Η Μάργκοτ Φριντλέντερ, μία από τις πιο αναγνωρίσιμες επιζήσασες του Ολοκαυτώματος, απεβίωσε στα 103 της χρόνια.
Η ανακοίνωση του θανάτου της ήρθε από το Ίδρυμα Margot Friedländer στο Βερολίνο, σύμφωνα με το γερμανικό πρακτορείο ειδήσεων dpa, το βράδυ της Παρασκευής. Στη δημοσιότητα δεν δόθηκαν άμεσα λεπτομέρειες σχετικά με το πότε και πού πέθανε, καθώς και τα αίτια του θανάτου της.
Έφυγε από τη ζωή κατά την εβδομάδα που γιορτάζεται η 80η επέτειος της παράδοσης της Ναζιστικής Γερμανίας στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Μετά από πολλά χρόνια ζωής στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου μετανάστευσε στη Νέα Υόρκη, η Φριντλέντερ επέστρεψε στον γερμανικό κεφαλαίο, αφιερώνοντας την ύπαρξή της στην ευαισθητοποίηση των νέων σχετικά με τα εγκλήματα του ναζισμού.
«Αυτό που κάνω μου δίνει δύναμη και ενέργεια, γιατί μιλάω για εκείνους που δεν μπορούν πια να μιλήσουν», είχε δηλώσει σε εκδήλωση στο Εβραϊκό Μουσείο του Βερολίνου το 2018. «Μιλώ εκ μέρους αυτών που δεν τα κατάφεραν», είχε πει σε πρόσφατη συνέντευξή της στη δημόσια τηλεόραση ARD, ενώ αναμενόταν να τιμηθεί με τον Μεγαλόσταυρο του Τάγματος της Αξίας από τον ομοσπονδιακό πρόεδρο Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ.
Η ιστορία της έγινε ευρέως γνωστή μέσω ντοκιμαντέρ και απομνημονευμάτων της, και τις τελευταίες δεκαετίες έχει λάβει πολλές αναγνωρίσεις, συμπεριλαμβανομένων των τιμών από τον πρώην πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν.
Η ζωή της
Η Μάργκοτ Φριντλέντερ γεννήθηκε σε μια εβραϊκή οικογένεια στο Βερολίνο το 1921.
Η μητέρα και ο αδελφός της εναντιώθηκαν στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Άουσβιτς, ενώ η ίδια συνελήφθη και έφυγε στο στρατόπεδο του Τερέζιενσταντ (Τερεζίν της Τσεχίας).
Επιβίωσε, όπως και ο μελλοντικός της σύζυγος, με τον οποίο αργότερα μετανάστευσε στις ΗΠΑ.
Το 2010, σε ηλικία 88 ετών, επέστρεψε στη Γερμανία και αφιερώθηκε στη διαφώτιση των νέων, ιδίως μέσα από σχολικό πρόγραμμα ιστορικής μνήμης που φέρει το όνομά της: «Η αποστολή μου είναι να λέω “να είστε άνθρωποι”. Είμαστε όλοι το ίδιο. Δεν υπάρχει χριστιανικό, εβραϊκό ή μουσουλμανικό αίμα. Υπάρχει μόνο ανθρώπινο αίμα», συνηθίζει να λέει. Επισκέφθηκε πάνω από εκατοντάδες σχολεία, ενθαρρύνοντας νέους και ηλικιωμένους να μη επιτρέψουν την επανάληψη τέτοιων γεγονότων. Τα λόγια της συγκίνησαν εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως.
«Μέχρι το τέλος, παρότρυνε για την υπεράσπιση της δημοκρατίας – η μνήμη από μόνη της δεν είναι αρκετή», αναφέρει η ανακοίνωση του Ιδρύματος Μάργκοτ Φριντλέντερ.
Η επιστροφή της στο Βερολίνο
Δεν μετάνιωσε ποτέ για την απόφαση της να επιστρέψει στο Βερολίνο, παρόλο που φίλοι και συγγενείς στις ΗΠΑ την προέτρεπαν να το σκεφτεί ξανά.
«Δεν θα μπορούσα ποτέ να φανταστώ ότι θα γύριζα σε αυτούς τους ανθρώπους», είπε χαρακτηριστικά η εξαδέλφη της στο ντοκιμαντέρ για τη ζωή της. «Επέστρεψα για να μιλήσω μαζί σας και να σας αγκαλιάσω. Ήθελα να είστε οι μάρτυρες της εποχής που δεν μπορούμε πια να είμαστε», απαντούσε σε όσους είχαν απορίες για την επιστροφή της στη Γερμανία.
Εξώφυλλο στη Vogue
Το περασμένο καλοκαίρι, εμφανίστηκε στο εξώφυλλο της γερμανικής Vogue ως σύμβολο ελπίδας και έμπνευσης, μιλώντας για την «αποστολή» της: «Θέλω να μοιραστώ τη ζωή μου με τις νεότερες γενιές και να προειδοποιήσω για την άνοδο της ακροδεξιάς και του αντισημιτισμού. Να υπενθυμίσω τη σημασία της μνήμης και της ανθρωπιάς», τόνισε.
«Η Μάργκοτ Φριντλέντερ προσέφερε στη χώρα μας τη συμφιλίωση – παρά όλα όσα υπέστη από τους Γερμανούς στη νεότης της», δήλωσε ο ομοσπονδιακός πρόεδρος Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ για τον θάνατό της, ενώ η πρόεδρος της Bundestag Γιούλια Κλέκνερ την χαρακτήρισε «μια γενναιόδωρη μάρτυρα που συγκίνησε με τη συμπόνια της». Ο καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς περιέγραψε τη Μάργκοτ Φριντλέντερ ως «μία από τις ισχυρότερες φωνές της εποχής μας για την ειρηνική συνύπαρξη, κατά του αντισημιτισμού και της λήθης». Έχουμε αναλάβει την υποχρέωση να συνεχίσουμε την ιστορία της», πρόσθεσε ο καγκελάριος.
Πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ
