Η οικονομική συμβολή των κατασκευαστών για την ολοκλήρωση οικοδομών σύμφωνα με τις διατάξεις του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ΝΟΚ) αποτελεί κρίσιμη διάταξη του Προεδρικού Διατάγματος (ΠΔ) που προετοιμάζει το υπουργείο Περιβάλλοντος (ΥΠΕΝ).
Όπως δείχνουν οι πληροφορίες, το ΠΔ αναμένεται να υποβληθεί για έγκριση στο Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) εντός των επόμενων ημερών, χωρίς να είναι σίγουρη η έγκριση όλων των προτάσεων του ΥΠΕΝ, παρά τις ανεπίσημες επαφές με το ανώτατο δικαστήριο.
Συγκεκριμένα, οι κατασκευαστές θα κληθούν να πληρώσουν το περιβαλλοντικό ισοδύναμο για οικοδομές με άδειες που δεν έχουν ξεκινήσει κατασκευαστικές εργασίες έως τις 11 Δεκεμβρίου 2024 (ημερομηνία ανακοίνωσης του ΣτΕ για την κατάργηση των περιβαλλοντικών κινήτρων του ΝΟΚ) και είναι ενταγμένες ή θα ενταχθούν σε χρηματοδοτικά προγράμματα (ΕΣΠΑ, Ταμείο Ανάκαμψης).
Επίσης, το ποσό θα καταβληθεί από εκείνους που έχουν ξεκινήσει εργασίες μέχρι την ίδια ημερομηνία αλλά αντιμετωπίζουν αιτήσεις ακύρωσης ή οι άδειές τους έχουν ήδη ακυρωθεί. Ο ΥΠΕΝ υποστηρίζει ότι είναι αναγκαίο να ολοκληρωθούν αυτές οι οικοδομές για να αποτραπεί το φαινόμενο των εγκαταλειμμένων ημιτελών κτισμάτων.
Αν ο φέρων οργανισμός της οικοδομής είναι ολοκληρωμένος, η κατασκευή προχωρά αμέσως με τα κίνητρα και τις προσαυξήσεις, εφόσον καταβληθεί το περιβαλλοντικό ισοδύναμο και ξεκινήσει η εκπόνηση του Ειδικού Σχεδίου Περιβαλλοντικού Ισοδύναμου Αναβάθμισης Πόλεων (ΕΣΠΙΑΠ).
Εάν δεν έχει ολοκληρωθεί ο φέρων οργανισμός, θα εξετάσουν το θέμα το Κεντρικό Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής και το Κεντρικό Συμβούλιο Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων του ΥΠΕΝ, με κριτήρια τεχνικά, κοινωνικά, οικονομικά και νομικά, για την αναγκαιότητα συνέχισης της οικοδομικής άδειας με τα ανάλογα κίνητρα και προσαυξήσεις.
Το ΠΔ θα καθορίσει τα μέτρα του περιβαλλοντικού ισοδυνάμου, τη διαδικασία έγκρισης του ΕΣΠΙΑΠ (παρεμβάσεις σε επίπεδο Δήμου ή Δημοτικής Ενότητας όπου έχουν δοθεί κίνητρα και προσαυξήσεις του ΝΟΚ), καθώς και το ύψος και τη διαδικασία του τέλους.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το τέλος αυτό θα αφορά τα επιπλέον τετραγωνικά της οικοδομής που καταργούνται βάσει της απόφασης του ΣτΕ και θα υπολογίζεται στις αντικειμενικές αξίες. Θα κατατίθεται στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων για να διατεθεί αργότερα στο πλαίσιο του ΕΣΠΙΑΠ.
Επιπλέον, το ΠΔ θα περιγράφει λεπτομερώς τους όρους και τις προϋποθέσεις που αποδεικνύουν την έναρξη εργασιών μέχρι τις 11 Δεκεμβρίου 2024.
Διεύρυνση περιμέτρου
Το ΥΠΕΝ φαίνεται να επιθυμεί τη διεύρυνση των οικοδομικών αδειών που θα διατηρηθούν, συμπεριλαμβάνοντας στις εργασίες εκκίνησης και τις εκσκαφές αρχαιολογικών χώρων.
Το θέμα της κατάργησης των περιβαλλοντικών κινήτρων του ΝΟΚ και οι συνέπειές του για όσους έχουν εκδώσει νόμιμες οικοδομικές άδειες, διαμορφώνει διχασμένες απόψεις στην κοινή γνώμη, με τις αντιπαραθέσεις να συνεχίζονται. Όπως έχει ήδη αναφερθεί, υπάρχει σχετική προσφυγή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και αναμένονται και άλλες.
Ο πρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου (ΤΕΕ) Γιώργος Στασινός, σε πρόσφατη δήλωσή του, επισήμανε ότι «η πίστη ότι η απόφαση του ΣτΕ δεν θα χτυπήσει τον προϋπολογισμό της χώρας είναι λανθασμένη, καθώς επηρεάζει πάνω από 3 δισεκατομμύρια ευρώ σε επενδύσεις που προγραμματίζονταν για το επόμενο 1-1,5 έτος, αμφισβητώντας περίπου 14.500 οικοδομικές άδειες (νέες και αναθεωρήσεις) που εκδόθηκαν πριν την πρώτη απόφαση του ΣτΕ».
Αντιθέτως, ο δήμαρχος Βάρης Βούλας Βουλιαγμένης Γρηγόρης Κωνσταντέλλος, σε πρόσφατη παρέμβασή του, δήλωσε: «Ο πόλεμος δεν έχει τελειώσει. Το ΥΠΕΝ έχει αναγγείλει νέες νομοθετικές παρεμβάσεις για την έμμεση επαναφορά κίνητρων για υπερδόμηση μέσω Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων. Η Τοπική Αυτοδιοίκηση θα αντισταθεί σε κάθε απόπειρα υποβάθμισης του οικιστικού και φυσικού περιβάλλοντος, προστατεύοντας τις λίγες βιώσιμες πόλεις από το τσιμέντο και την υπερκερδοφορία.»
