Στη μαύρη κωμωδία του Στάνλεϊ Κιούμπρικ, «S.O.S Πεντάγωνο Καλεί Μόσχα», που κυκλοφόρησε το 1964, ένας παρανοϊκός Αμερικανός στρατηγός, ανησυχώντας για μια κομμουνιστική συνωμοσία που απειλεί τα «πολύτιμα σωματικά μας υγρά», αποφασίζει να εξαπολύσει πυρηνική επίθεση εναντίον της Σοβιετικής Ένωσης.
Η αμερικανική κυβέρνηση αγωνίζεται να ανακαλέσει την επίθεση και σύντομα ανακαλύπτει ότι οι Σοβιετικοί έχουν δημιουργήσει μια μηχανή της Ημέρας της Αποκάλυψης, που θα απαντήσει σε οποιαδήποτε πυρηνική επίθεση με ανάλογη καταστροφή, οδηγώντας σε αφανισμό όλης της ζωής στη Γη.
Η προσπάθεια που κατέβαλαν οι Αμερικανοί για να σταματήσουν την επίθεση αποτυγχάνει, η κατάσταση κλιμακώνεται και η ταινία κλείνει με την καταστροφή από πυρηνική έκρηξη, υπό τους ήχους του «We’ll Meet Again» της Vera Lynn.
Ευτυχώς, πρόκειται για μια σατιρική προειδοποίηση σχετικά με τη στρατηγική τρέλα του πυρηνικού διαλόγου. Μια παράλογη ιστορία που απορρέει από την εποχή του Ψυχρού Πολέμου.
Αμοιβαία Εξασφαλισμένη Καταστροφή
Το 1949, η Σοβιετική Ένωση πυροδότησε την πρώτη της πυρηνική βόμβα – RDS-1 – πολύ νωρίτερα από ό,τι αναμενόταν. Η Αμερική, τρομαγμένη που δεν ήταν πια ο μόνος «πιστολέρο», αντέτεινε την πρόκληση με την ανάπτυξη βομβών υδρογόνου.
Το 1953, ο Αϊζενχάουερ προσπάθησε να ισορροπήσει την εθνική ασφάλεια με τη δημοσιονομική υπευθυνότητα, αναρωτώμενος «Γιατί να πληρώνουμε στρατεύματα, όταν μπορούμε απλώς να απειλήσουμε με πυρηνική εξόντωση;».
Η στρατηγική του, γνωστή ως «Το Νέο Βλέμμα», βασίστηκε στην πυρηνική ισχύ. Ο υπουργός Εξωτερικών, Τζον Φόστερ Ντάλες, ήταν σαφής: το έθνος θα αντεπίβαλε με μαζικά αντίποινα σε κάθε απειλή.
Καθώς οι δύο υπερδυνάμεις ενίσχυαν τα οπλοστάσιά τους, στρατηγικοί σχεδιαστές ανέπτυξαν το δόγμα της Αμοιβαίας Εξασφαλισμένης Καταστροφής (MAD), το οποίο προέβλεπε ότι οποιαδήποτε εξοντωτική επίθεση από τη μία πλευρά θα οδηγούσε και στην εξόντωσή της. Αν και οι δύο πλευρές γνώριζαν ότι οι συνέπειες μιας επίθεσης θα ήταν αυτοκαταστροφικές, κανείς δεν θα τολμούσε να χτυπήσει πρώτος.
Υπήρχε, ωστόσο, ένα κρίσιμο ζήτημα: Τι θα συνέβαινε αν οι ηγέτες που θα επέβαλαν την επίθεση εξόντωναν;
Οι Σοβιετικοί δημιούργησαν ένα εφεδρικό σχέδιο, το Dead Hand, που θα μπορούσε να ενεργοποιηθεί ακόμα και αν η Μόσχα δεν υπήρχε πια.
Το Dead Hand, που τέθηκε σε λειτουργία το 1985, διασφάλιζε ότι η Σοβιετική Ένωση θα μπορούσε να εξαφανίσει τους εχθρούς της ακόμα και αν η ηγεσία της δεν υπήρχε πια. Αν και απαιτούσε ανθρώπινη παρέμβαση – τουλάχιστον επίσημα – στην ουσία ήταν μια μηχανή που μπορούσε να ενεργοποιήσει τον Αρμαγεδδώνα με βάση τις ενδείξεις των αισθητήρων.
Πώς Λειτουργεί το Dead Hand
Η λειτουργία του βασίζεται σε τρία βήματα:
-Ανίχνευση επίθεσης: Σε περίπτωση πυρηνικής επίθεσης, αισθητήρες στα Ουράλια Όρη θα ανίχνευαν σεισμικά κύματα, ακτινοβολία και αλλαγές στην πίεση, ερμηνεύοντας αυτά τα σήματα ως επίθεση.
-Παρακολούθηση επικοινωνίας: Το σύστημα θα προσπαθούσε να ανιχνεύσει συνομιλίες σε συχνότητες διοίκησης και ελέγχου. «Μιλάει ακόμα η Μόσχα;». Αν ναι, το σύστημα έμπαινε σε κατάσταση μη λειτουργίας.
-Εξουσιοδότηση εκτόξευσης: Εάν δεν ανιχνεύονταν οι αναμενόμενες επικοινωνίες, το Dead Hand θα θεωρούσε ότι δεν υπήρχε κανείς για να πάρει αποφάσεις. Σε αυτή την περίπτωση, θα πυροδοτούσε έναν ειδικό πύραυλο που θα διέσχιζε τη χώρα, μεταδίδοντας εντολές εκτόξευσης σε όλα τα πυρηνικά σιλό και υποβρύχια.
Το σήμα για την εκτόξευση των πυραύλων θα προερχόταν από έναν πύραυλο.
Στο σκοτάδι, μέχρι τη διάλυση της ΕΣΣΔ
Η Δύση παρέμεινε στο σκοτάδι για την ύπαρξη του όπλου μέχρι την διάλυση της ΕΣΣΔ το 1991. Μόνο τότε πρώην αξιωματούχοι, όπως ο συνταγματάρχης Βαρφολομέι Κορομπούσιν, επιβεβαίωσαν ότι η Σοβιετική Ένωση είχε πράγματι δημιουργήσει ένα μηχανισμό που μπορούσε να βάλει τέλος στον κόσμο χωρίς άδεια.
Ανησυχητικά Νέα…
Ωστόσο, τα νέα για το Dead Hand είναι ανησυχητικά. Δεν είναι απλώς ένα τρομακτικό κληροδότημα μιας παλιάς εποχής. Από το 2011, ο ρωσικός στρατός επιβεβαίωσε ότι το σύστημα είναι ακόμη λειτουργικό – και αναβαθμισμένο. Η ύπαρξή του προσθέτει έναν επικίνδυνο παράγοντα στην παγκόσμια πολιτική σκηνή, ιδίως καθώς ο πόλεμος στην Ουκρανία συνεχίζεται και οι διεθνείς εντάσεις κλιμακώνονται.
naftemporiki.gr
