Η τιμή του τυπικού καλαθιού ενός νοικοκυριού στις ελληνικές σούπερ μάρκετ είναι χαμηλότερη σε σύγκριση με χώρες όπως η Γαλλία, η Αγγλία, η Ιταλία, η Ισπανία, η Πορτογαλία, η Γερμανία και η Ρουμανία, σύμφωνα με τα δεδομένα του ΙΕΛΚΑ.
Η έρευνα βασίζεται σε στοιχεία από πλατφόρμες συγκρίσεων τιμών καθώς και σε τιμοληψίες από αλυσίδες σούπερ μάρκετ. Αφορά ένα τυπικό καλάθι προϊόντων του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων στην Ελλάδα τον Απρίλιο του 2025 και στις άλλες προαναφερθείσες χώρες. Οι συγκρίσεις γίνονται με και χωρίς την προσθήκη ΦΠΑ, ο οποίος διαφέρει ανά χώρα.
Για την ανάλυση συγκρίθηκαν οι τιμές σε 40 κατηγορίες προϊόντων. Η μελέτη περιλαμβάνει παραδείγματα πάνω από 6.000 τιμών από 44 διαφορετικές αλυσίδες σούπερ μάρκετ στις οκτώ χώρες, με σκοπό τον υπολογισμό των μέσων τιμών και παρέχεται δεδομένα από έγκυρες πλατφόρμες σύγκρισης. Τα στοιχεία καλύπτουν τελικές τιμές τόσο επώνυμων προϊόντων όσο και προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας σε κάθε χώρα.
Επισημαίνεται ότι οι τιμές αφορούν μόνο τις αλυσίδες σούπερ μάρκετ και όχι άλλα σημεία πώλησης.
Η σύγκριση των μέσων τιμών δείχνει ότι οι περισσότερες χώρες έχουν ακριβότερο μέσο καλάθι από την Ελλάδα, με τη Γερμανία 46% υψηλότερα, τη Γαλλία 26%, το Ηνωμένο Βασίλειο 24%, την Ιταλία 15%, την Πορτογαλία 7%, την Ισπανία 9% και τη Ρουμανία 9%.
Αποτελέσματα
Σύμφωνα με το ΙΕΛΚΑ, η εικόνα αλλάζει σημαντικά όταν αφαιρεθεί ο ΦΠΑ, επιτρέποντας την αναγνώριση των πραγματικών τιμών των προϊόντων σούπερ μάρκετ. Σε αυτή την περίπτωση, όλα τα άλλα κράτη επιδεικνύουν ακριβότερες μέσες τιμές, με τη Γερμανία να προπορεύεται κατά 54%, τη Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο κατά 33%, την Ιταλία κατά 23%, την Ισπανία κατά 18%, την Πορτογαλία κατά 10% και τη Ρουμανία κατά 14%. Η παράγοντας αυτός οφείλεται στη διαφορά στους συντελεστές ΦΠΑ, που στην Ελλάδα ανέρχεται στο 13%. Συγκριτικά, οι συντελεστές είναι χαμηλότεροι στη Γαλλία, Ισπανία και Πορτογαλία.
Συμπερασματικά, το οργανωμένο λιανεμπόριο τροφίμων στην Ελλάδα προσφέρει την δυνατότητα στους καταναλωτές να αποκτούν προϊόντα του τυπικού καλαθιού σε χαμηλότερες τιμές. Αυτή η τάση έχει παρατηρηθεί σταθερά τα τελευταία 12 χρόνια, με ουσιαστικές μειώσεις και μικρές διακυμάνσεις, διατηρώντας την Ελλάδα σε πιο ανταγωνιστική θέση σε σύγκριση με άλλες χώρες.
Παράγοντες
Σημαντικοί παράγοντες που θα πρέπει να ληφθούν υπόψη κατά τη σύγκριση τιμών σε διαφορετικές χώρες περιλαμβάνουν:
- Το ύψος των ΦΠΑ σε κάθε χώρα
- Οι ειδικοί φόροι κατανάλωσης
- Η φορολογία
- Η αγροτική και βιομηχανική παραγωγή
- Οι καταναλωτικές συνήθειες
- Οι καιρικές συνθήκες και οι φυσικές καταστροφές
- Το κόστος ενέργειας
- Το κόστος καυσίμων και μεταφορών
- Το μισθολογικό κόστος
- Η απόσταση από παραγωγικά κέντρα
- Η γεωγραφική πολυπλοκότητα
- Η αγοραστική δύναμη και οι οικονομίες κλίμακας
- Η αναλογία οργανωμένου λιανεμπορίου προς μικρότερες μονάδες πώλησης
- Η εξαγωγή και εισαγωγή προϊόντων και πρώτων υλών
- Τα κόστη παραγωγής
- Η παραγωγικότητα της βιομηχανίας και του λιανεμπορίου
- Η εποχικότητα της ζήτησης
