόσφατη ισραηλινή στρατιωτική επιχείρηση που συμπεριλάμβανε επιθέσεις σε πυρηνικές εγκαταστάσεις στο Ιράν.
Η ΔΟΑΕ παρακολουθεί στενά την κατάσταση, διατηρώντας συνεχή επικοινωνία με την Ιρανική Ρυθμιστική Αρχή Πυρηνικής Ενέργειας προκειμένου να αξιολογήσει τις ζημιές και τους ενδεχόμενους κινδύνους.
Σύμφωνα με τον κ. Γκρόσι:
Η μονάδα εμπλουτισμού καυσίμου στη Νατάνζ έχει υποστεί σοβαρές ζημιές. Το υπέργειο τμήμα του πιλοτικού εργοστασίου, όπου παραγόταν ουράνιο εμπλουτισμένο σε 60% U-235, καταστράφηκε, πλήρως καταρρακώνοντας και την ηλεκτροδοτική υποδομή (σταθμός, γεννήτριες, εφεδρικά συστήματα).
Δεν έχουν παρατηρηθεί ενδείξεις φυσικής καταστροφής στο υπόγειο τμήμα των εγκαταστάσεων, αλλά η διακοπή ρεύματος θα μπορούσε να έχει προκαλέσει ζημία στους φυγοκεντρητές.
Τα επίπεδα ραδιενέργειας εκτός της περιοχής παραμένουν στα φυσιολογικά όρια, χωρίς επιπτώσεις στον πληθυσμό ή το περιβάλλον.
Μέσα στις εγκαταστάσεις, έχει καταγραφεί ραδιολογική και χημική επιμόλυνση, κυρίως από σωματίδια άλφα, ωστόσο οι επιπτώσεις είναι διαχειρίσιμες με τα κατάλληλα μέτρα προστασίας.
Επιπλέον, το Ιράν ανέφερε επιθέσεις σε δύο άλλες περιοχές:
- – Φορντό (μονάδα εμπλουτισμού)
- – Ισφαχάν (εργοστάσια μετατροπής καυσίμου και εμπλουτισμένης σκόνης UO₂)
Η ΔΟΑΕ δεν έχει ακόμη πλήρη εικόνα των εξελίξεων, αλλά επιβεβαιώνει ότι σημειώθηκε στρατιωτική δραστηριότητα κοντά στις εν λόγω εγκαταστάσεις, οι οποίες αρχικά δεν ήταν στόχοι, αλλά φάνηκε να επηρεάζονται.
Ο Γενικός Διευθυντής της ΔΟΑΕ υπογράμμισε ότι: «Οι πυρηνικές εγκαταστάσεις δεν θα πρέπει ποτέ να γίνονται στόχοι επιθέσεων, ανεξαρτήτως των περιστάσεων.»
Παρέθεσε σχετικά ψηφίσματα της Γενικής Διάσκεψης του ΔΟΑΕ (GC/44/RES/44 και GC/46/RES/533), επισημαίνοντας ότι τέτοιες επιθέσεις παραβιάζουν τον Χάρτη του ΟΗΕ, το διεθνές δίκαιο και το καταστατικό της ΔΟΑΕ.
Η ΔΟΑΕ:
- Εχει συστήσει ειδική ομάδα παρακολούθησης με ανώτερα στελέχη σε 24ωρη ετοιμότητα,
- Έχει ενισχύσει την επικοινωνία με τις ιρανικές αρχές και τις επιτόπιες επιθεωρήσεις,
- Έχει διασφαλίσει μέτρα προστασίας του προσωπικού,
- Έχει δηλώσει ότι είναι έτοιμη να αποστείλει τεχνικούς εμπειρογνώμονες για θέματα ασφάλειας και πυρηνικής επιτήρησης.
Ο κ. Γκρόσι επεσήμανε ότι η μόνος βιώσιμης λύσης είναι ο διάλογος και η διπλωματία:
«Η ΔΟΑΕ παραμένει ένα ουσιαστικό και μοναδικό τεχνικό φόρουμ για την προώθηση της ειρήνης, της ασφάλειας και της αποκλιμάκωσης μέσω τεκμηριωμένης συνεργασίας.»
Επίσης, δήλωσε έτοιμος να ταξιδέψει άμεσα στο Ιράν για να συμβάλει προσωπικά στην εγγύηση της ασφάλειας, της μη διάδοσης και της ειρηνικής χρήσης της πυρηνικής ενέργειας.
«Δηλώνω προσωπικά – και εκ μέρους της Υπηρεσίας – ότι θα υποστηρίξω κάθε τεχνική και διπλωματική πρωτοβουλία που προάγει τη διαφάνεια, την ασφάλεια και την ειρηνική επίλυση των πυρηνικών ζητημάτων του Ιράν.», σημείωσε.
