Αυτή την εβδομάδα, ο Ντόναλντ Τραμπ επιχειρεί κάτι που σπάνια τολμούν οι ηγέτες: να συμμετάσχει ταυτόχρονα σε υψηλού επιπέδου διαπραγματεύσεις με την Κίνα, τη Ρωσία, το Ιράν, τα πλούσια αραβικά βασίλεια, διεκδικώντας ρόλο ρυθμιστή σε σημαντικές παγκόσμιες συγκρούσεις, από την Ουκρανία έως τη Γάζα.
Για έναν πρόεδρο που εξελέγη με το σύνθημα «America First», υποσχόμενος να μειώσει τις τιμές και να χτίσει τείχη στα σύνορα, η γεωπολιτική δραστηριότητα φαίνεται ασυνήθιστη. Παρ’ όλα αυτά, ο Τραμπ επιστρέφει στο διεθνές προσκήνιο με στόχο όχι μόνο τη μεσολάβηση, αλλά και την επιβολή της δικής του τάξης, χωρίς να περιορίζεται από θεσμούς ή διπλωματικά πρωτόκολλα.
Από τη Γενεύη στο Πεκίνο: 90 Ημέρες Ανακωχής
Η εβδομάδα ξεκίνησε με μια σημαντική εμπορική συμφωνία: οι ΗΠΑ και η Κίνα συμφώνησαν στη Γενεύη σε ανακωχή 90 ημερών. Ο Τραμπ αποφάσισε να μειώσει τους δασμούς στα κινεζικά προϊόντα από 145% σε 30%, ενώ ο Σι Τζινπίνγκ θα μειώσει τους δικούς του από 125% σε 10%.
Επίσης, οι δύο πλευρές ανακοίνωσαν την ίδρυση μόνιμου διαλόγου, με κεντρικούς πρωταγωνιστές τον Κινέζο αντιπρόεδρο Χε Λιφένγκ και τον υπουργό Οικονομικών των ΗΠΑ, Σκοτ Μπέσεντ.
Μια Σημαντική Στιγμή για την Ουκρανία;
Στο μεταξύ, ο Λευκός Οίκος πέτυχε να αποσπάσει από το Κίεβο συμφωνία για απευθείας συνομιλίες με τον Βλαντίμιρ Πούτιν. Ο Τραμπ επανέλαβε την έκκληση για άμεση κατάπαυση του πυρός, ενώ ο Ζελένσκι προσκάλεσε τον Πούτιν σε συνάντηση την Πέμπτη στην Κωνσταντινούπολη.
Αν και οι εξελίξεις προκαλούν επιφυλάξεις, αναγνωρίζεται η σημασία του βήματος. Θα πρέπει να περιμένουμε για να δούμε την κατεύθυνση των διαπραγματεύσεων.
Εξελίξεις και για το Ιράν
Την Κυριακή, ξεκίνησαν απευθείας συνομιλίες με το Ιράν στο Ομάν για το πυρηνικό του πρόγραμμα. Οι Αμερικανοί αξιωματούχοι εμφανίστηκαν απαιτητικοί, αν και δεν υπήρξε σημαντική πρόοδος.
Η κατάσταση θυμίζει την πρώτη τετραετία του Τραμπ, όταν απέσυρε τις ΗΠΑ από τη συμφωνία του 2015 και δημιούργησε τις σημερινές εντάσεις. Τώρα προσπαθεί να επαναδιαπραγματευτεί, ενώ το Ιράν δείχνει πιο ισχυρό και επιφυλακτικό από ποτέ. Παρ’ όλα αυτά, οι συνομιλίες ενεργοποιούνται μετά από μια μακρά περίοδο απομόνωσης.
Προβλήματα και στην Ινδία – Πακιστάν
Μετά από τέσσερις ημέρες συγκρούσεων, φαίνεται ότι τηρείται η εκεχειρία μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν. Οι ΗΠΑ αρχικά έδειξαν αδιαφορία, αλλά οι παρεμβάσεις του υπουργού Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο και του αντιπροέδρου Τζέι Ντι Βανς φαίνεται να οδήγησαν σε αποκλιμάκωση, προβάλλοντας τον Τραμπ ως ειρηνοποιό.
Ωστόσο, αναλυτές προειδοποιούν για πιθανή αναζωπύρωση, ειδικά καθώς η Ουάσινγκτον επιδιώκει ρυθμιστικό ρόλο χωρίς ισχυρή τοπική υποστήριξη.
Συμφωνίες Τρισεκατομμυρίων με Σαουδική Αραβία, ΗΑΕ και Κατάρ
Από την Τρίτη, ο Τραμπ είναι σε επίσημη επίσκεψη σε Σαουδική Αραβία, Κατάρ και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Αυτές οι χώρες έχουν επενδύσει πολιτικά και οικονομικά στον πρόεδρο και ζητούν ανταλλάγματα:
- Η Σαουδική Αραβία επιθυμεί αμυντικό σύμφωνο και υποστήριξη για το πυρηνικό της πρόγραμμα.
- Τα ΗΑΕ ελπίζουν σε άρση περιορισμών στις εισαγωγές μικροτσίπ.
- Το Κατάρ ζητά υποστήριξη για τις μεσολαβητικές του δράσεις σε Συρία, Παλαιστίνη και Αφγανιστάν, καθώς και αναγνώριση του ρόλου του ως «στρατηγικού εταίρου» στην περιοχή.
Ο Τραμπ θεωρεί αυτές τις επισκέψεις ως ευκαιρία να προσελκύσει επενδύσεις άνω του 1 τρισ. δολαρίων στις Ηνωμένες Πολιτείες, καθώς αναζητεί πόρους, επιρροή και διεθνείς νίκες.
Γάζα: Οι διαπραγματεύσεις για τους ομήρους
Μέσα σε αυτό το γεωπολιτικό πλαίσιο, ο Τραμπ ανακοίνωσε ότι η Χαμάς συμφώνησε να απελευθερώσει τον τελευταίο Αμερικανό όμηρο στη Γάζα, τον Ένταν Αλεξάντερ. Αυτή η κίνηση αποτελεί μέρος ευρύτερης προσπάθειας του Λευκού Οίκου για πίεση προς το Ισραήλ για την επίτευξη εκεχειρίας και ενίσχυση των ανθρωπιστικών παρεμβάσεων.
Η απελευθέρωση του ομήρου ερμηνεύεται ως προσωπικό επίτευγμα του Τραμπ, ενόψει της επίσκεψής του στη Μέση Ανατολή, και θεωρείται προειδοποιητικό μήνυμα προς την κυβέρνηση Νετανιάχου.
Διπλωματία ή Προσωπικό Στοίχημα;
Οι επικριτές του Τραμπ βλέπουν πίσω από την επιφανειακή διπλωματική δραστηριότητα έναν πρόεδρο που ενεργεί αυθόρμητα, υπονομεύει την παραδοσιακή διπλωματία και χρησιμοποιεί τα πάντα προς όφελός του. Ο στενός του φίλος και απεσταλμένος, Στιβ Γουίτκοφ, δεν έχει διπλωματική εμπειρία, ιδίως στη διαχείριση πολυμερών συμφωνιών.
Η διπλωματία του Τραμπ είναι πράγματι απρόβλεπτη και μπορεί να φέρει αποτέλεσμα, είτε μέσω παύσεων πυρός είτε με δραματικές εξελίξεις μέσω ενός tweet. Πολύ σύντομα θα αποκαλυφθεί πώς θα εξελιχθούν οι πρωτοβουλίες του σε αυτά τα έξι μέτωπα.
