Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν εξετάζει σοβαρά την αναγνώριση ενός παλαιστινιακού κράτους, ωστόσο διπλωμάτες και ειδικοί προειδοποιούν ότι αυτή η ενέργεια θα μπορούσε να είναι πρόωρη και αναποτελεσματική για να πιέσει το Ισραήλ προς μια ειρηνική συμφωνία με τους Παλαιστίνιους.
Σημειώνουν ότι αυτή η κίνηση θα μπορούσε να επιδεινώσει τις διχόνοιες μεταξύ των δυτικών κρατών, όχι μόνο εντός της ήδη διχασμένης Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και με τις Ηνωμένες Πολιτείες, τον πιο στενό σύμμαχο του Ισραήλ. Επιπρόσθετα, θα έπρεπε να συνοδευτεί από μέτρα όπως κυρώσεις και εμπορικές απαγορεύσεις, εάν η αναγνώριση θεωρούνταν κάτι περισσότερο από μια απλή συμβολική ενέργεια.
Γάλλοι αξιωματούχοι αξιολογούν την κίνηση πριν από τη διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών που συνδιοργανώνουν η Γαλλία και η Σαουδική Αραβία μεταξύ 17 και 20 Ιουνίου, με στόχο τη διάρθρωση ενός χάρτη πορείας για την ίδρυση ενός παλαιστινιακού κράτους και την εξασφάλιση της ασφάλειας του Ισραήλ.
«Μόνο μια πολιτική λύση μπορεί να ανακτήσει την ειρήνη και να οικοδομήσει αειφορία,» δήλωσε ο Μακρόν την Τετάρτη κατά τη διάρκεια επίσκεψής του στην Ινδονησία.
«Μαζί με τη Σαουδική Αραβία, σύντομα θα οργανώσουμε μια διάσκεψη για τη Γάζα στη Νέα Υόρκη για να ανανεώσουμε την αναγνώριση ενός παλαιστινιακού κράτους και την αναγνώριση του Ισραήλ και του δικαιώματός του να ζει εν ειρήνη και ασφάλεια στην περιοχή», συμπλήρωσε ο Μακρόν.
Αν ο Μακρόν προχωρήσει, η Γαλλία, η έδρα των μεγαλύτερων εβραϊκών και μουσουλμανικών κοινοτήτων στην Ευρώπη, θα είναι η πρώτη δυτική δύναμη που θα αναγνωρίσει ένα παλαιστινιακό κράτος, ενδεχομένως δίνοντας νέα ώθηση σε ένα κίνημα που προηγουμένως κυριαρχούσε από μικρότερα, πιο εχθρικά προς το Ισραήλ έθνη.
«Αν η Γαλλία προχωρήσει, πολλές χώρες θα ακολουθήσουν», δήλωσε στο Reuters ο υπουργός Εξωτερικών της Νορβηγίας Έσπεν Μπαρθ Άιντε.
Η στάση του Μακρόν έχει μεταβληθεί υπό το βάρος της κλιμάκωσης της βίας στη Γάζα και τις ανησυχητικές επιθέσεις από Ισραηλινούς εποίκους στη Δυτική Όχθη, οδηγώντας σε αυξανόμενη αίσθηση επείγουσας ανάγκης στην Γαλλία να δράσει προτού η ιδέα της λύσης δύο κρατών εκλείψει τελείως.
«Πρέπει να προχωρήσουμε από τα λόγια στις πράξεις. Αντιμετωπίζοντας την κατάσταση στο έδαφος, η προοπτική ενός παλαιστινιακού κράτους πρέπει να παραμείνει. Είναι απαραίτητα σταθερά και συγκεκριμένα μέτρα», δήλωσε την περασμένη εβδομάδα η σύμβουλος του Μακρόν για τη Μέση Ανατολή, Αν-Κλερ Λεζάντρε.
Οι διπλωμάτες προειδοποιούν ότι, αν και ο Μακρόν τώρα υποστηρίζει αυτή την κίνηση, δεν έχει λάβει τελική απόφαση και οι εξελίξεις, όπως μια πιθανή κατάπαυση πυρός στη Γάζα, θα μπορούσαν να αλλάξουν την κατάσταση πριν από τα μέσα Ιουνίου.
Ωστόσο, οι διπλωμάτες προσπαθούν να διασφαλίσουν τις καλύτερες προϋποθέσεις για την απόφαση, συμπεριλαμβανομένων ολοκληρωμένων εκτιμήσεων στη διάσκεψη του ΟΗΕ σχετικά με τη μεταρρύθμιση της Παλαιστινιακής Αρχής, τον αφοπλισμό της Χαμάς και τη μελλοντική αναδόμηση.
Ισραηλινό λόμπι
Ισραηλινοί αξιωματούχοι ασκούν πιέσεις τους τελευταίους μήνες για να αποτρέψουν αυτό που ορισμένοι χαρακτηρίζουν «πυρηνική βόμβα» των διμερών σχέσεων.
Η ιδέα ότι η Γαλλία, ένας από τους κοντινότερους συμμάχους του Ισραήλ και μέλος της G7, θα μπορούσε να αναγνωρίσει ένα παλαιστινιακό κράτος θα προξένησε σίγουρα την οργή του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου.
