Μια ένοπλη ομάδα υπό την ηγεσία του Γιάσερ Αμπού Σαμπάμπ ελέγχει ανθρωπιστικές διαδρομές στη νότια Γάζα, πιθανόν με τη στήριξη του Ισραήλ. Ενώ η Χαμάς τον αποκαλεί «προδότη» και η οικογένειά του τον αποκηρύσσει, ο ίδιος ισχυρίζεται πως προστατεύει τους αμάχους και τις ανθρωπιστικές αποστολές από την τρομοκρατική οργάνωση.
Οι φωτογραφίες που δημοσιεύει το CNN τον απεικονίζουν με ηλιοκαμένο πρόσωπο, μαύρο κράνος και όπλο, καθώς πίσω του κινούνται οχήματα του ΟΗΕ. επιβάλλει την τάξη στην περιοχή.
Ο Γιάσερ Αμπού Σαμπάμπ ισχυρίζεται ότι διοικεί εκατοντάδες ενόπλους, γνωστούς ως Λαϊκές Δυνάμεις, που έχουν αναλάβει την προστασία των ανθρωπιστικών αποστολών στη νότια Λωρίδα της Γάζας.
Είναι 30 ετών και προέρχεται από γνωστή οικογένεια Βεδουίνων της περιοχής. Μέχρι τις 7 Οκτωβρίου 2023, ήταν φυλακισμένος από τη Χαμάς για διακίνηση ναρκωτικών, αλλά αφέθηκε ελεύθερος λίγο μετά την έναρξη του πολέμου.
Από τότε, η επιρροή του αυξάνεται. Ελέγχει κομβικές διαδρομές ανθρωπιστικής βοήθειας κοντά στο πέρασμα Κερέμ Σαλόμ, συνοδεύει φορτηγά και αντιπαρατάσσεται σε εκτεταμένες λεηλασίες. Με την εξουσία της Χαμάς να καταρρέει σε πολλές περιοχές και την τοπική αστυνομία να απουσιάζει, οι συμμορίες και οι απελπισμένοι πολίτες ξεσπούν σε επιθέσεις στις ανθρωπιστικές αποστολές.
Ο Αμπού Σαμπάμπ διατείνεται ότι η ομάδα του αποτελείται από «απλούς πολίτες που προσφέρθηκαν εθελοντικά για την προστασία της βοήθειας», ενώ η πραγματικότητα είναι, σύμφωνα με το CNN, πολύ πιο περίπλοκη.
Υποστηρίζεται από το Ισραήλ – Κατηγορίες που αρνείται
Ισραηλινοί αξιωματούχοι έχουν παραδεχτεί ότι παρέχουν οπλισμό στην ομάδα του, στο πλαίσιο μιας στρατηγικής ενίσχυσης τοπικών φατριών κατά της Χαμάς. Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου δήλωσε ότι οι ισραηλινές δυνάμεις «ενεργοποιούν φυλές που αντιτίθενται στη Χαμάς», αναφέροντας τον Αμπού Σαμπάμπ ως σημαντικό παράγοντα της στρατηγικής. Ωστόσο, ο ίδιος αρνείται κάθε σχέση με το Ισραήλ, υποστηρίζοντας ότι ο εξοπλισμός τους είναι «πρώτης ανάγκης» και ότι δεν υπάρχει επικοινωνία με τις ισραηλινές δυνάμεις.
Από την πλευρά της, η Χαμάς τον χαρακτηρίζει προδότη και εγκληματία, ανέφερε ότι έχει δολοφονήσει τον αδελφό του και έχει αποπειραθεί τουλάχιστον δύο φορές να τον σκοτώσει. Η τρομοκρατική οργάνωση δήλωσε ότι «θα συνεχίσουμε την καταδίωξή του χωρίς οίκτο».
Οι «Ζώνες Ασφαλείας»
Η επιρροή του Αμπού Σαμπάμπ έχει αυξηθεί σημαντικά από τον Μάιο, όταν η ανθρωπιστική βοήθεια άρχισε να ρέει ξανά από το Κερέμ Σαλόμ. Μέσω των κοινωνικών μέσων της ομάδας παρουσιάζεται ως σωτήρας, με βίντεο και μηνύματα που δηλώνουν συντονισμό από το εξωτερικό.
