Μόνο στους πρώτους δύο μήνες του 2025, οι Ηνωμένες Πολιτείες εισήγαγαν διακριτικά πάνω από 600 τόνους χρυσού από το Λονδίνο και την Ελβετία, σύμφωνα με στοιχεία του World Gold Council. Αυτή η ποσότητα είναι αρκετή «για να προκαλέσει τον θαυμασμό ακόμα και του βασιλιά Μίδα», παρατηρεί το Market Watch, αναλύοντας την κατάσταση.
Οι οικονομολόγοι μεγάλων τραπεζών φαίνονται καθησυχαστικοί. «Χαλαρώστε», δήλωσαν. «Απλώς κάποιοι συγκεντρώνουν χρυσό λόγω δασμών».
Οι κεντρικές τράπεζες σε όλο τον κόσμο — οι μεγαλύτεροι αποταμιευτές του πλανήτη — αγόρασαν 1.062 τόνους χρυσού το 2024. Αυτό αποτελεί την τρίτη συνεχόμενη χρονιά με εκρηκτική ζήτηση. Η τελευταία φορά που οι κυβερνήσεις επένδυσαν σε χρυσό με τόση ένταση ήταν τη δεκαετία του ’50. Ποιες δυνατότητες γνωρίζουν και ποιά μυστικά μας κρύβουν;
Η Κίνα, η Ρωσία και το μεγάλο στοίχημα
Η Ρωσία και η Κίνα — οι δύο κύριοι γεωπολιτικοί αντίπαλοι της Αμερικής — έχουν συσσωρεύσει χρυσό με ανήκουστο ρυθμό τα τελευταία 20 χρόνια. Φαίνεται πως κάτι περιμένουν ή σχεδιάζουν.
Η επίσημη ποσότητα χρυσού που κατέχει η Αμερική παραμένει σταθερή εδώ και χρόνια: περίπου 8.133 τόνοι συνολικά, εκ των οποίων οι 4.603 φυλάσσονται στο Fort Knox. Ωστόσο, την περασμένη εβδομάδα, η Κίνα ανακοίνωσε ότι θα επιτραπεί στις εταιρείες που κατέχουν ξένο νόμισμα — κυρίως δολάρια — να αγοράσουν χρυσό.
Η Κίνα διαθέτει $784 δισ. σε αμερικανικά ομόλογα. Αν αποφασίσει να μετατρέψει μόνο το 10% αυτών σε χρυσό, θα αποκτήσει ποσότητα ισοδύναμη με το 8% των αποθεμάτων του Fort Knox.
Μιμήσου το Πεκίνο
Θα επενδύσει η Κίνα τόσο πολύ σε χρυσό; Φυσικά. Δεν θα περιοριστεί μόνο στο φυσικό μέταλλο — θα «σκάψει» και πιο βαθιά. Θα στραφεί επίσης σε μετοχές μεταλλευτικών εταιρειών, καθώς εκεί βρίσκονται οι μεγαλύτερες ευκαιρίες. Η απόδειξη; Το VanEck Gold Miners ETF, αξίας $15 δισ., είχε στα τέλη Απριλίου P/E γύρω στο 20, ενώ ο αντίστοιχος δείκτης του S&P 500 πλησίαζε το 28.
Ο Ντόναλντ Τραμπ φαίνεται να επιθυμεί να ακολουθήσει αυτή τη στρατηγική. Από τη στιγμή που επανήλθε στον Λευκό Οίκο, οι ΗΠΑ γέμισαν με φυσικό χρυσό. Σχεδόν 600 τόνοι — περίπου 19 εκατομμύρια ουγγιές — ήρθαν μέσα σε ένα τρίμηνο από το Λονδίνο και την Ελβετία. Για να κατανοήσουμε το μέγεθος: πρόκειται για το 13% της ποσότητας που διατηρεί το Fort Knox.
Φυσικός χρυσός – όχι υποσχέσεις
Η αγορά χρυσού συχνά λειτουργεί με ψηφιακά IOUs, υποσχέσεις και συμβάσεις — μια καθαρή συναλλαγή σαν καζίνο. Τώρα όμως, πραγματικές ράβδοι χρυσού διασχίζουν ωκεανούς και αποθηκεύονται σε αμερικανικά θησαυροφυλάκια. Κάποιος, κάπου, με δύναμη ανάλογη της Amazon, ετοιμάζει το επόμενο βήμα.
Ο ίδιος ο Τραμπ έχει προτείνει έλεγχο στα αποθέματα του Fort Knox, ρίχνοντας λάδι στη φωτιά των θεωριών συνωμοσίας που υποστηρίζουν ότι τα θησαυροφυλάκια ίσως είναι άδεια. Οι επίσημοι ωστόσο διαβεβαιώνουν: όλα είναι εκεί. Το 2017, αποστολή της κυβέρνησης επισκέφθηκε το Fort Knox και επιβεβαίωσε την παρουσία των ράβδων.
Γιατί χρυσός; Γιατί αντέχει
Όταν το χρηματοπιστωτικό καρουζέλ — και πάντα σταματά — ο χρυσός παραμένει σταθερός. «Τα χαρτονομίσματα είναι μια ομαδική ψευδαίσθηση. Προσποιούμαστε ότι είναι αξιόπιστα, ενώ αγνοούμε τη μυρωδιά που θυμίζει 2008», αναφέρει το Market Watch, εξηγώντας:
Όταν ένα κράτος βυθίζεται στο χρέος, οι επιλογές είναι περιορισμένες. Επαναλαμβάνει το παιχνίδι από την αρχή. Δεν είναι θεωρία — είναι το εγχειρίδιο που εφαρμόζεται από τη Ρώμη έως σήμερα. Οι κάτοχοι του χρυσού είναι αυτοί που καθορίζουν τους νέους κανόνες. Όποιος έχει τον χρυσό, ορίζει την αξία του χρήματος.
Αν ακόμη και οι κεντρικές τράπεζες — οι πιο μυστικοπαθείς οργανώσεις στον κόσμο — αλλά και μια υπερδύναμη γεμίζουν τα καταφύγιά τους με χρυσό, τότε είναι σαφές ότι φοβούνται πως δεν υπάρχει άλλη σταθερότητα στην αγορά.