Μετά την απόκτηση μιας εικόνας του εμβληματικού γαλαξία Σομπρέρο σε μέσο υπέρυθρο φως στα τέλη του 2024, το ισχυρό διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb επιστρέφει με παρατήρηση του γαλαξία σε εγγύς υπέρυθρο. Στην πιο πρόσφατη εικόνα, η γιγαντιαία διαστολή του γαλαξία, καθώς και η πυκνή συγκέντρωση αστέρων στο κέντρο του, είναι καλά φωτισμένα, ενώ η σκόνη στις εξωτερικές περιοχές του δίσκου αποκρύπτει μέρος του αστρικού φωτός.
Η μελέτη γαλαξιών όπως ο Σομπρέρο σε διάφορα μήκη κύματος — εγγύς και μέσο υπέρυθρο με το Webb, καθώς και ορατό με το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble της NASA — βοηθά τους αστρονόμους να κατανοήσουν τη διαδικασία σχηματισμού και εξέλιξης αυτού του πολύπλοκου συστήματος άστρων, σκόνης και αερίου, καθώς και την αλληλεπίδραση των στοιχείων του.
Σε σύγκριση με τις εικόνες ορατού φωτός του Hubble, ο δίσκος σκόνης δεν είναι τόσο έντονος στη νέα εικόνα εγγύς υπέρυθρου από την κάμερα NIRCam του Webb. Αυτό συμβαίνει διότι τα μεγαλύτερα, πιο κόκκινα μήκη κύματος του υπέρυθρου φωτός μπορούν να περνούν πιο εύκολα γύρω από τη σκόνη, με αποτέλεσμα λιγότερο αστρικό φως να μπλοκάρεται. Στην εικόνα μέσου υπέρυθρου, μπορούμε πραγματικά να δούμε αυτή τη λάμψη της σκόνης.
Ο Σομπρέρο (Messier 104) είναι ένας σπειροειδής γαλαξίας στον αστερισμό της Παρθένου. Ξεχωρίζει για τον λαμπρό πυρήνα του, την εντυπωσιακή μαύρη τρύπα στο κέντρο του, και τον συμμετρικό εξωτερικό δακτύλιο σκόνης που του προσδίδει την εμφάνιση ενός «σομπρέρο», από όπου και η ονομασία του.
Στο κέντρο του γαλαξία υπάρχει μια υπερμεγέθης μαύρη τρύπα με μάζα εννέα δισεκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από εκείνη του Τοξότη Α*, που βρίσκεται στο κέντρο του δικού μας γαλαξία. Η κεντρική μαύρη τρύπα δεν δείχνει κατά τις παρατηρήσεις να έχει εμφανείς δραστηριότητες.
Ο γαλαξίας είναι πολύ αμυδρός για να εντοπιστεί με γυμνό μάτι, αλλά μπορεί να γίνει ορατός με ένα μέτριο ερασιτεχνικό τηλεσκόπιο. Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι η δημιουργία άστρων στον γαλαξία Σομπρέρο είναι μικρότερη σε αριθμό και μέγεθος σε σύγκριση με τον δικό μας γαλαξία, δεδομένου ότι η παραγωγή νέων άστρων στον δικό μας γαλαξία είναι πλέον πολύ μικρή, με περίπου ένα νέο άστρο να σχηματίζεται ετησίως.
Επιπλέον, στο γαλαξία Σομπρέρο έχουν εντοπιστεί περίπου δύο χιλιάδες σφαιρικά σμήνη. Ένα σφαιρωτό σμήνος είναι μια πυκνή συγκέντρωση άστρων με σφαιρικό σχήμα, που περιφέρεται γύρω από το κέντρο ενός γαλαξία. Στον δικό μας γαλαξία έχουν καταγραφεί περίπου 160 τέτοια σμήνη.
Naftemporiki
