Sure! Here’s a rewritten version of your content:
Είναι ευρέως γνωστό ότι οι επιχειρήσεις αποφεύγουν την εποπτεία και τους κανόνες, μαζί με την «άδικη φορολογία». Με την εκλογή του Προέδρου Trump, εμφανίστηκε ένας ένθερμος υποστηρικτής τους, ο οποίος εργάζεται για την προώθηση ενός πιο φιλικού προς τις επιχειρήσεις περιβάλλοντος στις ΗΠΑ, όπως αποδείχθηκε από την ενθουσιώδη αντίδραση των χρηματοπιστωτικών αγορών αμέσως μετά τις εκλογές.
Αυτή η τάση ισχύει σε όλους τους επιχειρηματικούς τομείς, όμως ο τραπεζικός έχει ήδη παρατηρηθεί να υφίσταται σημαντικές αλλαγές στους θεμελιώδεις κανόνες λειτουργίας του, με τον κίνδυνο να προκύψουν αναταράξεις και χρεοκοπίες στο όνομα της ανάπτυξης.
Με την πλειοψηφία στο Κογκρέσο, ο πρόεδρος μπορεί να αλλάξει ή να καταργήσει κανόνες που θεωρεί ότι αποτελούν εμπόδιο. Το γεγονός ότι ο Διοικητής της Ομοσπονδιακής Τράπεζας (FED) και ο (πρώην) επικεφαλής της SEC αντιτίθενται, δεν φαίνεται να τον απασχολεί. Απειλεί να τους αντικαταστήσει, πιέζοντας για αποφάσεις χαλάρωσης και απορρύθμισης, αγνοώντας τις συνέπειες της προηγούμενης αρνητικής εμπειρίας. Αντίθετα, οι αγορές αντέδρασαν με σημαντικές πωλήσεις που έθεσαν σε κίνδυνο τον χαρακτήρα της χώρας ως ασφαλούς καταφυγίου.
Η παγκόσμια κοινότητα έχει πλέον κατανοήσει ότι ο Πρόεδρος είναι απρόβλεπτος, κάτι το οποίο δε δίστασε να δηλώσει, αναλαμβάνοντας πλήρως την ευθύνη των επιπτώσεων.
Διδάγματα από την κρίση του 2007/2008
Οι αναταράξεις που σάρωσαν την παγκόσμια οικονομία αυτά τα 17 χρόνια συνδέονται στενά με τον χρηματοπιστωτικό τομέα, κυρίως τον τραπεζικό. Όλα ξεκίνησαν από την κρίση του 2007/2008, γνωστή για την κατάρρευση της αγοράς ενυπόθηκων δανείων και την πτώχευση της Lehman Brothers, γεγονότα που προκάλεσαν παγκόσμια οικονομική αναταραχή.
Προκειμένου να αποφευχθούν παρόμοιες κρίσεις στο μέλλον, οι κυβερνήσεις ενίσχυσαν τους κανόνες εποπτείας. Στην ΕΕ, οι νέοι κανόνες Βασιλείας III αναδιαμόρφωσαν τις ρυθμίσεις για τις τράπεζες, ενώ στις ΗΠΑ, η διοίκηση Obama εισήγαγε αυστηρότερους κανονισμούς με τον νόμο Dodd-Frank του 2009.
Σημαντική απαίτηση είναι η διατήρηση κατώτατων κεφαλαιακών απαιτήσεων για την πρόληψη κινδύνων, με τη διαδικασία να ελέγχεται μέσω stress tests.
Η απορρύθμιση της πρώτης θητείας
Το 2018, η κυβέρνηση Trump προχώρησε σε αναθεώρηση του νόμου Dodd-Frank με στόχο να διευκολύνει τις μικρότερες τράπεζες, αυξάνοντας το όριο ισολογισμού από 50 δισ. σε 250 δισ. δολάρια για τα τακτικά εποπτικά ελέγξιμα ιδρύματα.
Ωστόσο, η απορρύθμιση αυτή παρουσίασε ρίσκα, καθώς το 2023 αρκετές τράπεζες πτώχευσαν ή ζητούσαν κρατική βοήθεια. Η Silicon Valley Bank, με μεγάλη βάση πελατών από startups, έγινε πρότυπο για την αναδυόμενη τραπεζική κρίση.
Η κρίση επεκτάθηκε και στην Credit Suisse, που υπήρξε θύμα της κακής διαχείρισης και τελικά εξαγοράστηκε από την UBS.
Νέα θητεία και νέες απορρυθμίσεις
Παρά τα διδάγματα του παρελθόντος, η νέα διοίκηση Trump σκοπεύει να προχωρήσει σε σημαντικές αλλαγές στους κανόνες λειτουργίας των μεγάλων τραπεζών, μειώνοντας τις κεφαλαιακές απαιτήσεις τους, προκαλώντας ανησυχίες για σταθερότητα.
Αυτή η διαδικασία απορρύθμισης, αν και μπορεί να φέρει περισσότερες ευκαιρίες δανεισμού, δεν εγγυάται ότι θα οδηγήσει σε αληθινές παραγωγικές επενδύσεις. Αντίθετα, μπορεί να ενισχύσει τη χρηματοοικονομική κερδοσκοπία.
Συναγερμός στην Ευρώπη
Οι προτάσεις του Προέδρου Trump αναμένονται να μειώσουν τις κεφαλαιακές απαιτήσεις για τις αμερικανικές τράπεζες, παρέχοντας τους ανταγωνιστικό πλεονέκτημα έναντι των ευρωπαϊκών. Αυτό προκαλεί πίεση στις ευρωπαϊκές αρχές να υιοθετήσουν παρόμοιες διευκολύνσεις, όμως απαιτούνται ουσιαστικές θεσμικές αλλαγές για να εξασφαλιστεί η σταθερότητα.
- Ολοκλήρωση της Ενιαίας Τραπεζικής Ένωσης.
- Ολοκλήρωση της Ενιαίας Ευρωπαϊκής κεφαλαιαγοράς.
- Ίδρυση Ευρωπαϊκού Ταμείου Εγγύησης Καταθέσεων.
- Εξέταση του διαχωρισμού επενδυτικών και εμπορικών τραπεζών.
Μόνο με τη σωστή ρύθμιση και δομή της αγοράς θα μπορέσουμε να αποφύγουμε κρίσεις και κρατικές σωτηρίες δισεκατομμυρίων.
*Καθηγητής Οικονομικών, τ. Πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς
