Ο Έλον Μασκ επιτέθηκε σφοδρά το βράδυ της Τρίτης κατά του φορολογικού και δημοσιονομικού πακέτου που προωθεί ο Ντόναλντ Τραμπ στο Κογκρέσο, εκφράζοντας υποστήριξη στους Ρεπουμπλικάνους «γερακιούς του χρέους». Αυτοί προειδοποιούν ότι το νομοσχέδιο θα οδηγήσει σε αύξηση του δημόσιου ελλείμματος και δεν θα περιορίσει τις κρατικές δαπάνες.
«Λυπάμαι αλλά δεν αντέχω άλλο», ανάρτησε ο διευθύνων σύμβουλος της Tesla στην πλατφόρμα X. «Αυτό το απαίσιο και γεμάτο ρουσφέτια νομοσχέδιο δαπανών του Κογκρέσου είναι απεχθές».
Σε επόμενη ανάρτησή του, υπογράμμισε ότι το πακέτο «θα εκτοξεύσει το ήδη υψηλό έλλειμμα και θα επιβαρύνει τους Αμερικανούς με ένα μη βιώσιμο χρέος». Ωστόσο, το ερώτημα παραμένει: Μπορεί ο Μασκ να αποτρέψει την ψήφο του νομοσχεδίου ή να πείσει το Κογκρέσο να προβεί σε ουσιαστικές αλλαγές;
Συμφωνία αναλυτών
Ανεξάρτητοι αναλυτές φαινόταν να συμφωνούν με την εκτίμηση του Μασκ. Η Επιτροπή για Υπεύθυνο Ομοσπονδιακό Προϋπολογισμό αναφέρει ότι η εκδοχή του νομοσχεδίου που εγκρίθηκε στη Βουλή θα προσθέσει μεταξύ 3 και 5 τρισ. δολαρίων στο εθνικό χρέος την επόμενη δεκαετία, παρ’ ότι περιλαμβάνει σημαντικές περικοπές στο Medicaid.
Αυτό συμβαίνει πριν το νομοσχέδιο εξεταστεί από τη Γερουσία, όπου αναμένονται τροποποιήσεις στις περικοπές του Medicaid και στις φορολογικές ελαφρύνσεις για την καθαρή ενέργεια, οι οποίες αποτελούν την κύρια πηγή εξοικονομήσεων στην πρόταση της Βουλής.
Στήριξη στους «γερακιούς» του χρέους
Η παρέμβαση του Μασκ προσφέρει υποστήριξη σε μια μικρή ομάδα Ρεπουμπλικανών της Γερουσίας που αντιτίθενται στο νομοσχέδιο, υποστηρίζοντας ότι δεν περιορίζει αρκετά τις κρατικές δαπάνες και απειλούν να καταψηφίσουν αν δεν υπάρξουν σημαντικές αλλαγές.
Ο γερουσιαστής Ραντ Πολ από το Κεντάκι ηγείται αυτής της προσπάθειας, επισημαίνοντας ότι η πρόβλεψη για αύξηση του ορίου χρέους κατά 5 τρισ. δολάρια δείχνει ότι το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα δεν έχει σκοπό να μειώσει πραγματικά τις δαπάνες.
Ο Πολ προειδοποίησε για την εκτίναξη των πληρωμών τόκων, λέγοντας ότι η δημοσιονομική ασυδοσία έχει προκαλέσει προβλήματα στην πώληση 10ετών ομολόγων, παρά την αύξηση των αποδόσεων (4,457% για τα 10ετή ομόλογα).
Ανάλογες ανησυχίες εξέφρασαν και οι Ρεπουμπλικανοί γερουσιαστές Ρον Τζόνσον (Ουισκόνσιν), Ρικ Σκοτ (Φλόριντα) και Μάικ Λι (Γιούτα). Αν αυτοί οι τέσσερις παραμείνουν ενωμένοι και το Δημοκρατικό Κόμμα αντιταχθεί στο νομοσχέδιο, μπορεί να προκαλέσουν την απόρριψή του.
«Πιστεύω ότι είμαστε τρεις ή τέσσερις που επιμένουμε για βαθύτερες περικοπές δαπανών», δήλωσε ο Πολ στο CNBC. «Τέσσερις γενναίοι άνθρωποι μπορούν αυτή τη στιγμή να μεταμορφώσουν το νομοσχέδιο όπως θέλουν».
Πιθανή έγκριση έως τον Σεπτέμβριο
Παρά την επιρροή του Μασκ και τις αντιρρήσεις των «γερακιών», οι πολιτικοί αναλυτές θεωρούν πιθανό το νομοσχέδιο να εγκριθεί πριν το τέλος Σεπτεμβρίου – και ίσως νωρίτερα, όπως αναφέρει το Market Watch.
Ο βασικός λόγος είναι ότι, σύμφωνα με εκτιμήσεις της κυβέρνησης Τραμπ, τα διαθέσιμα του αμερικανικού Δημοσίου αναμένονται να εξαντληθούν τον Αύγουστο, κατά τη διάρκεια της θερινής διακοπής του Κογκρέσου. Το νομοσχέδιο περιλαμβάνει αύξηση του ορίου χρέους, επιτρέποντας στο υπουργείο Οικονομικών να δανειστεί για να καλύψει υποχρεώσεις όπως τόκους και συντάξεις.
Αν δεν επιτευχθεί συμφωνία εντός του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος, θα αναγκαστούν να διαπραγματευτούν με τους Δημοκρατικούς την τελευταία στιγμή, κάνοντάς τους ίσως παραχωρήσεις που θα ήταν πιο ενοχλητικές για τους συντηρητικούς από το προτεινόμενο νομοσχέδιο.
Αντεπίθεση από τον Λευκό Οίκο
Η κυβέρνηση Τραμπ και οι σύμμαχοί της στο Κογκρέσο αντέτειναν άμεσα στα σχόλια του Μασκ. «Ο πρόεδρος γνωρίζει ήδη τις θέσεις του Έλον Μασκ για αυτό το νομοσχέδιο», δήλωσε η εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου Καρολάιν Λέβιτ την Τρίτη. «Αυτό δεν αλλάζει τη γνώμη του. Είναι ένα σπουδαίο και όμορφο νομοσχέδιο, και ο πρόεδρος το υποστηρίζει πλήρως».
Ο Ρεπουμπλικανός πρόεδρος της Βουλής, Μάικ Τζόνσον, χαρακτήρισε τις δηλώσεις του Μασκ «πολύ απογοητευτικές», προσθέτοντας: «Ο φίλος μου ο Έλον κάνει μεγάλο λάθος».
Ο Τζόνσον ανέφερε πως συνομίλησε με τον Μασκ τη Δευτέρα σχετικά με το νομοσχέδιο και ότι «φαίνεται να κατανοεί» τα θετικά του στοιχεία.
Τώρα το βάρος πέφτει στον ηγέτη της ρεπουμπλικανικής πλειοψηφίας στη Γερουσία, Τζον Θιούν, ο οποίος πρέπει να βρει ισορροπία μεταξύ των σκληροπυρηνικών και των μετριοπαθών της παράταξής του.
Κατά εκτιμήσεις της εταιρείας Beacon Policy Advisors, αν ο Θιούν καταφέρει να διατηρήσει τις περικοπές δαπανών ύψους 1,5 τρισ. δολαρίων (ή να τις αυξήσει κοντά στον στόχο των 2 τρισ.), πιθανότατα όλοι οι «γερακιές» εκτός από τον Πολ θα δώσουν τελικά τη συγκατάθεσή τους.