Οι απευθείας διαπραγματεύσεις Ρωσίας – Ουκρανίας θα ξεκινήσουν στις 10:00 το πρωί στην Κωνσταντινούπολη. Ο επικεφαλής της ρωσικής αντιπροσωπείας, Ντμίτρι Μεντίνσκι, δήλωσε χθες βράδυ ότι η ρωσική πλευρά είναι «έτοιμη για δουλειά» και περιμένει τους Ουκρανούς στο τραπέζι.
Αυτή είναι η πρώτη συνάντηση μετά το 2022, όταν οι διαπραγματεύσεις είχαν διακοπεί χωρίς αποτέλεσμα, λίγες εβδομάδες μετά την ρωσική εισβολή.
Επικεφαλής της ουκρανικής αντιπροσωπείας θα είναι ο υπουργός Άμυνας, Ρουστέμ Ουμέροφ, όπως ανακοίνωσε ο πρόεδρος Ζελένσκι. Μαζί του θα συμμετάσχουν ανώτεροι αξιωματούχοι από τις υπηρεσίες πληροφοριών, το γενικό επιτελείο και το υπουργείο Εξωτερικών.
Η ρωσική πλευρά, εκτός από τον Μεντίνσκι – πρώην υπουργό Πολιτισμού και επικεφαλής των αποτυχημένων συνομιλιών του 2022 – θα εκπροσωπείται από υφυπουργούς Άμυνας και Εξωτερικών, καθώς και τον επικεφαλής της στρατιωτικής υπηρεσίας πληροφοριών (GRU).
Περίοδος αναστάτωσης
Η χθεσινή ημέρα, που θεωρούνταν ότι θα σηματοδοτούσε την έναρξη των συνομιλιών, προχώρησε με σύγχυση και διπλωματικές αναταραχές.
Δημοσιογράφοι και διπλωμάτες περίμεναν για 7 ώρες στο προξενείο της Ρωσίας και στο παλάτι Ντολμά Μπαχτσέ στην Κωνσταντινούπολη, χωρίς σαφείς πληροφορίες για την διεξαγωγή της συνάντησης. Τούρκοι αξιωματούχοι δήλωσαν ότι καμία συνάντηση δεν είχε προγραμματιστεί μέχρι το απόγευμα της Πέμπτης.
Αντ’ αυτού, ο Ουκρανός πρόεδρος προχώρησε σε διμερή συνάντηση με τον Τούρκο ομόλογό του, Ταγίπ Ερντογάν στην Άγκυρα, επιβεβαιώνοντας ότι θα στείλει αντιπροσωπεία στην Κωνσταντινούπολη.
Επέλεξε, μάλιστα, να ηγηθεί αυτής ο υπουργός Άμυνας, στέλνοντάς έτσι μήνυμα πολιτικής σημασίας. Ο Ζελένσκι αναφέρθηκε έμμεσα και στις Ηνωμένες Πολιτείες, τονίζοντας ότι η απόφαση ελήφθη «σεβόμενος τον πρόεδρο Τραμπ».
Πρώτη πρόταση
Οι νέες συνομιλίες προήλθαν από πρόταση του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν, που έγινε πέντε ημέρες νωρίτερα, ανταποκρινόμενος – όπως ισχυρίζεται το Κρεμλίνο – σε εκκλήσεις ευρωπαϊκών κυβερνήσεων και της Ουκρανίας για άμεση, 30ήμερη κατάπαυση του πυρός.
Αντιμετωπίζοντας την απειλή για σκληρότερες κυρώσεις, ο Πούτιν αντέτεινε την πρόταση διαπραγματεύσεων και έφερε ξανά τον Μεντίνσκι, στον ίδιο τόπο που φιλοξένησαν και τις συνομιλίες του 2022.
Ο Μεντίνσκι δήλωσε ότι στόχος είναι η επίτευξη «μακροχρόνιας ειρήνης, μέσω της εξάλειψης των βασικών αιτίων της σύγκρουσης». Αυτή η έμφαση στις ρωσικές θέσεις περί ουδετερότητας της Ουκρανίας και μη ένταξής της στο ΝΑΤΟ δείχνει ότι το χάσμα μεταξύ των δύο πλευρών παραμένει μεγάλο.
Διέξοδος μέσω Τραμπ – Πούτιν
Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, που βρίσκεται στο επίκεντρο των παρασκηνίων, δήλωσε ότι δεν αναμένει «ουσιαστικές» εξελίξεις από τις διαπραγματεύσεις, αν δεν υπάρξει προσωπική συνάντηση με τον Πούτιν.
«Δεν πρόκειται να συμβεί τίποτα αν δεν καθίσουμε μαζί εγώ και ο Πούτιν», ανέφερε σε δηλώσεις του στην επίσκεψή του στο Άμπου Ντάμπι. Άφησε επίσης ανοιχτό το ενδεχόμενο να μεταβεί στην Κωνσταντινούπολη, αλλά αργότερα δήλωσε ότι πιθανώς θα επιστρέψει στην Ουάσιγκτον.
Στο ίδιο μήκος κύματος, ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Μάρκο Ρούμπιο, τόνισε ότι δεν περιμένει προκοπή αν δεν υπάρξει η συνάντηση Τραμπ – Πούτιν, χωρίς ωστόσο να αναφέρεται σε πιθανές ημερομηνίες ή τόπους για αυτό.
Επόμενα βήματα
Μέχρι αργά το βράδυ της Πέμπτης, δεν είχε οριστεί καμία συγκεκριμένη ώρα ή ατζέντα για τις συνομιλίες. Ο Ζελένσκι κατηγόρησε τη Μόσχα για «προσωπική προσβολή» προς τον Ερντογάν και τον Τραμπ εξαιτίας της χαμηλής σημασίας της ρωσικής αντιπροσωπείας. Από την πλευρά του, ο Μεντίνσκι ισχυρίζεται ότι η ρωσική ομάδα διαθέτει «όλες τις απαραίτητες αρμοδιότητες».
Η έκβαση της σημερινής συνάντησης – αν τελικά πραγματοποιηθεί – θα μπορούσε να καθορίσει αν υπάρχει δυνατότητα για την αποκατάσταση ενός ελάχιστου διαλόγου μεταξύ των δυο πλευρών, που αυτή τη στιγμή δεν έχουν ούτε δίαυλο επικοινωνίας ούτε κοινό σημείο αναφοράς.