Όταν η Βρετανία και ο Καναδάς δήλωσαν ότι θα μπορούσαν να επιβάλουν συγκεκριμένα μέτρα κατά του Ισραήλ και να δεσμευτούν για την αναγνώριση ενός παλαιστινιακού κράτους, ο Νετανιάχου τους απέριψε κατηγορώντας τους για αντισημιτισμό.
Διπλωμάτες σημειώνουν ότι ο Καναδάς και η Βρετανία τηρούν μέχρι στιγμής «χλιαρή» στάση απέναντι στην αναγνώριση, εστιάζοντας στο να κάνουν τη διαφορά στην κατάσταση στο έδαφος, κάτι που μπορεί να περιορίσει τις φιλοδοξίες του Μακρόν.
Σύμφωνα με πηγές, οι προειδοποιήσεις του Ισραήλ προς τη Γαλλία κυμαίνονταν από τον περιορισμό ανταλλαγής πληροφοριών έως την αποδοχή περίπλοκων περιφερειακών σχεδίων από το Παρίσι — ακόμη και ενδείξεις για πιθανή προσάρτηση τμημάτων της Δυτικής Όχθης.
Η πιθανότητα να συμβούν όλα αυτά φαίνεται απίθανη, δεδομένων των διεθνών επιπτώσεων που θα μπορούσαν να βυθίσουν το Ισραήλ βαθύτερα στην απομόνωση, ειδικά σε ό,τι αφορά την Ευρώπη, τον βασικό εμπορικό του εταίρο.
«(Αλλά) η αντίδραση θα είναι γενικά αρνητική (στην Ιερουσαλήμ)», ανέφερε ο Ταμίρ Χαϊμάν, Εκτελεστικός Διευθυντής του Ινστιτούτου Μελετών Εθνικής Ασφάλειας (INSS), προσθέτοντας ότι θα ενισχύσει μια ακροδεξιά αφήγηση στο Ισραήλ ότι ο κόσμος είναι εναντίον του. «Θα ήταν άχρηστο και άσκοπο».
Αλλαγή στη στάση της Γαλλίας
Ο Μακρόν στήριξε το Ισραήλ μετά την επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023, που ανέδειξε τον θάνατο 1.200 ανθρώπων και την αιχμαλωσία 250. Αλλά έχει επανειλημμένα επικρίνει τις ενέργειες του Ισραήλ στη Γάζα, όπου ο αριθμός των Παλαιστινίων θυμάτων έχει ξεπεράσει τους 50.000, σύμφωνα με Παλαιστίνιους αξιωματούχους υγείας.
«Πρέπει να προχωρήσουμε στην αναγνώριση. Θα το πράξουμε τους επόμενους μήνες», δήλωσε ο Μακρόν σε συνέντευξη του στις 9 Απριλίου.
Αλλά και πάλι τόνισε ότι επιθυμεί να δημιουργήσει δυναμική με έναν συνασπισμό που στηρίζει τη Γαλλία, ενώ ενθαρρύνει τα μουσουλμανικά κράτη να αναγνωρίσουν το Ισραήλ.
Ωστόσο, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι νέα μουσουλμανικά κράτη, συμπεριλαμβανομένης της Σαουδικής Αραβίας, είναι έτοιμα να προχωρήσουν στην εξομάλυνση σχέσεων με το Ισραήλ, δεδομένης της παρούσας αναταραχής γύρω από την κατάσταση στη Γάζα.
Οι επικριτές του Μακρόν υποστηρίζουν ότι η αναγνώριση θα πρέπει να γίνει ως τμήμα των διαπραγματεύσεων για μια λύση δύο κρατών και προειδοποιούν ότι μια πρόωρη αναγνώριση θα μπορούσε να αποδυναμώσει τα κίνητρα των Παλαιστίνιων να συμμετάσχουν.
Ένας Ευρωπαίος διπλωμάτης τόνισε τις διαιρέσεις στην ΕΕ, λέγοντας: «Η θέση μας είναι ότι αυτή η αναγνώριση δεν θα ήταν χρήσιμη τώρα ούτε θα ενθαρρύνει περισσότερη δράση από τα κράτη μέλη».
Άλλοι υποστηρίζουν ότι η αναγνώριση πρέπει να συνδυάζεται με συγκεκριμένα μέτρα, όπως μια πανευρωπαϊκή εμπορική απαγόρευση με παράνομους ισραηλινούς οικισμούς και κυρώσεις σε Ισραηλινούς αξιωματούχους.
Γάλλοι αξιωματούχοι δηλώνουν ότι δεν θα επηρεαστούν από τέτοια κριτική ή από πιέσεις του Ισραήλ.
«Αν υπάρχει μια κατάλληλη στιγμή στην ιστορία για να αναγνωρίσουμε ένα παλαιστινιακό κράτος, ακόμη και αν είναι συμβολική, αυτή είναι τώρα», δήλωσε ανώτερος Γάλλος αξιωματούχος, τονίζοντας ότι ο Μακρόν μπορεί να επιθυμεί να αφήσει ένα ιστορικό αποτύπωμα πριν από την ολοκλήρωση της προεδρικής του θητείας το 2027.
Πηγή: Reuters
