Η πορεία του ρουβλιού φαίνεται να είναι αντίθετη με την κατάσταση της ρωσικής οικονομίας. Παρά τις συνέπειες ενός μακροχρόνιου πολέμου, την πτώση των τιμών του πετρελαίου και τις αυστηρές κυρώσεις, το ρωσικό νόμισμα έχει παρουσιάσει άνοδο.
Σύμφωνα με την Bank of America, είναι το καλύτερα αποδιδόμενο νόμισμα στον κόσμο φέτος, με κέρδη άνω του 40%. Αυτή η εντυπωσιακή άνοδος το 2025 αποτελεί μια μεγάλη στροφή σε σχέση με τη σημαντική υποτίμηση του ρουβλιού τα τελευταία δύο χρόνια.
Ποιες δυνάμεις οδηγούν αυτή την αλλαγή;
Η ενίσχυση του ρουβλιού οφείλεται λιγότερο σε αύξηση της εμπιστοσύνης των ξένων επενδυτών και περισσότερο στους ελέγχους κεφαλαίου καθώς και στη σφιχτή νομισματική πολιτική, όπως αναφέρουν αναλυτές στην CNBC. Η πρόσφατη πορεία του δολαρίου προσθέτει στην ευνοϊκή αυτή κατάσταση.
Η άνοδος του ρωσικού νομίσματος αποδίδεται κυρίως σε τρεις παράγοντες, σύμφωνα με τον Brendan McKenna από τη Wells Fargo:
- Η κεντρική τράπεζα έχει επιλέξει να διατηρήσει τα επιτόκια σε σχετικά υψηλά επίπεδα,
- οι έλεγχοι κεφαλαίου και άλλοι περιορισμοί έχουν γίνει αυστηρότεροι, και
- υπάρχουν ενδείξεις προόδου στις διαπραγματεύσεις για ειρηνική λύση μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας.
Η ρωσική κεντρική τράπεζα διατηρεί τα επιτόκια στο 20% για να περιορίσει τον πληθωρισμό, κάτι που αποτρέπει τις ρωσικές επιχειρήσεις από την εισαγωγή αγαθών, μειώνοντας έτσι τη ζήτηση ξένου νομίσματος.
Η ζήτηση για ξένο συνάλλαγμα έχει μειωθεί μεταξύ των τοπικών εισαγωγέων λόγω χαμηλής κατανάλωσης και επαρκούς προσφοράς ρουβλιού, σύμφωνα με τον Αντρέι Μελατσένκο, οικονομολόγο στην Renaissance Capital. Αυτή η πτώση έχει ενισχύσει το ρούβλι, καθώς οι τράπεζες δεν χρειάζεται να πουλήσουν ρούβλια για να αποκτήσουν δολάριο ή γιουάν.
Στο πρώτο τρίμηνο του 2025, υπήρχε υπερπληθώρα ηλεκτρονικών συσκευών, αυτοκινήτων και φορτηγών, τα οποία είχαν εισαχθεί το δεύτερο εξάμηνο του προηγούμενου έτους εν αναμονή αυξήσεων δασμών. Η μείωση της καταναλωτικής δραστηριότητας αφορά κυρίως τα διαρκή καταναλωτικά αγαθά, που αποτελούν μεγάλο μέρος των ρωσικών εισαγωγών.
Επιπλέον, η υποχρέωση των Ρώσων εξαγωγέων να μετατρέπουν τα ξένα κέρδη τους σε ρούβλια αυξάνει τη ζήτηση για το ρωσικό νόμισμα. Η ρωσική κυβέρνηση απαιτεί από τους μεγάλους εξαγωγείς να φέρνουν πίσω ένα ποσοστό των ξένων κερδών τους και να τα ανταλλάσσουν σε ρούβλια στην τοπική αγορά.
Οι εισαγωγείς, αντίθετα, έχουν μειώσει τις αγορές ξένων αγαθών και έτσι δεν χρειάζεται να πωλούν ρούβλια για να πληρώσουν σε δολάρια.
Από τον Ιανουάριο μέχρι τον Απρίλιο, οι πωλήσεις ξένων νομισμάτων από τους μεγαλύτερους εξαγωγείς στη Ρωσία ανήλθαν συνολικά σε 42,5 δισεκατομμύρια δολάρια, σύμφωνα με στοιχεία της χώρας, σημειώνοντας αύξηση σχεδόν 6%.
Η συρρίκνωση της προσφοράς χρημάτων από την Κεντρική Τράπεζα της Ρωσίας υποστηρίζει επίσης το ρούβλι, όπως επισημαίνει ο Στηβ Χάνκε από το Πανεπιστήμιο Johns Hopkins.