Η επιτάχυνση των αναπτυξιακών έργων, η αποσαφήνιση του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ΝΟΚ), η πρόσθεση 500 εκατ. ευρώ στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) και οι αναμενόμενες αυξήσεις εκταμιεύσεων ύψους 1,3 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης, αναμένεται να συμβάλουν στην αύξηση των επενδύσεων μέχρι το τέλος του χρόνου, σύμφωνα με πηγές του ΥΠΕΘΟΟ.
Πηγές του υπουργείου ανέφεραν στην «Ν» ότι, παρά τις πρόσφατες ανακοινώσεις της ΕΛΣΤΑΤ που δείχνουν μείωση των επενδύσεων στο πρώτο τρίμηνο, «η ελληνική οικονομία σημειώνει ρυθμούς ανάπτυξης υψηλότερους από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης. Τα πρόσφατα στοιχεία δείχνουν ότι η ανάπτυξη το πρώτο τρίμηνο του 2025 ανήλθε σε 2,2%, επιβεβαιώνοντας την υπεραπόδοση της ελληνικής οικονομίας. Παρά τις παγκόσμιες προκλήσεις, η Ελλάδα διατηρεί ηγετική θέση στην ανάπτυξη της Ευρώπης, αν και η μείωση των επενδύσεων μπορεί να οφείλεται στην προσωρινή πτώση της οικοδομικής δραστηριότητας».
Σύμφωνα με ρεπορτάζ της «Ν», οι επενδύσεις αναμένεται να ανακάμψουν σημαντικά τα επόμενα τρίμηνα, με βάση το υψηλό επίπεδο του ΠΔΕ και του Ταμείου Ανάκαμψης για το 2025. Αναμένονται επιπλέον 1,3 δισ. ευρώ σε κρατικές επιχορηγήσεις φέτος.
Τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ
Σύμφωνα με τα εποχικά προσαρμοσμένα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, το ΑΕΠ της ελληνικής οικονομίας αυξήθηκε κατά 2,2% ετησίως για τη διάρκεια Ιανουαρίου – Μαρτίου. Ωστόσο, αυτή η αύξηση προήλθε κυρίως από την κατανάλωση. Η πτώση των επενδύσεων κατά 3,2% έρχεται σε αντίθεση με τον στόχο για αύξηση άνω του 8%, προκειμένου να ενισχυθεί η συμμετοχή του «ακαθάριστου σχηματισμού παγίου κεφαλαίου» στο ΑΕΠ και να μειωθεί το «επενδυτικό κενό» που παραμένει στα επίπεδα του 5,8% σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Οι τριμηνιαίες εξελίξεις δεν επιτρέπουν ασφαλή συμπεράσματα, ειδικά σε μια οικονομία με έντονες εποχικές μεταβολές. Οι επενδύσεις αυτήν την περίοδο εξαρτώνται άμεσα από τις εκταμιεύσεις του Ταμείου Ανάκαμψης και την απορρόφηση του ΕΣΠΑ. Η πορεία των επενδύσεων τους προσεχείς μήνες θα είναι καθοριστική για την ευρύτερη οικονομική κατάσταση.
Στην ετήσια έκθεση προόδου που καταθέθηκε στην Ε.Ε., προβλέπεται ότι φέτος οι επενδύσεις πρέπει να αυξηθούν κατά 8,4%, απαιτώντας σημαντική αύξηση τις επόμενες περιόδους. Η κατανάλωση δείχνει σημάδια πίεσης λόγω πληθωρισμού, ενώ η τουριστική δραστηριότητα προσπαθεί να διατηρήσει τα «ιστορικά υψηλά». Το τελικό αναπτυξιακό ποσοστό για το έτος θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από την πορεία των δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων.
Τα θετικά και τα αρνητικά
Η τελική καταναλωτική δαπάνη παρέμεινε πυλώνας ανάπτυξης με αύξηση 1,6% σε σύγκριση με το πρώτο τρίμηνο του 2024, δείχνοντας θετικές επιδράσεις από την αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος και τις σταθερές συνθήκες στην αγορά εργασίας.
Αντίθετα, οι επενδύσεις παγίου κεφαλαίου, αναγκαίες για τη μεσοπρόθεσμη δυναμική της οικονομίας, σημείωσαν πτώση 3,2%. Αυτό στέλνει ανησυχητικά σήματα για τις προσδοκίες των επιχειρήσεων, με παράγοντες όπως η καθυστέρηση απορρόφησης των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και η παγκόσμια αβεβαιότητα να συμβάλλουν στην πτώση αυτή. Παράλληλα, η αύξηση στα αποθέματα κατά το πρώτο τρίμηνο του 2025 έχει βοηθήσει να μετριαστεί η επίπτωση της μείωσης των επενδύσεων.
Τριμηνιαίες μεταβολές
Σε σύγκριση με το τέταρτο τρίμηνο του 2024, οι επενδύσεις παγίου κεφαλαίου μειώθηκαν κατά 6,1% το πρώτο τρίμηνο του 2025, αναδεικνύοντας την ανάγκη για άμεσες ενέργειες και χρηματοδοτικά εργαλεία. Αντίθετα, η κατανάλωση αυξήθηκε κατά 1,2%, παραμένοντας ο κύριος μοχλός της οικονομίας. Οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών παρουσίασαν πτώση 0,9%, σε αντίθεση με τις εισαγωγές που σημείωσαν αύξηση 0,7% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο.
Συγκριτικά στοιχεία στην ΕΕ και την Ευρωζώνη
Η Ελλάδα εμφάνισε ετήσια αύξηση του ΑΕΠ κατά 2,2% το πρώτο τρίμηνο του 2025, υπερβαίνοντας τόσο τον μέσο όρο της Ευρωζώνης (+1,5%) όσο και της Ε.Ε. (+1,6%). Αυτό κατατάσσει τη χώρα στην 11η θέση ανάμεσα σε 33 οικονομίες, δείχνοντας θετική δυναμική, πόσο μάλλον σε σχέση με μεγαλύτερες οικονομίες όπως η Γερμανία (0,0%) και η Γαλλία (+0,6%).