Δηλώνει ότι οι δυνάμεις του έχουν προστατεύσει πάνω από 100 φορτηγά του WFP, επισημαίνοντας την προτεραιότητα που δίνει στην προστασία των αμάχων. Οι ομάδες του συνοδεύουν κονβόι, ενώ δορυφορικές εικόνες δείχνουν ότι ελέγχουν πρόχειρους καταυλισμούς ανατολικά της Ράφα.
Στη διάρκεια που το Ισραήλ προωθεί σχέδιο μετεγκατάστασης των αμάχων στη λεγόμενη «ζώνη του Μοράγκ», η ομάδα του Αμπού Σαμπάμπ εφιστά την προσοχή στους κατοίκους να μετακινηθούν εκεί υποσχόμενη «φαγητό, ασφάλεια και καταφύγιο», εντός μιας περιοχής που το Ισραήλ θεωρεί αποστειρωμένη για να αποτραπεί η διείσδυση της Χαμάς.
Ποιοι αποστασιοποιούνται από αυτόν
Η Gaza Humanitarian Foundation, μια νέα οργάνωση διανομής βοήθειας υποστηριζόμενη από τις ΗΠΑ, απορρίπτει οποιαδήποτε σύνδεση με τον Αμπού Σαμπάμπ. «Δεν συνεργαζόμαστε με κανέναν ένοπλο φορέα. Οι τοπικοί μας εργαζόμενοι είναι άοπλοι και δεν έχουν καμία σχέση μαζί του», ανέφερε εκπρόσωπος της GHF.
Από την πλευρά του, ο Αμπού Σαμπάμπ απαιτεί από την GHF να λειτουργεί «σε εθνικό πλαίσιο και σε συντονισμό με όλους τους νόμιμους παλαιστινιακούς φορείς».
Το παλαιστινιακό Υπουργείο Εσωτερικών αρνείται επίσης οποιαδήποτε επαφή. Η οικογένεια του Αμπού Σαμπάμπ έχει δημόσια αποκηρύξει τη δράση του, λέγοντας ότι «το αίμα του είναι χαμένο» και ότι «όποιος τον εξουδετερώσει, ας το κάνει χωρίς τύψεις». Ο ίδιος απαντά ότι πρόκειται για «κατασκευασμένη δήλωση» και «συστηματική εκστρατεία σπίλωσης».
Ποιος είναι πραγματικά ο Αμπού Σαμπάμπ;
Αναλυτές εκτιμούν ότι πρόκειται για έναν άνδρα με περιορισμένη επιρροή, αλλά με μεγάλη συμβολική αξία. Η ομάδα του αριθμεί ίσως γύρω στους 300 άνδρες, αν και ο ίδιος ισχυρίζεται ότι λαμβάνει «εκατοντάδες αιτήματα συμμετοχής καθημερινά».
Ο Μοχάμαντ Σιχάντα τονίζει ότι «λίγοι στη Γάζα θα τολμούσαν να συνταχθούν με τον Αμπού Σαμπάμπ για να μην στιγματιστούν ως συνεργάτες του Ισραήλ». Παρ’ όλα αυτά, οι δραστηριότητές του εξυπηρετούν πολλαπλούς σκοπούς: συνοδεύουν ανθρωπιστική βοήθεια, συνδράμουν στον έλεγχο πληθυσμών, προωθούν μετακινήσεις και πιθανόν εντοπίζουν μαχητές της Χαμάς.
Σε μια Γάζα όπου ο έλεγχος αποδιοργανώνεται και οι ένοπλες φατρίες κερδίζουν έδαφος, ο Γιάσερ Αμπού Σαμπάμπ δεν είναι λίγος. Βλέπεται ως το πρόσωπο μιας επικίνδυνης νέας τάξης πραγμάτων: μια σκιά εξουσίας σε μια ακήρυκτη συμφωνία.
