Η Αμερική, που το 2019 εξάγει περισσότερα βαρέλια πετρελαίου απ’ όσα εισάγει, πλέον βιώνει μείωση της παραγωγής της, αύξηση των εξόδων εξοπλισμού και στασιμότητα στα γεωτρύπανα. Οι πολιτικές του Ντόναλντ Τραμπ ανατρέπουν τον παγκόσμιο ενεργειακό χάρτη, ενώ η Σαουδική Αραβία επανακαταλαμβάνει θέσεις ισχύος.
Η απόφαση του ΟΠΕΚ+ να εντείνει την παραγωγή σόκαρε τους Αμερικανούς παραγωγούς. Αν και δεν υπήρξε επίσημη αντίδραση από τον Λευκό Οίκο, τα ΜΜΕ άφησαν να εννοηθεί πως αυτή η κίνηση ήταν μια “εύνοια” από το Ριάντ προς τον Τραμπ, επιδιώκοντας να μειωθούν οι τιμές του αργού και της βενζίνης για τους αμερικανούς ψηφοφόρους. Παρ’ όλα αυτά, η κίνηση ερμηνεύεται κυρίως ως διακήρυξη ισχύος εκ μέρους της Σαουδικής Αραβίας, που θέλει να επανακαθορίσει την θέση της στην αγορά πετρελαίου.
Η αυτοϋπονόμευση ενεργειακής κυριαρχίας
Ενώ η Ουάσιγκτον κατασκεύασε ένα αφήγημα ενεργειακής κυριαρχίας την τελευταία δεκαετία, τώρα το βλέπει να διαλύεται. Οι δασμοί του Τραμπ σε χάλυβα και αλουμίνιο – κρίσιμα υλικά για γεωτρήσεις – έχουν αυξήσει το κόστος κατά διψήφια ποσοστά, τη στιγμή που οι τιμές του πετρελαίου πέφτουν κάτω από τα 62 δολάρια το βαρέλι. Όλα αυτά συμβαίνουν με τη στήριξη του Τραμπ, που επιδιώκει καλές σχέσεις με το Ριάντ, ενώ βλάπτει τη βιομηχανία ορυκτών καυσίμων που τον στήριξε στην εκλογή του.
Αποτέλεσμα; Η πρώτη μείωση στην ετήσια παραγωγή πετρελαίου εδώ και δέκα χρόνια, σύμφωνα με την S&P Global. Εάν η τιμή πέσει στα 50 δολάρια, αναμένονται απώλειες έως και 300.000 βαρέλια ημερησίως – ποσότητα συγκρίσιμη με αυτή ενός μικρού ΟΠΕΚ κράτους.
Υποχώρηση εταιρειών και πίεση από χρηματιστήρια
Οι Chevron και BP αναγγέλλουν 15.000 απολύσεις παγκοσμίως. Η Devon Energy δείχνει ανησυχία, η Diamondback Energy προειδοποιεί πως η παραγωγή ίσως έχει φτάσει σε κορύφωση, και η Occidental περιορίζει τις γεωτρήσεις.
Το μήνυμα είναι σαφές: σε αυτό το κλίμα, οι εταιρείες σταματούν γεωτρήσεις και επικεντρώνονται στην αύξηση των μερισμάτων και τη μείωση χρέους, αντί να επενδύουν σε νέες γεωτρήσεις στο Τέξας.
Μια αόρατη απειλή για τον Λευκό Οίκο
Καθώς οι ΗΠΑ περιορίζουν την παραγωγή και αποσύρονται από την ηγετική τους θέση στην παγκόσμια αγορά ενέργειας, η γεωπολιτική εξίσωση αλλάζει. Η Σαουδική Αραβία αποκτά πλεονέκτημα, η Ρωσία επωφελείται από τις αναταράξεις και το Ιράν επιθυμεί να επανέλθει στην αγορά με κάθε κόστος.
Και η Αμερική; Αντί να εκμεταλλευτεί το προηγούμενο πλεονέκτημά της, εγκλωβίζεται σε μια πολιτική που θυσιάζει την ενεργειακή σταθερότητα για βραχυπρόθεσμα εμπορικά κέρδη.
Η μείωση της παραγωγής πετρελαίου δεν είναι απλώς οικονομικό ζήτημα, αλλά ένα ζήτημα γεωστρατηγικής μεταβολής. Η εποχή κατά την οποία η Ουάσινγκτον μπορούσε να επιβάλει κυρώσεις σε Ιράν, Βενεζουέλα και Ρωσία χωρίς φόβο για τις επιπτώσεις στις τιμές φαίνεται να φτάνει στο τέλος της.
Αντί να διατηρεί ένα ενεργειακό “μαξιλάρι”, οι ΗΠΑ βλέπουν τη Σαουδική Αραβία και τη Ρωσία να αποκτούν πλεονέκτημα, ενώ η Δύση εισέρχεται ξανά σε μια περίοδο ευαλωτότητας απέναντι στους παραδοσιακούς προμηθευτές.
