Η γήρανση του πληθυσμού παραμένει σοβαρό ζήτημα για την Ελλάδα, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Eurostat για την περίοδο 2004-2024.
Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, το ποσοστό των ατόμων ηλικίας άνω των 80 ετών στη χώρα μας αυξήθηκε κατά 3,2 ποσοστιαίες μονάδες, από 3,8% σε 7% του συνολικού πληθυσμού. Αυτή η αύξηση είναι η μεγαλύτερη μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ, μαζί με τη Λετονία και την Πορτογαλία.
Γήρανση στην Ευρώπη
Συνολικά στην Ε.Ε., το ποσοστό των πολιτών ηλικίας 80 ετών και άνω αυξήθηκε από 3,8% το 2004 σε 6,1% το 2024. Ταυτόχρονα, ο συνολικός πληθυσμός της Ένωσης αυξήθηκε από 432,8 εκατομμύρια στα 449,2 εκατομμύρια. Η μέση ηλικία των κατοίκων της Ένωσης ανέρχεται στα 44,7 έτη.
Ο πληθυσμός ηλικίας 65 ετών και άνω επίσης σημείωσε αύξηση, από 16,4% το 2004 σε 21,6% το 2024 (+5,2 ποσοστιαίες μονάδες). Αντίθετα, ο πληθυσμός των παιδιών και εφήβων κάτω των 15 ετών μειώθηκε σχεδόν παντού, από 16,2% σε 14,6%, με τη μεγαλύτερη πτώση σε Μάλτα και Κύπρο. Η Ελλάδα δεν είναι απλώς μέρος αυτής της τάσης, αλλά βρίσκεται στην κορυφή της.
Συνολικά, ο πληθυσμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης αυξήθηκε κατά 4% τα τελευταία 20 χρόνια, από 432,8 εκατομμύρια σε 449,2 εκατομμύρια, κυρίως λόγω της μετανάστευσης και της εισροής προσφύγων από την Ουκρανία. Ωστόσο, η γήρανση είναι μια διαρθρωτική πρόκληση, αποτέλεσμα των αλλαγών της τελευταίας γενιάς: πτώση της γεννητικότητας, αύξηση του προσδόκιμου ζωής και αλλαγές στον οικογενειακό προγραμματισμό.
Στην Ελλάδα, η κατάσταση είναι ακόμη πιο ανησυχητική, καθώς η γήρανση συνοδεύεται από μείωση των γεννήσεων, οδηγώντας σε ταχεία αναστροφή της πληθυσμιακής πυραμίδας.
Περισσότερες γυναίκες
Ο αριθμός των γυναικών συνεχίζει να υπερτερεί των ανδρών, με ποσοστό 4,4% περισσότερες γυναίκες στην ΕΕ – ποσοστό που φτάνει το 15,5% στη Λετονία. Σε πολλές χώρες, ο λόγος γυναικών/ανδρών μειώθηκε, ωστόσο στην Ελλάδα αυτό δεν συμβαίνει, καθώς η μακροχρόνια επιβίωση των γυναικών παραμένει σημαντικός παράγοντας του πληθυσμιακού προφίλ.
Το ερώτημα που προκύπτει είναι τι συνεπάγεται αυτή η κατάσταση για το μέλλον. Η δημογραφική γήρανση συνεπάγεται αυξημένες ανάγκες για φροντίδα, αναμόρφωση των ασφαλιστικών συστημάτων, ανασχεδιασμό δημόσιων πολιτικών και αλλαγή της νοοτροπίας γύρω από τη γήρανση. Δεν είναι απλώς μια στατιστική, αλλά μια νέα πραγματικότητα.
