Οι Αμερικανοί δανειολήπτες στρέφονται μαζικά στην Ευρώπη για δανεισμούς σε ευρώ. Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, «πολλές αμερικανικές εταιρείες επιλέγουν να δανείζονται στην Ευρώπη, καθώς επωφελούνται από τις χαμηλότερες αποδόσεις και ταυτόχρονα αποφεύγουν την αστάθεια του δολαρίου». Αυτές οι πηγές προσθέτουν ότι «η δυναμική του χρέους ξαναέρχεται στο προσκήνιο και θα έχει ολοένα και πιο σημαντικό ρόλο στις χρηματοπιστωτικές αγορές».
Ωστόσο, ανησυχία προκαλούν τα δισεκατομμύρια που απαιτούνται για την αναχρηματοδότηση του δημόσιου χρέους των ΗΠΑ, το οποίο έχει ξεπεράσει τα 36,5 τρισεκατομμύρια δολάρια. «Μέχρι το φθινόπωρο λήγουν ομόλογα αξίας σχεδόν 10 τρισεκατομμυρίων δολαρίων που πρέπει να ανανεωθούν, και αυτό είναι ο μεγαλύτερος πονοκέφαλος για τον πρόεδρο Τραμπ» λένε οι ειδικοί. «Η κατάσταση έχει χειροτερέψει, καθώς οι αποδόσεις των μακροπρόθεσμων ομολόγων αυξάνονται ταχύτερα από αυτές των βραχυπρόθεσμων. Η απόδοση των 30ετών αμερικανικών ομολόγων έχει ξεπεράσει το 5%», εξηγούν.
Ο εμπορικός πόλεμος
Στο παρελθόν, οι ΗΠΑ δεν παρουσίαζαν υψηλές αποδόσεις στο χρέος τους, καθώς τα ομόλογά τους θεωρούνταν ασφαλής επιλογή. Όμως, μετά την έναρξη του εμπορικού πολέμου από τον Τραμπ, οι αποδόσεις εκτοξεύθηκαν. Το 2024, οι Αμερικανοί δαπάνησαν πάνω από 1 τρισεκατομμύριο δολάρια για τόκους. Το πρόβλημα είναι ότι η πλειονότητα των ομολόγων που εκδόθηκαν επί κυβέρνησης Μπάιντεν ήταν βραχυπρόθεσμα – διάρκειας από 3 μήνες έως 2 χρόνια.
Η υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας του αμερικανικού δημόσιου χρέους σε AΑ1 από την Moody’s δεν εξέπληξε τις αγορές. «Η αξιοπιστία της αγοράς ομολόγων των ΗΠΑ, όπως και του δολαρίου, τίθεται εν αμφιβόλω», προσθέτουν οι ίδιες πηγές.
Το χρέος των ΗΠΑ ξεπέρασε για πρώτη φορά το όριο των 30 τρισεκατομμυρίων δολαρίων το Φεβρουάριο του 2022. Μέχρι τον Δεκέμβριο του 2023, αυτό είχε φτάσει τα 33,1 τρισεκατομμύρια δολάρια, εκ των οποίων περίπου 30 τρισεκατομμύρια δολάρια κατέχονταν από το κοινό και 12,1 τρισεκατομμύρια δολάρια ήταν ενδοκυβερνητικό χρέος.
Ξένοι κάτοχοι χρέους
Ξένοι κατέχουν το 33% του αμερικανικού δημόσιου χρέους, ή περίπου οκτώ τρισεκατομμύρια δολάρια. Από αυτά, περίπου 5 τρισεκατομμύρια δολάρια ανήκουν σε ξένες κυβερνήσεις και το υπόλοιπο σε ξένους επενδυτές.
Ανάμεσα στους κατόχους κρατικού χρέους των ΗΠΑ, πρώτη είναι η Ιαπωνία με 1,2 τρισεκατομμύρια δολάρια (17,7%), ακολουθούμενη από την Κίνα με περίπου ένα τρισεκατομμύριο δολάρια (15%) και το Ηνωμένο Βασίλειο με 0,4 τρισεκατομμύρια δολάρια (6,2%).
Η Κίνα, ωστόσο, μειώνει σταθερά το μερίδιό της στο ομοσπονδιακό χρέος των ΗΠΑ, ακολουθώντας πολιτική αποδολαριοποίησης. Ένα μεγάλο πωλητήριο από την Κίνα θα μπορούσε να βλάψει τις Ηνωμένες Πολιτείες βραχυπρόθεσμα και να προκαλέσει σοβαρή αστάθεια στην κινεζική και παγκόσμια οικονομία.
Το «Μεγάλο Όμορφο Νομοσχέδιο»
Το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κογκρέσου (CBO) εκτιμά ότι η εφαρμογή των σημαντικών φορολογικών περικοπών που ορίζει το «Μεγάλο Όμορφο Νομοσχέδιο» του προέδρου Τραμπ θα αυξήσει το δημόσιο χρέος των ΗΠΑ κατά πάνω από 3 τρισεκατομμύρια δολάρια. «Το ανεξόφλητο χρέος θα συνεχίσει να αυξάνεται και οι δημοπρασίες ομολόγων θα πολλαπλασιαστούν, τη στιγμή που το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ ήδη αντιμετωπίζει προκλήσεις στην αναχρηματοδότηση των λήξεων», επισημαίνουν οι ειδικοί. «Οι επενδυτές γίνονται όλο και πιο επιφυλακτικοί, όπως δείχνουν οι πρόσφατες αποτυχίες δημοπρασιών ομολόγων. Ο CBO εκτιμά ότι το έλλειμμα των ΗΠΑ θα φτάσει το 9% του ΑΕΠ, με τον λόγο χρέους προς ΑΕΠ να μπορεί να φτάσει το 145% την επόμενη δεκαετία».
Φυσικά, οι Ηνωμένες Πολιτείες διαθέτουν τις πιο ρευστές και βαθιές χρηματοπιστωτικές αγορές, με το δολάριο να είναι το κύριο παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα που κατέχει το 58% της αγοράς. Ωστόσο, είναι αξιοσημείωτο ότι το δολάριο δεν επωφελήθηκε από την αύξηση των επιτοκίων σε σύγκριση με την Ευρώπη και έχασε έδαφος έναντι του ευρώ.
Η καμπύλη Laffer
Οι συνεργάτες του προεδρεύοντα Τραμπ στηρίζονται στη θετική επίδραση της καμπύλης Laffer, η οποία προτείνει ότι οι φορολογικές περικοπές θα υποκινήσουν την οικονομική δραστηριότητα, οδηγώντας τελικά σε μεγαλύτερα έσοδα. Αυτή η θεωρία πήρε το όνομά της από τον Άρθουρ Λάφερ, που την σχεδίασε το 1974. Η καμπύλη δείχνει ότι υπάρχει ένας ιδανικός φορολογικός συντελεστής που μεγιστοποιεί τα κρατικά έσοδα.
Αυτό το στοίχημα αποτελεί μέρος της υπόσχεσης του Τραμπ για μια χρυσή εποχή στην Αμερική, αλλά ανησυχεί ολοένα και περισσότερο τις αγορές ομολόγων. Η εμπιστοσύνη στην αμερικανική οικονομία υποχωρεί, καθώς οι επενδυτές υιοθετούν μια πιο προσεκτική στάση, πωλώντας ομόλογα λόγω των ανησυχιών που προκαλούν οι δασμοί του Ντόναλντ Τραμπ.
«Ο Τραμπ έχει δίκιο όταν λέει ότι κατά τη διάρκεια της προεδρίας Μπάιντεν, χρηματικά ποσά κατευθύνθηκαν στην οικονομία για δημόσιες επενδύσεις, οι οποίες δημιούργησαν ρευστότητα, κάνοντας τις ΗΠΑ να φαίνονται πιο ευνοϊκές σε σύγκριση με την Κίνα και την Ευρώπη», επισημαίνουν Αμερικανοί αναλυτές. «Ωστόσο, αυτό δημιούργησε μια φούσκα που μπορεί να σκάσει, ανεξαρτήτως προθέσεων του Τραμπ».
