Κοινή Δήλωση 80 κρατών-μελών του ΟΗΕ για την προστασία των αμάχων
Με ελληνική πρωτοβουλία και συστηματικές διπλωματικές ενέργειες, επετεύχθη η υπογραφή Κοινής Δήλωσης από 80 χώρες-μέλη του ΟΗΕ, εστιασμένη στην προστασία των αμάχων κατά τη διάρκεια ένοπλων συγκρούσεων.
Ο Υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης, κατά τη διάρκεια της δήλωσής του, τόνισε ότι «Η Γάζα βιώνει τη “χειρότερη ανθρωπιστική κρίση” από την έναρξη των εχθροπραξιών, μετά τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου 2023, με τους αμάχους να υποφέρουν από πείνα και σε σοβαρό κίνδυνο λιμού, όπως αναφέρει ο IPC. Επιπλέον, εκατοντάδες ανθρωπιστικοί εργαζόμενοι έχουν χάσει τη ζωή τους από την αρχή της σύγκρουσης. Στο Σουδάν, οι άμαχοι αντιμετωπίζουν την κύρια βία, με εκατομμύρια εσωτερικά εκτοπισμένους και περισσότερους από τους μισούς πολίτες να βιώνουν σοβαρή επισιτιστική ανασφάλεια. Άλλες περιοχές όπως η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, το Μάλι, η Μοζαμβίκη, η Μυανμάρ, η Νιγηρία, η Σομαλία, το Νότιο Σουδάν, η Συρία, η Ουκρανία και άλλες χώρες υποφέρουν επίσης από εκτεταμένα δεινά.»
«Σε περιβάλλον αύξησης των ενδοσυγκρούσεων και περιφρόνησης της ζωής των αμάχων, καλούμε όλα τα εμπόλεμα μέρη να τηρούν το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο και τα κράτη μέλη να χρησιμοποιήσουν την επιρροή τους για να εξασφαλίσουν την τήρησή του. Αυτό δεν είναι απλώς μια προσδοκία αλλά νομική υποχρέωση», πρόσθεσε.
«Η λογοδοσία για τις παραβιάσεις είναι επιτακτική. Οι καταγγελίες περί παραβιάσεων του Διεθνούς Ανθρωπιστικού Δικαίου και ανθρωπίνων δικαιωμάτων θα πρέπει να αντιμετωπίζονται με αξιόπιστες έρευνες και οι υπεύθυνοι να λογοδοτούν. Η ατιμωρησία δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή, καθώς συνιστά έγκριση για επανάληψη των εγκλημάτων», κατέληξε.
Λεπτομερής δήλωση του Υπουργού Εξωτερικών
«Είναι τιμή μου να εκπροσωπώ τις 80 Αντιπροσωπείες που δεσμεύονται για την τήρηση του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου και την προστασία των αμάχων σε ένοπλες συγκρούσεις.
Συνεχίζουμε να παρατηρούμε ότι οι άμαχοι ζουν κάτω από απαράδεκτες συνθήκες κινδύνου και ανασφάλειας. Σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη, το 2024 κατεγράφησαν τουλάχιστον 36.000 θάνατοι αμάχων σε 14 συγκρούσεις. Η χρήση εκρηκτικών σε κατοικημένες περιοχές έχει προκαλέσει χιλιάδες θύματα.
Η Γάζα αντιμετωπίζει τη «χειρότερη ανθρωπιστική κρίση» από τις 7 Οκτωβρίου 2023, σύμφωνα με το Γραφείο Συντονισμού Ανθρωπιστικών Υποθέσεων (OCHA). Στο Σουδάν, οι άμαχοι υποφέρουν από τη βία και τη σοβαρή επισιτιστική ανασφάλεια. Παρόμοια δεινά βιώνουν και οι πολίτες σε περιοχές όπως η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, το Μάλι, η Μοζαμβίκη, και άλλες.»
«Η προστασία των αμάχων δεν είναι προαιρετική. Είναι νομική υποχρέωση και ηθική επιταγή. Απαιτούμε από όλα τα εμπόλεμα μέρη να σέβονται το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο και τα κράτη μέλη να ασκήσουν την επιρροή τους γι’ αυτό», τόνισε.
Υγειονομικό προσωπικό, αγρότες, δάσκαλοι αποτελούν στόχους ή απλώς θυσιάζονται ως collateral damage. Η προστασία τους οφείλει να είναι κεντρικό θέμα σε στρατιωτικά σχέδια και πολιτικές αποφάσεις. Καλούμε όλα τα μέρη να διασφαλίσουν την άμεση ανθρωπιστική πρόσβαση στους πολίτες που χρειάζονται βοήθεια.
Ως Υπουργείο, επισημαίνουμε τη σημασία της λογοδοσίας για τις παραβιάσεις και καλούμε για αξιόπιστες έρευνες, προκειμένου οι υπεύθυνοι να λογοδοτούν.
Με την «Εβδομάδα Προστασίας των Αμάχων» να διαρκεί, θα στρέψουμε την προσοχή εκεί που ανήκει – στους αμάχους. Πρέπει να προληφθούν οι κρίσεις και η προστασία των αμάχων να είναι το επίκεντρο της δράσης μας.
Δεσμευόμαστε μαζί για την προστασία των πιο ευάλωτων, την τήρηση του διεθνούς δικαίου, και την αξιοπρέπεια όλων. Οι φωνές των αμάχων πρέπει να παραμείνουν στο επίκεντρο των προσπαθειών μας.
Και ας δεσμευτούμε με συγκεκριμένα βήματα για την προστασία και τη λογοδοσία.
Σας ευχαριστώ.»
