Η ΕΕ ίδρυσε ομάδα για την ανάλυση των παραγόντων που προκαλούν τη διαίρεση της ενεργειακής αγοράς στην Ευρώπη, με τη ΝΑ Ευρώπη να υποφέρει τις συνέπειες.
Ο Διευθυντής της DG Energy, Ditte Juul Jorgensen, τόνισε αυτές τις παρατηρήσεις κατά την ομιλία της στο συνέδριο «Power Summit 2025» της Eurelectric στις Βρυξέλλες. Όλα τα σημάδια δείχνουν ότι φέτος το καλοκαίρι μπορεί να επαναληφθεί η κατάσταση της περσινής εποχής, με τις αγορές της Νοτιοανατολικής Ευρώπης να αντιμετωπίζουν ράλι τιμών, ενώ οι αγορές της Δυτικής Ευρώπης διατηρούν σταθερές τιμές.
Η απουσία αποθεμάτων στα υδροηλεκτρικά της περιοχής, η περιορισμένη διασυνδεσιμότητα με τις χώρες της κεντρικής και Δυτικής Ευρώπης, και η αύξηση της ζήτησης λόγω ενός θερμού καιρού μπορεί να δημιουργήσουν συνθήκες «τέλειας καταιγίδας», δηλαδή ακραίες διακυμάνσεις στις χονδρεμπορικές αγορές ηλεκτρικής ενέργειας που θα δοκιμάσουν τις αντοχές των αγορών και των καταναλωτών.
Το ζήτημα αναμένεται να απασχολήσει την επόμενη συνεδρίαση των Υπουργών Ενέργειας της ΕΕ τη Δευτέρα 16 Ιουνίου, με τις Αθήνα, Σόφια και Βουκουρέστι να προγραμματίζουν συντονισμένες ενέργειες.
Συνεχείς συζητήσεις…
Μέχρι στιγμής, οι ενδείξεις δείχνουν την κρισιμότητα του ζητήματος, το οποίο, όπως επισημαίνουν πηγές της αγοράς, δεν έχει τύχει της δέουσας προσοχής από τους αρμόδιους σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. Αυτό είναι φανερό καθώς η εν λόγω ομάδα της Κομισιόν δεν έχει προτείνει μέτρα, αν και βρισκόμαστε ήδη στην «κόκκινη ζώνη» του καλοκαιριού.
Όπως τόνισε η Διευθύντρια της DG Energy, το θέμα σχετίζεται άμεσα με την ενεργειακή ασφάλεια, θέτοντας σε κίνδυνο την συνολική δομή της ενεργειακής τροφοδοσίας στην ΕΕ.
Επομένως, η στρατηγική μετάβασης της ΕΕ πρέπει να βασίζεται σε ένα ολοκληρωμένο σχέδιο που να αντιμετωπίζει τις τρέχουσες προκλήσεις, διατηρώντας παράλληλα σταθερή πορεία προς την επίτευξη ενεργειακών και κλιματικών στόχων που θα προσφέρουν ανεξαρτησία και ανταγωνιστικότητα στην ευρωπαϊκή οικονομία.
Οι 3 προτεραιότητες της DG Energy
Σύμφωνα με όσα ανέλυσε η Διευθύντρια, η DG Energy εργάζεται προς την κατεύθυνση ενός ενιαίου ρυθμιστικού πλαισίου που θα διευκολύνει την προώθηση των ενεργειακών στόχων, με στόχο την προώθηση του εξηλεκτρισμού ως βασικής κινητήριας δύναμης για την απανθρακοποίηση, την ανταγωνιστικότητα και την ασφάλεια.
Οι βασικές πτυχές της στρατηγικής της DG Energy περιλαμβάνουν την ενοποίηση της ευρωπαϊκής αγοράς με επενδυτικές δράσεις σε «software» και υποδομές, καθώς και τη διαφοροποίηση πηγών και πορειών, αναγνωρίζοντας ότι τα ορυκτά καύσιμα θα παραμείνουν σημαντικά τα επόμενα χρόνια.
Η προεδρία της Δανίας
Ο Υπουργός Κλίματος, Ενέργειας και Υποδομών της Δανίας, Lars Aagaard, κατά τη διάρκεια του συνεδρίου, παρουσίασε τους κύριους στόχους της νέας προεδρίας της Δανίας για το δεύτερο εξάμηνο του 2025, δίνοντας έμφαση στους κλιματικούς και ενεργειακούς στόχους. Σημείωσε πως «ο εξηλεκτρισμός είναι η μοναδική λύση για την Ευρώπη» και χαρακτήρισε την αντιμετώπιση των προκλήσεων ως κρίσιμη.
Προτεραιότητα η ψηφιοποίηση και η τεχνητή νοημοσύνη
Οι τοποθετήσεις της αγοράς από τους Birgitte Ringstad Vartdal, Διευθύνουσα Σύμβουλο της Statkraft, Γιώργο Στάσση, Διευθύνοντα Σύμβουλο της ΔΕΗ, και Michael D. Lewis, Διευθύνοντα Σύμβουλο της Uniper επεσήμαναν τη σημασία της ψηφιοποίησης και της τεχνητής νοημοσύνης, της σταθερότητας της αγοράς μέσω επενδύσεων, και της εστίασης στα δίκτυα, αν και η σημερινή ζήτηση δεν το δικαιολογεί. Αναγνωρίστηκε, τέλος, ότι η Ευρώπη διαθέτει τα «εργαλεία» για να ξεπεράσει τις προκλήσεις και να πετύχει μια πράσινη μετάβαση.
Από την πλευρά του, ο Διευθύνων Σύμβουλος της ΔΕΗ επισήμανε τα οφέλη που προκύπτουν από την ενσωμάτωση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ). Χώρες όπως η Ισπανία και η Πορτογαλία, κατά την ενεργειακή κρίση, απέφυγαν τις αυξήσεις τιμών που έπληξαν τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες.
Αποκατάσταση εμπιστοσύνης
Το πρόσφατο μπλακ άουτ στην Ιβηρική τονίζει την ανάγκη ενίσχυσης του ενεργειακού συστήματος, αξιοποιώντας εργαλεία ψηφιοποίησης και άλλες τεχνολογίες για την ενίσχυση της «ανθεκτικότητας». Η ανθεκτικότητα του συστήματος είναι καθοριστική, και τα συμπεράσματα από τη μελέτη του συμβάντος στην Ιβηρική θα συμβάλλουν στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών στην πράσινη ενέργεια και στη μετάβαση σε μια απανθρακοποιημένη οικονομία.
