Το Ισραήλ δεν αποδέχτηκε άκριτα το νέο σχέδιο εκεχειρίας που προτάθηκε από τις ΗΠΑ για τη Γάζα, το οποίο εξακολουθεί να εξετάζεται από τη Χαμάς. Οι Ισραηλινοί έχουν αρκετούς λόγους να συμφωνήσουν, πέρα από την εσωτερική πίεση για άμεση επιστροφή των ομήρων από τη Γάζα, που ασκείται στην κυβέρνηση Νετανιάχου.
Το Ισραήλ αντιμετωπίζει αυξανόμενες διεθνείς πιέσεις, ακόμα και από συμμάχους του, καθώς οι διανομές βοήθειας στη Γάζα προκάλεσαν χάος τις πρώτες ημέρες ενός νέου μηχανισμού που υποστηρίζεται από τις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ισραήλ.
Σύμφωνα με το παλαιστινιακό υπουργείο Υγείας, 11 άνθρωποι σκοτώθηκαν και δεκάδες τραυματίστηκαν, καθώς πλήθη απελπισμένων κατέφθασαν στους χώρους διανομής στην νότια Γάζα προσπαθώντας να αποκτήσουν αλεύρι για να αποφύγουν τη πείνα.
Το Ανθρωπιστικό Ίδρυμα της Γάζας (GHF), που διαχειρίζεται τις νέες τοποθεσίες, ανέφερε ότι δεν υπήρξαν θάνατοι ή τραυματισμοί κατά τη διάρκεια της διανομής βοήθειας.
Δεκάδες χιλιάδες Παλαιστίνιοι, που υποφέρουν από τον ισραηλινό αποκλεισμό που διαρκεί 11 εβδομάδες, προσέγγισαν τόσο τις εγκαταστάσεις του GHF όσο και μια αποθήκη του Παγκόσμιου Επισιτιστικού Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών (WFP), αρπάζοντας τρόφιμα και αλεύρι. Η έλλειψη τροφίμων έχει προκαλέσει σκηνές απελπισίας και λεηλασίες τις τελευταίες ημέρες.
Αυτή η κατάσταση έχει ωθήσει τους συμμάχους του Ισραήλ να λάβουν μέτρα απομόνωσης, όπως η αναστολή συμφωνιών σύνδεσης και ελεύθερου εμπορίου με τη Βρετανία και την Ε.Ε.
Παρά τις αντιδράσεις, το Ισραήλ συνεχίζει τη στρατηγική του. Την Πέμπτη, ενέκρινε την μεγαλύτερη επέκταση οικισμών στη Δυτική Όχθη εδώ και πολλές δεκαετίες. Ορισμένοι από αυτούς τους οικισμούς λειτουργούν ως φυλάκια, που χτίστηκαν χωρίς κυβερνητική άδεια, αλλά τώρα θα καταστούν νόμιμοι σύμφωνα με την ισραηλινή νομοθεσία.
Ο υπουργός Άμυνας, Ισραέλ Κατζ, και ο υπουργός Οικονομικών, Μπεζαλέλ Σμότριχ, δήλωσαν ότι κάποιοι από τους νέους οικισμούς είναι εντελώς καινούργιοι. Οι εποικισμοί, οι οποίοι θεωρούνται ευρέως παράνομοι κατά το διεθνές δίκαιο, είναι ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα θέματα μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστινίων.
Ο Κατζ ανέφερε ότι η κίνηση αυτή “παρεμποδίζει την ίδρυση ενός παλαιστινιακού κράτους που θα απειλούσε το Ισραήλ”, ενώ η παλαιστινιακή προεδρία χαρακτηρίζει την ενέργεια αυτή ως “επικίνδυνη κλιμάκωση”.
Από το 1967, όταν το Ισραήλ κατέλαβε τη Δυτική Όχθη και την Ανατολική Ιερουσαλήμ, έχουν χτιστεί περίπου 160 οικισμοί που φιλοξενούν περίπου 700.000 Εβραίους. Οι Παλαιστίνιοι θεωρούν αυτή την έκταση ως έδαφος για το μέλλον τους, δίπλα στους 3,3 εκατομμύρια Παλαιστινίους που ζουν κοντά στους οικισμούς.
