Ένα κοινό συστατικό που βρίσκεται σχεδόν σε κάθε κουζίνα μπορεί να αποτελέσει σύμμαχο στην πρόληψη άνοιας. Νέα μελέτη δείχνει ότι μια καθημερινή κουταλιά από αυτόν τον διατροφικό θησαυρό μπορεί να μειώσει δραματικά τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου. Επιπλέον, έχει συνδεθεί με μειωμένο κίνδυνο για διάφορες σοβαρές ασθένειες, όπως οι καρδιοπάθειες.
Ποια είναι η Νο1 τροφή για μείωση του κινδύνου άνοιας;
Η καθημερινή προσθήκη μίας κουταλιάς ελαιόλαδου στα γεύματα μπορεί να είναι μια σωτήρια συνήθεια. Η έρευνα έδειξε ότι η κατανάλωσή του σχετίζεται με σημαντική μείωση θνησιμότητας από άνοια.
Η ανασκόπηση παρουσιάστηκε τον Ιούλιο του 2023 στην ετήσια συνάντηση της Αμερικανικής Εταιρείας Διατροφής και τα ευρήματα δημοσιεύθηκαν στο JAMA Network Open τον προηγούμενο Μάιο. Παρόλο που προηγούμενες μελέτες είχαν επισημάνει τα οφέλη της μεσογειακής διατροφής, αυτή η έρευνα εστίασε ειδικότερα στη συσχέτιση συγκεκριμένων τροφών με τα ποσοστά θνησιμότητας λόγω άνοιας.
Η ομάδα ερευνών από τη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Harvard T. H. Chan παρακολούθησε πάνω από 92.000 ενήλικες που κατανάλωναν τουλάχιστον 7 γραμμάρια ελαιόλαδου καθημερινά για σχεδόν 30 χρόνια. Οι συμμετέχοντες που έτρωγαν αυτό το θρεπτικό λάδι καθημερινά κατέγραψαν μια εντυπωσιακή μείωση 28% στον κίνδυνο θανάτου από άνοια.
Αντίθετα, όσοι δεν περιλάμβαναν ελαιόλαδο στη διατροφή τους δεν παρουσίασαν τέτοια οφέλη. Η Anne-Julie Tessier, συν-συγγραφέας της μελέτης, δήλωσε: «Η έρευνά μας ενισχύει τις διατροφικές κατευθύνσεις που συνιστούν φυτικά έλαια όπως το ελαιόλαδο, υποδεικνύοντας ότι αυτές ωφελούν τόσο την καρδιά όσο και τον εγκέφαλο».
Ελαιόλαδο ή μαργαρίνη: Ποιος κερδίζει στη μάχη κατά της άνοιας;
«Η επιλογή ελαιόλαδου, ως φυσικού προϊόντος, αντί για λιπαρές ύλες όπως η μαργαρίνη και η βιομηχανική μαγιονέζα, μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο άνοιας». Στη μελέτη, αναλύθηκαν δεδομένα από περισσότερους από 92.000 συμμετέχοντες με μέση ηλικία 56 ετών.
Κάθε τέσσερα χρόνια, οι διατροφικές συνήθειες των συμμετεχόντων αξιολογούνταν μέσω ερωτηματολογίων και του Δείκτη Εναλλακτικής Υγιεινής Διατροφής (AHEI), ο οποίος μετρά την επιρροή των τροφών στις χρόνιες ασθένειες. Ένας υψηλότερος δείκτης υποδηλώνει μια πιο υγιεινή διατροφή.
Η μελέτη δείχνει ότι η αντικατάσταση περίπου 5 γραμμαρίων (δηλαδή 1,5 κουταλιού του γλυκού) μαργαρίνης ή μαγιονέζας με ελαιόλαδο καθημερινά μπορεί να μειώσει τη θνησιμότητα που σχετίζεται με την άνοια κατά 8 έως 14%.
Ωστόσο, η αντικατάσταση με άλλα φυτικά έλαια ή βούτυρο δεν είχε αξιοσημείωτα οφέλη. Ο Duane Mellor, διατροφολόγος μη συμμετέχων στη μελέτη, δήλωσε ότι «απαιτείται περαιτέρω έρευνα», καθώς τα ευρήματα δείχνουν απλώς συσχέτιση και όχι άμεση αιτιώδη συνάφεια.
Η μεσογειακή διατροφή είχε αξιολόγηση μόλις “εννέα” στην κλίμακα των ερευνητών, αντανακλώντας τη μέση διατροφή του πληθυσμού που μελετήθηκε. «Ίσως να ήταν πιο ακριβές να χρησιμοποιηθεί μια πιο εκτενής αξιολόγηση διατροφής, όπου περισσότερα από (εννέα) τρόφιμα συνθέτουν μια υγιεινή δίαιτα», δήλωσε ο Mellor.
Το ελαιόλαδο είναι γνωστό για τα πολλά οφέλη του στην υγεία, καθώς άλλες έρευνες το έχουν συνδέσει με μειωμένο κίνδυνο καρδιοπαθειών, υπέρτασης, υψηλής χοληστερόλης και φλεγμονών.
Οι παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο άνοιας
Αν και οι αιτίες της άνοιας δεν είναι πλήρως κατανοητές, υπάρχουν πολλοί παράγοντες που μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισής της. Ενώ η ηλικία και η κληρονομική προδιάθεση είναι εκτός ελέγχου μας, υπάρχουν πολλοί τρόποι ζωής που μπορούμε να αλλάξουμε.
Έρευνες από το The Lancet δείχνουν ότι περίπου το 45% των περιπτώσεων άνοιας είναι προλαμβανόμενες, με παράγοντες όπως:
- Χαμηλή εκπαίδευση
- Έκθεση στην ατμοσφαιρική ρύπανση
- Κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις
- Υψηλή αρτηριακή πίεση
- Μη επεξεργασμένη απώλεια ακοής
- Έλλειψη φυσικής δραστηριότητας
- Κάπνισμα
- Παχυσαρκία
- Υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ
- Κοινωνική απομόνωση
- Κατάθλιψη
Πώς να μειώσετε τον κίνδυνο άνοιας
Για να μειώσετε τον κίνδυνο άνοιας, το Εθνικό Σύστημα Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου (NHS) προτείνει:
- Ισορροπημένη διατροφή
- Διατήρηση υγιούς βάρους
- Κανονική άσκηση
- Κατανάλωση αλκοόλ εντός ορίων
- Διακοπή καπνίσματος
- Διατήρηση της αρτηριακής πίεσης σε φυσιολογικά επίπεδα
- Διατηρήστε κοινωνική δραστηριότητα
