Μέρος του ελληνόκτητου εμπορικού στόλου στο στόχαστρο προστατευτικών πολιτικών των ΗΠΑ
Ένα σημαντικό ποσοστό του ελληνόκτητου εμπορικού στόλου ενδέχεται να επηρεαστεί από τις νέες λιμενικές χρεώσεις των ΗΠΑ, που αναμένεται να επιβληθούν σύντομα σε πλοία κινεζικής κατασκευής. Σύμφωνα με την Lloyd’s List Intelligence, αν εφαρμοστεί η πρόταση του USTR, πάνω από το 20% των ελληνικών πλοίων προς ΗΠΑ μπορεί να υποχρεωθούν να καταβάλουν αυτές τις χρεώσεις, με κόστος που μπορεί να ξεπεράσει το 1 δισεκατομμύριο δολάρια.
Επιπλέον, τα πλοία που ανήκουν σε ελληνικές εταιρείες και συμμετείχαν σε δρομολόγια προς τις ΗΠΑ (με συνολική μεταφορική ικανότητα περίπου 281,7 εκατομμύρια dwt), πραγματοποίησαν 3.749 ταξίδια το 2024. Από αυτά, τα 903 (24% του συνόλου) και το 21% της μεταφορικής ικανότητας προήλθαν από πλοία που ναυπηγήθηκαν στην Κίνα.
Η σημασία των νέων ρυθμίσεων είναι ότι στοχεύουν περισσότερο στην χώρα κατασκευής των πλοίων. Η προτεινόμενη ρύθμιση, που παρουσιάστηκε τον Απρίλιο του 2025, αποσκοπεί στη μείωση της εξάρτησης των ΗΠΑ από την κινεζική ναυπηγική βιομηχανία και ενισχύει την εθνική ασφάλεια μέσω πρόσθετων τελών για πλοία κινεζικής κατασκευής που εισέρχονται στα αμερικανικά λιμάνια.
Η πολιτική αυτή μπορεί να έχει σοβαρές οικονομικές συνέπειες για την ελληνική ναυτιλία, που παραμένει παγκόσμιος ηγέτης στον τομέα της. Ο ελληνόκτητος στόλος περιλαμβάνει 4.033 πλοία μεταφοράς φορτίου πάνω από 10.000 dwt, εκ των οποίων το 32% έχει κατασκευαστεί στην Κίνα (σε σύγκριση με 34% από τη Νότια Κορέα και 26% από την Ιαπωνία).
Η Lloyd’s List Intelligence αναφέρει ότι οι bulk carriers και τα containerships είναι πιο εκτεθειμένα. Από τα 903 ταξίδια σε ελληνόκτητα πλοία που ναυπηγήθηκαν στην Κίνα προς τις ΗΠΑ, τα περισσότερα προήλθαν από bulk carriers (536 αφίξεις), ακολουθούμενα από containerships (175) και tankers (98). Αυτοί οι τύποι πλοίων είναι πιο ευάλωτοι στους νέους δασμούς, καθώς χρησιμοποιούνται ευρέως στις εμπορικές διαδρομές ΗΠΑ-Ασίας.
Εξαιρέσεις
Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν εξαιρέσεις που ενδέχεται να μειώσουν την έκθεση, αν και δεν είναι αρκετές για να προστατεύσουν πλήρως τα ελληνόκτητα πλοία. Τα πλοία που φθάνουν στα αμερικανικά λιμάνια άφορτα εξαιρούνται από τις χρεώσεις, κάτι που είναι ευνοϊκό για τις εξαγωγές χύδην φορτίων. Υπάρχουν επίσης εξαιρέσεις για πλοία που εκτελούν shortsea shipping (ταξίδια μικρότερα των 2.000 ναυτικών μιλίων), για containerships χωρητικότητας μέχρι 4.000 TEU, bulk carriers μέχρι 55.000 dwt και πλοία μέχρι 80.000 dwt.
Η εφαρμογή των νέων τελών αναμένεται να ξεκινήσει στις 14 Οκτωβρίου 2025 και θα αυξάνονται σταδιακά τα επόμενα χρόνια. Αν και η πλήρης δομή των χρεώσεων δεν έχει αποσαφηνιστεί, το οικονομικό βάρος για τα διεθνή πλοιοκτήτες, ειδικά για εκείνους με μεγάλο ποσοστό κινεζικής ναυπήγησης, είναι εντυπωσιακό.
Συνολικά, 1.519 διαφορετικά πλοία που ανήκουν ή διαχειρίζονται από ελληνικές εταιρείες, κατέπλευσαν σε αμερικανικά λιμάνια το 2024, εκ των οποίων 432 (28%) ήταν κινεζικής ναυπήγησης.
Στρατηγική και Επενδύσεις
Καθώς οι ΗΠΑ προσπαθούν να περιορίσουν την επιρροή της Κίνας στη ναυπηγική βιομηχανία, η Lloyd’s List Intelligence επισημαίνει ότι οι Έλληνες πλοιοκτήτες, ως ισχυροί παίκτες της διεθνούς ναυτιλίας, ίσως χρειαστεί να επανεξετάσουν τις επενδύσεις και τις εμπορικές στρατηγικές τους. Χωρίς τροποποιήσεις στην πρόταση, η νέα πολιτική μπορεί να έχει σημαντικές οικονομικές επιπτώσεις για τη μεγαλύτερη ναυτιλιακή δύναμη του κόσμου, αναδεικνύοντας τις γεωπολιτικές εξελίξεις που αναδιαμορφώνουν την παγκόσμια ναυτιλία.
