Ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, συναντήθηκε με την αιγυπτιακή κυβέρνηση για να συζητήσει τις διαδικασίες γύρω από τις ιδιοκτησίες της Μονής του Σινά, καθώς και την αντίδραση της Αθήνας σχετικά με την αλλαγή στάσης του στρατηγού Χαφτάρ στο τουρκολιβυκό μνημόνιο.
Του ΠΑΝΑΓΗ ΓΑΛΙΑΤΣΑΤΟΥ – ΠΗΓΗ: Realnews
Σύμφωνα με πληροφορίες, ξεκινά μια μακροχρόνια διαπραγμάτευση ανάμεσα στην Ελλάδα και την Αίγυπτο σχετικά με την ιδιοκτησία των εγκαταστάσεων της Μονής Σινά. Αν και το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών επιθυμεί ταχεία εξέλιξη, στην πρόσφατη επίσκεψη του Γ. Γεραπετρίτη στο Κάιρο, δεν καθορίστηκε χρονοδιάγραμμα για την επαναλειτουργία των διαπραγματεύσεων.
Το θέμα θα συνεχίσει να απασχολεί τις συνομιλίες με την Αίγυπτο, καθώς οι διμερείς σχέσεις πρέπει να παραμείνουν θετικές. Η στρατηγική συνεργασία με την Αίγυπτο είναι θεμελιώδης για την ελληνική εξωτερική πολιτική στην περιοχή, κάτι που αναφέρθηκε και στην αποστολή του Υπουργού στο Κάιρο.
Κλίμα καχυποψίας
Η ελληνική κυβέρνηση ανησύχησε από την καθυστέρηση που προκάλεσε η αιγυπτιακή πλευρά στην έγκριση της συμφωνίας μεταξύ της μονής και του υπουργείου Δικαιοσύνης, περιμένοντας την απόφαση του Εφετείου της Ισμαηλίας. Η μετακίνηση της Αιγύπτου από τα συμφωνηθέντα δημιούργησε κλίμα καχυποψίας μεταξύ των δύο χωρών, που, αν και δεν παραδέχονται δημόσια, δοκιμάζει τις σχέσεις τους.
Η ελληνική κυβέρνηση επιθυμεί να πετύχει μια συμφωνία που να μην απέχει πολύ από αυτή που είχε προκύψει προ της δικαστικής απόφασης, θεωρώντας ότι μπορεί να ασκήσει έμμεση πίεση μέσω αξιολόγησης ζητημάτων που αγγίζουν τις σχέσεις ΕΕ-Αιγύπτου και το καθεστώς του Ιμαρέτ στην Καβάλα. Παρόλα αυτά, οι διπλωμάτες κατανοούν ότι η πίεση δεν μπορεί να είναι υπερβολική χωρίς να βλάψει τις διμερείς σχέσεις.
Νέα αφετηρία
Η απόφαση αυτή θα αποτελέσει τη νέα βάση για τις διαπραγματεύσεις, καθώς οι Αιγύπτιοι την παρουσίασαν στο πλαίσιο των συνομιλιών με την ελληνική αποστολή. Σύμφωνα με πληροφορίες, η αιγυπτιακή αντιπροσωπεία περιλάμβανε νομικούς και η συζήτηση επικεντρώθηκε στο πώς η δικαστική απόφαση επηρεάζει την κατάσταση.
Διπλωμάτες πιστεύουν ότι οι μελλοντικές διαπραγματεύσεις θα ενσωματώσουν αυτή την απόφαση, η οποία ουσιαστικά δεν αναγνωρίζει την κυριότητα της Μονής Σινά. Το αιγυπτιακό υπουργείο Εξωτερικών τονίζει ότι “η απόφαση επιβεβαιώνει τη θρησκευτική και πνευματική κηδεμονία του μοναστηριού”, υποδηλώνοντας ότι η έννοια «κηδεμονία» έχει άλλη σημασία από την «ιδιοκτησία».
Στην επίσκεψη του Γ. Γεραπετρίτη, η ελληνική πλευρά επεσήμανε την σημασία της Μονής Σινά ως παγκόσμιο μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς και ότι πρέπει να διατηρηθεί το status quo και η νομική της προσωπικότητα.
