Η Ελλάδα και η Κύπρος επαναστατούν: Από πρωταγωνιστές της κρίσης σε ηγέτες της ανάκαμψης
Με ρυθμούς ανάπτυξης που ξεπερνούν σημαντικά την Ευρωζώνη και δημοσιονομική πειθαρχία που τις κατατάσσει στην κορυφή, οι δύο χώρες περιορίζουν δραστικά την έκθεση τους σε κόκκινα δάνεια και προχωρούν σε νέα εποχή.
Ωστόσο, η ανάκαμψη έχει και αδύναμα σημεία, όπως τα εξωτερικά ελλείμματα, οι διαρθρωτικές καθυστερήσεις και ο γεωπολιτικός κίνδυνος, που εμποδίζουν τις περαιτέρω αναβαθμίσεις αξιολόγησης, όπως ανέφεραν οι αναλυτές της S&P Global σε webinar που συμμετείχε η Ναυτεμπορική.
Η S&P προβλέπει ρυθμό ανάπτυξης του ΑΕΠ 2,3% για την Ελλάδα και 2,6% για την Κύπρο, έναντι μόλις 0,8% για την Ευρωζώνη συνολικά, βασιζόμενη στην ανάκαμψη των επενδύσεων, κυρίως μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης, καθώς και στην ισχυρή πορεία του τουρισμού και της ναυτιλίας.
Η πρόοδος των δύο χωρών στα δημόσια οικονομικά είναι εντυπωσιακή, με τέσσερις από τις πέντε χώρες με τις καλύτερες δημοσιονομικές επιδόσεις στην Ευρωζώνη να είναι πρώην μνημονιακές. Παρά το υψηλότερο δημόσιο χρέος της Ελλάδας, παρατηρείται σημαντική βελτίωση στη διαχείρισή του.
Αχίλλειος πτέρνα: το εξωτερικό ισοζύγιο
Οι εξωτερικές ευπάθειες παραμένουν ένα σοβαρό πρόβλημα. Το υψηλό βραχυπρόθεσμο εξωτερικό χρέος και τα ελλείμματα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών αποτελούν παράγοντες ρίσκου, όπως ανέφερε ο Tilleray, επισημαίνοντας ότι η ουσιαστική πρόοδος σε αυτά τα ζητήματα είναι απαραίτητη για οποιαδήποτε περαιτέρω αναβάθμιση. Αν και τα δεδομένα είναι προς το παρόν αρνητικά, αναμένεται σταδιακή βελτίωση από το 2026.
Η Κύπρος έχει πετύχει μεγαλύτερη πρόοδο στην απομόχλευση, αλλά οι οικονομίες και των δύο κρατών παραμένουν ευάλωτες σε πιθανή επιβράδυνση της Ευρωζώνης.
Η S&P προειδοποιεί για δομικά προβλήματα που εξακολουθούν να υφίστανται, όπως η ανταγωνιστικότητα και η καθυστέρηση της Δικαιοσύνης, που περιορίζουν τόσο τις επενδύσεις όσο και τη λειτουργία των αγορών. Αυτοί οι παράγοντες εμποδίζουν την πρόοδο του ελληνικού αξιόχρεου προς υψηλότερες κατηγορίες.
Τραπεζικός τομέας: Σταθερότητα με προκλήσεις στα επιτόκια
Ο Pierre Hollegien, Associate Director, Financial Institutions, ανέφερε ότι οι προοπτικές για τις ελληνικές και κυπριακές τράπεζες είναι πλέον σταθερές, μετά από σημαντική διαδικασία εξυγίανσης. Η μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, η ενίσχυση της κερδοφορίας και η αναδιάρθρωση των ισολογισμών στήριξαν την επιστροφή σε επενδυτική βαθμίδα για αρκετές τράπεζες.
Ωστόσο, οι τράπεζες πρέπει να προσαρμοστούν σε περιβάλλον χαμηλότερων επιτοκίων. Η πίεση στα καθαρά έσοδα από τόκους θα μετριαστεί εν μέρει από την επέκταση των χορηγήσεων (7-8% ετησίως στην Ελλάδα) και την διαφοροποίηση των εσόδων μέσω δραστηριοτήτων όπως η επενδυτική τραπεζική και οι ασφαλιστικές εξαγορές.
Σημειώνεται ότι για πρώτη φορά σε πολλά χρόνια οι προοπτικές του συνόλου των πιστωτικών ιδρυμάτων είναι σταθερές, εννοώντας ότι δεν αναμένονται αναβαθμίσεις αλλά ούτε και αρνητικές εξελίξεις. Προτεραιότητα για τις ελληνικές και κυπριακές τράπεζες είναι να διατηρήσουν τα κεκτημένα της τελευταίας περιόδου.
Κορυφαίες εταιρείες και ναυτιλία
Κατά τη διάρκεια του Webinar, έγινε ιδιαίτερη αναφορά στις κορυφαίες επιχειρήσεις που αξιολογεί η S&P. Η Marta Escutia, Associate Director, Covered Bonds, σημείωσε ότι μεγάλες εταιρείες, όπως ο ΟΤΕ και η Metlen Energy, έχουν ήδη εξασφαλίσει σημαντικές αναβαθμίσεις και διατηρούν σταθερές προοπτικές για τους επόμενους 12 μήνες.
Η ελληνική ναυτιλιακή βιομηχανία αναγνωρίζεται για τον ηγετικό της ρόλο στην Ευρώπη και τη συμβολή της στην ελληνική οικονομία, όσον αφορά το ΑΕΠ, τα κρατικά έσοδα και τη δημιουργία θέσεων εργασίας. Η βελτίωση των οικονομικών δεικτών έχει οδηγήσει σε ενίσχυση των αξιολογήσεων τριών ελληνικών ναυτιλιακών ομίλων τα τελευταία χρόνια, χάρη στην απομόχλευση και τη σταθερή κερδοφορία. Ωστόσο, γεωπολιτικοί κίνδυνοι, όπως η αναταραχή στην Ερυθρά Θάλασσα και οι πολιτικές εξελίξεις στις ΗΠΑ, παραμένουν στο επίκεντρο.
