«Οι εαρινές προβλέψεις δείχνουν την ανάγκη η Ε.Ε. να προχωρήσει σε γρήγορες και αποφασιστικές ενέργειες για να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα και να εξασφαλίσει τη μακροχρόνια ευημερία», δήλωσε ο Επίτροπος Οικονομίας, Βάλντις Ντομπρόβσκις, κατά την παρουσίαση των εαρινών οικονομικών προβλέψεων σήμερα.
Στην ομιλία του, αναφέρθηκε στα πέντε κύρια μηνύματα που περιέχονται στις οικονομικές προβλέψεις, εστιάζοντας στους αμερικανικούς δασμούς και τις αμυντικές επενδύσεις. Στο πρώτο μήνυμα, είπε ότι υπάρχει «κρυφή παγκόσμια αβεβαιότητα».
Στο δεύτερο μήνυμα, τόνισε ότι «η οικονομία της Ε.Ε. παραμένει ανθεκτική παρά τις δύσκολες συνθήκες», αναμένοντας μέτρια ανάπτυξη φέτος και επιτάχυνση το επόμενο έτος. «Το ΑΕΠ της Ε.Ε. αναμένεται να αυξηθεί κατά 1,1% το 2025 και 1,5% το 2026, ενώ η οικονομία της ζώνης του ευρώ αναμένεται να αναπτυχθεί κατά 0,9% φέτος και 1,4% το επόμενο έτος».
Στο τρίτο μήνυμα, αναφέρθηκε στην αγορά εργασίας, η οποία «παραμένει σταθερή με περισσότερες νέες θέσεις εργασίας και αύξηση των πραγματικών μισθών». «Ο πληθωρισμός μειώνεται πιο γρήγορα από ότι περιμέναμε λόγω των πτώσεων στις τιμές ενέργειας», πρόσθεσε, ενώ τόνισε ότι οι προοπτικές παραμένουν αρνητικές, κυρίως λόγω των εμπορικών εντάσεων.
Ο αντίκτυπος των αμερικανικών δασμών
Αυτές οι εξελίξεις «επιβαρύνουν την παγκόσμια οικονομία και το εμπόριο, γι’ αυτό οι εαρινές προβλέψεις αναθεωρούν προς τα κάτω τις εκτιμήσεις για την παγκόσμια ανάπτυξη και το εμπόριο. Η παγκόσμια ανάπτυξη εκτός Ε.Ε. αναμένεται τώρα να φτάσει το 3,2% το 2025 και το 2026, με αναθεώρηση κατά 0,4 ποσοστιαίες μονάδες σε σύγκριση με τις φθινοπωρινές εκτιμήσεις. Οι αναθεωρήσεις για τις παγκόσμιες εισαγωγές είναι ακόμα πιο σημαντικές», τόνισε.
«Οι εμπορικές εντάσεις μεταξύ ΗΠΑ και Ε.Ε., καθώς και με την Κίνα, ενδέχεται να περιορίσουν την αύξηση του ΑΕΠ και να αυξήσουν ξανά τις πιέσεις για τον πληθωρισμό», σημείωσε, προσθέτοντας ότι η κλιμάκωση των εμπορικών εντάσεων Ε.Ε.-ΗΠΑ ή η ταχύτερη ανάπτυξη του εμπορίου της Ε.Ε. μέσω νέων συμφωνιών μπορεί να υποστηρίξει την ανάπτυξη της Ε.Ε.
Σύμφωνα με τις προβλέψεις, «το εμπόριο αναμένεται να παραμείνει υψηλό το πρώτο τρίμηνο του 2025, πιθανώς λόγω προϋποθέσεων για προαγοραστικές δραστηριότητες ενόψει των δασμών», με την εκτίμηση ότι το εμπόριο θα έχει λιγότερη σημασία για την παγκόσμια ανάπτυξη.
«Οι υψηλότεροι δασμοί των ΗΠΑ και η εμπορική αβεβαιότητα επηρεάζουν τις εξαγωγές της Ε.Ε.», ενώ οι εισαγωγές αναθεωρούνται προς τα κάτω το 2025. «Οι καθαρές εξαγωγές συμβάλλουν σχεδόν κατά 0,5% μείωση στην ανάπτυξη, μια επιβάρυνση που αναμένεται να μειωθεί το 2026, κάτι που καταδεικνύει σημαντική αλλαγή σε σχέση με τις φθινοπωρινές εκτιμήσεις», δήλωσε ο κ. Ντομπρόβσκις.
Προσομοίωση σοκ
«Είναι δύσκολο να αποσυνδεθούν οι επιπτώσεις των δασμών, της αυξημένης αβεβαιότητας και των πιο αυστηρών πιστωτικών συνθηκών στις προοπτικές ανάπτυξης και πληθωρισμού», ανέφερε ο Επίτροπος, προσθέτοντας ότι «μια προσομοίωση μας επιτρέπει να εξετάσουμε την επίδραση διαφορετικών σοκ».
Μιλώντας για την προσομοίωση των επιπτώσεων των αμερικανικών δασμών έως τις 2 Απριλίου, επισήμανε ότι «οι σχεδόν καθολικοί δασμοί θα οδηγούσαν σε σημαντική μείωση του παγκόσμιου εμπορίου και της οικονομικής δραστηριότητας.
Μέχρι το τέλος του 2026, το παγκόσμιο ΑΕΠ θα ήταν 0,4% κάτω από το βασικό επίπεδο και το παγκόσμιο εμπόριο θα μείωνε κατά 2,9%, σύμφωνα με οικονομικές θεωρίες των εγχειριδίων. Το αποτέλεσμα αυτό υποδεικνύει ότι όλοι θα αντιμετώπιζαν απώλειες από την επιβολή τέτοιων μέτρων.
Οι αμυντικές δαπάνες
«Οι αυξημένες αμυντικές δαπάνες θα μπορούσαν επίσης να υποστηρίξουν την ανάπτυξη, προσφέροντας δευτερεύοντα οφέλη σε σχέση με την πρωταρχική τους στόχευση που είναι η ενίσχυση της ασφάλειας Ε.Ε.-ΗΠΑ», δήλωσε ο κ. Ντομπρόβσκις.
Σύμφωνα με ειδική μελέτη της Κομισιόν, «αναλύει τον πιθανό οικονομικό αντίκτυπο των υψηλότερων αμυντικών δαπανών στην Ε.Ε., βασιζόμενη στις πληροφορίες που ήταν διαθέσιμες μέχρι τις 30 Απριλίου». Η πρόβλεψη αποτυπώνει «την άνοδο των αμυντικών δαπανών της Ε.Ε. από το 1,4% του ΑΕΠ το 2024 σε 1,6% το 2025 και το 2026.
«Η ενεργοποίηση της εθνικής ρήτρας διαφυγής θα επιτρέψει στα κράτη μέλη να αυξήσουν τις αμυντικές δαπάνες έως και 1,5 ποσοστιαία μονάδα του ΑΕΠ ετησίως μεταξύ 2025 και 2028. Μέχρι την προθεσμία των προβλέψεων, πολλές χώρες είχαν ήδη αποφασίσει να ενεργοποιήσουν αυτή τη ρήτρα, όπως το Βέλγιο, η Βουλγαρία, η Δανία, η Γερμανία, η Εσθονία, η Ελλάδα, η Λετονία, η Λιθουανία, η Ουγγαρία, η Πολωνία, η Πορτογαλία, η Σλοβενία, η Σλοβακία και η Φινλανδία.