Βαθιά σχέση
Ο Γ. Γεραπετρίτης δήλωσε μετά από συνάντηση με τον αιγυπτιακό ομόλογό του: “Η σχέση μας με την Αίγυπτο είναι βαθιά και στρατηγική. Συμφωνήσαμε να εργαστούμε για την προστασία των δικαιωμάτων της μονής.” Οι Έλληνες διπλωμάτες θεώρησαν θετικό ότι η Αίγυπτος δεσμεύτηκε να διατηρήσει τον ελληνορθόδοξο χαρακτήρα της μονής.
Το μέλλον των διαπραγματεύσεων είναι η ταχύτητα προόδου, δεδομένων των προηγούμενων καθυστερήσεων. Στη Μονή Σινά πιστεύουν ότι είναι αναγκαίο να διεθνοποιήσουν το ζήτημα ώστε να διατηρηθεί το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης και να ασκηθεί πίεση στην Αίγυπτο.
Τουρκολιβυκό μνημόνιο: Αντίκτυποι στην Αθήνα
Ο υπουργός Εξωτερικών σχεδιάζει επίσκεψη στη Λιβύη, ίσως και μέσα στον Ιούνιο, με αφορμή την απόφαση της Βουλής της Λιβύης να ιδρύσει τεχνική επιτροπή για την αξιολόγηση του τουρκολιβυκού μνημονίου. Η αρχική προγραμματισμένη επίσκεψη επρόκειτο να περιλαμβάνει και τον υπουργό Μετανάστευσης, αλλά η προοπτική κύρωσης του μνημονίου άλλαξε τις προτεραιότητες. Ο Γ. Γεραπετρίτης αναμένεται να επισκεφθεί τις Τρίπολη και Βεγγάζη.
Η τύχη του μνημονίου άγνωστη, αφού δεν είναι η πρώτη φορά που η κύρωσή του υπάρχει στην ημερήσια διάταξη. Ιστορικά, οι λιβυκές δυνάμεις έχουν αποδέχθεί την προοπτική του να υπάρξει φιλότουρκη κυβέρνηση στην Τρίπολη και φιλελληνική στην Βεγγάζη. Ωστόσο, η Τουρκία έχει συγκεντρώσει ισχυρές σχέσεις στη Λιβύη, γεγονός που μπορεί να επηρεάσει την εφαρμογή του μνημονίου.
Διπλωμάτες εκτιμούν ότι η κύρωση δεν θα γίνει άμεσα, καθώς θίγει τα συμφέροντα της Αιγύπτου, που είναι σημαντικός σύμμαχος του Χαφτάρ. Οι Λίβυοι φαίνεται ότι χρησιμοποιούν την επιτροπή ως διαπραγματευτικό χαρτί με την Τουρκία, την Ελλάδα, το Κάιρο και στο εσωτερικό πολιτικό σκηνικό. Η Αθήνα ίσως ήταν υπερβολικά αισιόδοξη σχετικά με την ακύρωση του μνημονίου.
Εκκρεμότητα
Διπλωμάτες θεωρούν ότι η καλύτερη επιτυχία του Γ. Γεραπετρίτη στη Λιβύη θα είναι να επανεκκινήσει τις τεχνικές διαπραγματεύσεις που είχαν συμφωνηθεί το 2021. Στόχος της Ελλάδας ήταν τότε να κλείσει εκκρεμότητες και να αναδείξει την ασυμβατότητα του μνημονίου με το Δίκαιο της Θάλασσας.
Εάν ο υπουργός επισκεφθεί τη Βεγγάζη, θα επιδιώξει να αποκαταστήσει τις σχέσεις με τους Σάλεχ και Χαφτάρ, που έχουν επιβραδυνθεί τα τελευταία χρόνια. Παρά τα τακτικά επισκέψεις μελών της οικογένειας Χαφτάρ, οι σχέσεις παραμένουν ευαίσθητες.
Προτάσεις του πρέσβη
Η ελληνική διπλωματία πρέπει να ενισχύσει την παρουσία της στη Λιβύη, αξιοποιώντας τον δραστήριο πρέσβη Νίκο Γαριλίδη, ο οποίος έχει προτείνει κοινά έργα, όπως οι αεροπορικές και ηλεκτρικές διασυνδέσεις. Ωστόσο, αυτές οι προτάσεις δεν προχώρησαν λόγω έλλειψης ενδιαφέροντος από την Αθήνα.
Διαβάστε το δημοσίευμα της Realnews
Διαβάστε το δημοσίευμα της Realnews