Συγχρόνως, το Ισραήλ κατηγορείται ότι προχωρεί σε “αναγκαστική εκκένωση” στο νοσοκομείο Al-Awda στη βόρεια Γάζα, σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας της περιοχής, ενώ συνεχίζει τους αεροπορικούς βομβαρδισμούς.
Είναι λοιπόν προφανές ότι το Ισραήλ αξιοποιεί την πρόταση του Γουίτκοφ για να καλύψει τις ενέργειές του. Ο Νετανιάχου ανακοίνωσε την αποδοχή του σχεδίου στους συγγενείς των ομήρων και αυτό επιβεβαιώθηκε αργότερα από την εκπρόσωπο του Λευκού Οίκου, Karoline Leavitt.
Η Leavitt δήλωσε: «Επιβεβαιώνω ότι ο ειδικός απεσταλμένος Witkoff και ο πρόεδρος υπέβαλαν πρόταση εκεχειρίας στη Χαμάς, την οποία το Ισραήλ υποστήριξε και υπέγραψε πριν σταλεί.»
Καθώς περνούσε ο χρόνος, το Αλ Αραμπίγια μετέδωσε ότι Ισραήλ και Χαμάς έφτασαν σε συμφωνία εκεχειρίας που περιλαμβάνει και την απελευθέρωση ομήρων, αλλά το Ισραήλ το διέψευσε γρήγορα, με την επακόλουθη δήλωση της Λέβιτ.
Ανησυχίες της Χαμάς
Εν τω μεταξύ, εύλογα ανακύπτει το ερώτημα γιατί η Χαμάς παραμένει διστακτική να αποδεχτεί την πρόταση και να τερματίσει τον πόλεμο.
Η νέα πρόταση δεν αναφέρει πού θα πρέπει να μεταφερθούν οι Ισραηλινές Δυνάμεις Άμυνες (IDF) μόλις τεθεί σε εφαρμογή, δήλωσαν οι Times of Israel, επικαλούμενοι ανώτερη ισραηλινή πηγή. Το έγγραφο χαρακτηρίζει μόνο ότι όλες οι στρατιωτικές δραστηριότητες του Ισραήλ θα καταγράφονται.
Η Χαμάς απαιτεί την πλήρη αποχώρηση των ισραηλινών δυνάμεων από τη Λωρίδα της Γάζας. Σύμφωνα με τη δήλωση άλλου αξιωματούχου, η συμφωνία δεν καθορίζει “τον τρόπο με τον οποίο θα διανεμηθεί η βοήθεια κατά τη διάρκεια της κατάπαυσης του πυρός”.
Το πρακτορείο επικαλείται επιπλέον έναν άλλο ισραηλινό αξιωματούχο, ο οποίος δηλώνει ότι ο ΟΗΕ θα συνεχίσει να παρέχει βοήθεια κατά τη διάρκεια της εκεχειρίας, αντί για το Ανθρωπιστικό Ίδρυμα της Γάζας (GHF), που υποστηρίζεται από το Ισραήλ και τις ΗΠΑ. Εν τω μεταξύ, το Axios αναφέρει ότι η Χαμάς δεν είναι ικανοποιημένη με την πρόταση του Witkoff, πιστεύει ότι έχει κλίνει υπέρ του Ισραήλ και δεν περιέχει σαφή αμερικανική εγγύηση για μετάβαση σε μόνιμη εκεχειρία.
Επιπλέον, η Χαμάς συνειδητοποιεί ότι αν απελευθερώσει όλους τους ομήρους, δεν θα έχει κερδίσει τίποτα από την επιχείρηση της 7ης Οκτωβρίου 2023, όταν οδήγησε σε αιχμαλωσία. Το Ισραήλ έχει προχωρήσει σε σημαντικά πλήγματα κατά της ηγεσίας της, έχει καταστρέψει τις υποδομές στη Γάζα και έχει προκαλέσει χιλιάδες θανάτους Παλαιστινίων, αφήνοντάς την Χαμάς με ελάχιστα περιθώρια να προσφέρει στον λαό της Γάζας, ο οποίος κινδυνεύει από τις πολιτικές του Τραμπ και του Ισραήλ.