Τρεις μήνες από την έναρξη της δεύτερης θητείας του, είναι προφανές ότι κάθε ξένος ηγέτης που επισκέπτεται το Οβάλ Γραφείο πρέπει να προετοιμαστεί για το απροσδόκητο — κυρίως για δημόσιες προσβολές, παγίδες και προκλήσεις που μπορεί να φτάσουν σε επίπεδα ταπείνωσης.
Το τελευταίο επεισόδιο, που περιλάμβανε τον Ντόναλντ Τραμπ και τον πρόεδρο της Νότιας Αφρικής, Σίριλ Ραμαφόσα, αποτυπώνει αυτή τη νοοτροπία, με ιδιαίτερη έμφαση στην παρουσία χαμηλού φωτισμού, βίντεο και σωρών δημοσιευμάτων, ενώ ο Έλον Μασκ παρακολουθούσε συγκρατημένα από μια γωνία.
Από την ερώτηση στον δημοσιογράφο στην «κινηματογραφική» προβολή
Κατά τη διάρκεια μιας πλήρως σκηνοθετημένης συνάντησης, η συζήτηση ξεκίνησε με μια ερώτηση προς τον Τραμπ σχετικά με το τι θα χρειαζόταν για να πεισθεί πως οι ισχυρισμοί για «γενοκτονία λευκών» στη Νότια Αφρική είναι ψευδείς. Ο Ραμαφόσα απάντησε ότι «ο πρόεδρος θα πρέπει να ακούσει τις φωνές των Νοτιοαφρικανών», αλλά ο Τραμπ δεν ικανοποιήθηκε.
Ζήτησε από έναν συνεργάτη του να «σβήσει τα φώτα» και να ανοίξει την τηλεόραση, και κατόπιν ξεκίνησε η προβολή ενός βίντεο που έδειχνε πολιτικούς της αντιπολίτευσης να τραγουδούν το σύνθημα «Shoot the Boer», ένα όρο που συνδέεται με τη εποχή του αντι-απαρτχάιντ.
Αν και συνήθως αναρωτιέται για την εγκυρότητα των μέσων ενημέρωσης, αυτή τη φορά ο Τραμπ παρουσίασε εικόνες και δημοσιεύματα χωρίς σαφή προέλευση. Όταν ρωτήθηκε πού βρίσκονται οι υποτιθέμενοι μαζικοί τάφοι των λευκών αγροτών, απάντησε απλώς: «Στη Νότια Αφρική».
Παρά το γεγονός ότι οι πολιτικοί που εμφανίζονται στο βίντεο δεν ανήκουν στην κυβέρνηση και δεν έχουν εξουσία να προχωρήσουν σε απαλλοτριώσεις, ο Τραμπ παρέμεινε πεπεισμένος για το αντίθετο. Πραγματικά, ο Ραμαφόσα υπέγραψε ένα αμφιλεγόμενο νομοσχέδιο φέτος που επιτρέπει απαλλοτριώσεις χωρίς αποζημίωση, ωστόσο ο νόμος δεν έχει τεθεί σε εφαρμογή, και ο ίδιος απέφυγε τη ρητορική του βίντεο.
President Trump and South African President Cyril Ramaphosa exchange on genocide.
Q: “What will it take for you to be convinced that there’s no white genocide in South Africa?”
Ramaphosa: “I can answer that for the president.”
Trump: “I’d rather have him answer.” pic.twitter.com/8v8hXFGmK0
— CSPAN (@cspan) May 21, 2025
Γκολφ αντί διπλωματίας
Ωστόσο, ο Ραμαφόσα είχε προετοιμαστεί, όπως σημειώνει το BBC. Η αντιπροσωπεία του περιλάμβανε δύο διάσημους λευκούς Νοτιοαφρικανούς γκολφίστες, τους Έρνι Έλς και Ρετίεφ Γκούσεν, καθώς και έναν Αφρικάνερ δισεκατομμυριούχο.
Η επιλογή να περιληφθούν γκολφίστες σε μια διπλωματική συνάντηση δεν ανήκει στα παραδοσιακά διπλωματικά κείμενα, αλλά ο Τραμπ φαινόταν ενθουσιασμένος, ειδικά από την παρουσία των δύο λευκών αθλητών.
Οι δηλώσεις τους σχετικά με τους λευκούς αγρότες κατέκτησαν σχεδόν τον ίδιο τηλεοπτικό χρόνο με τη μέτρια τοποθέτηση του νέου προέδρου της Νότιας Αφρικής.
Ίσως ακριβώς αυτή η προσέγγιση να ήταν το ζητούμενο. Ο Ραμαφόσα, μακροχρόνιος σύμμαχος του Νέλσον Μαντέλα, φαινόταν να χρησιμοποιεί τους συνοδούς του ως «διπλωματική ασπίδα» — μια στρατηγική που φαίνεται ότι λειτούργησε, όπως επισημαίνει το BBC. Σε μια στιγμή, κοίταξε τον Τραμπ και είπε: «Αν υπήρχε γενοκτονία λευκών αγροτών, μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι αυτοί οι τρεις κύριοι δεν θα ήταν εδώ».
Δείχνοντας θάρρος, τον τράβηξε μάλιστα και σε μια «διαφωνία» λέγοντας: «Λυπάμαι, δεν έχω αεροσκάφος για να σας δώσω», αναφερόμενος στο πολύ αμφιλεγόμενο «δώρο» από το Κατάρ.
RAMAPHOSA: I am sorry I don’t have a plane to give you
TRUMP: I wish you did. I’d take it. If your country offered the US Air Force a plane, I would take it
RAMAPHOSA: Okay pic.twitter.com/TgvODTok9
— Aaron Rupar (@atrupar) May 21, 2025
Όχι για την Αφρική, αλλά για το ακροατήριό του
Ο Τραμπ συνέχισε να επαναφέρει το θέμα των λευκών αγροτών, πολλοί από τους οποίους έχουν ζητήσει άσυλο στις ΗΠΑ, ενώ ο Ραμαφόσα απέφυγε τις παγίδες και απαντούσε με στρατηγική.
Αυτό δεν σημαίνει ότι οι επιθέσεις του Τραμπ ήταν αντιπαραγωγικές. Η «παράσταση», όπως τη χαρακτηρίζει το BBC, δεν αποσκοπεί μόνο στην κατάρριψη ξένων ηγετών, αλλά κυρίως στην επιρροή του εγχώριου κοινού.
Στον πυρήνα του προγράμματος MAGA (Make America Great Again) βρίσκεται η καλλιέργεια θυμού και αίσθησης αδικίας. Ο Τραμπ γνωρίζει πώς να κινητοποιεί τους υποστηρικτές του.
«Καθώς ξένοι ηγέτες όπως ο Ραμαφόσα μαθαίνουν να διαχειρίζονται το σοκ και να επιβιώνουν από τα τηλεοπτικά σόου του Λευκού Οίκου, ο Τραμπ μπορεί να χρειαστεί να ανανεώσει το ρεπερτόριό του για να παραμείνει εντυπωσιακός», καταλήγει το BBC.