Ερευνητές κατάφεραν να ανασυνθέσουν ένα σπάνιο γενετικό χρονοδιάγραμμα, αναλύοντας το DNA 21 ατόμων που έζησαν στο οροπέδιο της Μπογκοτά πριν από περίπου 6.000 έως 500 χρόνια.
Η ισχυρή γενετική υπογραφή του αρχαίου πληθυσμού αποκάλυψε μια μοναδική και εξαφανισμένη γενεαλογική γραμμή, η οποία μπορεί να αναχθεί στους πρώτους ανθρώπους που έφτασαν στη Νότια Αμερική.
Αυτή η γενετική γραμμή διαφοροποιήθηκε νωρίς και παρέμεινε απομονωμένη για εκατοντάδες χρόνια.
Ανακάλυψη ενός άγνωστου γενετικού αποτυπώματος
Με τη συλλογή δειγμάτων DNA από οστά και δόντια, οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι οι αρχαιότεροι κάτοικοι της Τσεκούα, ενός σημαντικού αρχαιολογικού χώρου στην Κολομβία, είχαν ένα μοναδικό προγονικό αποτύπωμα, το οποίο έχει εξαλειφθεί από τη σύγχρονη γονιδιακή δεξαμενή.
Η Kim-Louise Krettek, υπεύθυνη συγγραφέας και υποψήφια διδάκτορας στο κέντρο ανθρώπινης εξέλιξης Senckenberg στη Γερμανία, δήλωσε: “Αυτή η περιοχή είναι κρίσιμη για την κατανόηση της εξέλιξης του πληθυσμού της ηπειρωτικής Αμερικής (Βόρεια, Κεντρική και Νότια Αμερική). Ανέκαθεν αποτελούσε την ηπειρωτική γέφυρα ανάμεσα στη Βόρεια και τη Νότια Αμερική, καθώς και κόμβο τριών κύριων πολιτισμικών περιοχών: της Μεσοαμερικής, της Αμαζονίας και των Άνδεων”.
Οι πρώιμοι πληθυσμοί της περιοχής δεν είχαν γενετικές σχέσεις με άλλες αρχαίες ομάδες της Νότιας Αμερικής και ούτε με τους πρώτους πληθυσμούς της Βόρειας Αμερικής.
Η Krettek τόνισε: “Τα στοιχεία μας δείχνουν ότι οι κάτοικοι της Τσεκούα προέρχονται από τον πρώτο πληθυσμό που διέσχισε και διαφοροποιήθηκε γρήγορα σε όλη τη Νότια Αμερική”.
“Δεν καταφέραμε να εντοπίσουμε απογόνους αυτών των πρώτων κυνηγών – συλλεκτών από τα υψίπεδα του Παναμά, καθώς τα γονίδιά τους δεν είχαν κληροδοτηθεί”.
“Αυτό σημαίνει ότι στην περιοχή γύρω από την Μπογκοτά πραγματοποιήθηκε μια πλήρης ανταλλαγή του πληθυσμού. Περίπου 2.000 χρόνια πριν, το γενετικό τοπίο στα υψίπεδα του Παναμά άλλαξε”.
Η διακριτή γενεαλογική γραμμή που ανακαλύφθηκε στα πρώτα λείψανα του πληθυσμού Τσεκούα έχει εξαφανιστεί, αντικαθιστώντας την από έναν νέο πληθυσμό.
Το DNA τους έχει στενές ομοιότητες με τους αρχαίους Παναμαίους και τις σύγχρονες ομάδες που μιλούν τη γλώσσα Τσιμπτσά στην Κόστα Ρίκα και τον Παναμά.
Πώς άλλαξε η σύνθεση του DNA του πληθυσμού μέχρι σήμερα
Η Andrea Casas-Vargas, μία από τους συγγραφείς και ερευνήτρια στο εθνικό πανεπιστήμιο της Κολομβίας, εξήγησε ότι η εξαφάνιση των γενετικών αποτυπωμάτων της αρχικής φυλής είναι σπάνιο φαινόμενο στη Νότια Αμερική. Τόνισε: “Μέχρι σήμερα, υπάρχει ισχυρή γενετική συνέχεια στους πληθυσμούς των Άνδεων και στο νότιο άκρο της Νότιας Αμερικής, διατηρώντας τη διάρκεια μεγάλων χρονικών περιόδων και πολιτισμικών αλλαγών”.
Με την εμφάνιση νέων πληθυσμών στα υψίπεδα της Μπογκοτά, η σύνθεση του πληθυσμού άλλαξε σημαντικά με το πέρασμα του χρόνου.
Η σταδιακή εξαφάνιση του γενετικού υλικού της φυλής των αυτοχθόνων
Ωστόσο, αυτή η μεταβολή δεν συνοδεύτηκε από ενδείξεις πολέμου, εισβολής ή βίας, όπως εξηγούν οι αρχαιολόγοι. Η αλλαγή επήλθε σταδιακά μέσω μετανάστευσης, πολιτιστικής ανταλλαγής και διαφυλετικών γάμων. Έτσι, το μοναδικό DNA της φυλής Τσεκούα εξαφανίστηκε, οδηγώντας στον αφανισμό της.
Η εντυπωσιακή αυτή ανακάλυψη αποτελεί το πρώτο δείγμα αναλύσεων αρχαίου DNA στην Κολομβία, με τους ειδικούς να επισημαίνουν ότι αυτό είναι μόνο η αρχή.
Περιοχές γύρω από τη δυτική Κολομβία, τη Βενεζουέλα και το Εκουαδόρ δεν έχουν υποβληθεί ποτέ σε γενετική ανάλυση.
Η Krettek σημείωσε: “Το αρχαίο DNA από αυτές τις περιοχές θα είναι καθοριστικό για την κατανόηση της μετανάστευσης του πληθυσμού στη Νότια Αμερική”.
