Ο νέος εξωδικαστικός μηχανισμός έχει τεθεί σε εφαρμογή, προσφέροντας στους οφειλέτες την ευκαιρία να ενταχθούν σε ευνοϊκές ρυθμίσεις. Ωστόσο, οι διατάξεις αυτές δεν ισχύουν για όλους τους οφειλέτες.
Γράφει ο Δημήτρης Χριστούλιας
Ο πρώτος σημαντικός περιορισμός είναι ότι στον νέο εξωδικαστικό μπορούν να ενταχθούν μόνο όσοι έχουν παλαιά «κόκκινα» δάνεια και όχι αυτοί που ενδέχεται να αποκτήσουν στο μέλλον. Συγκεκριμένα, οφειλές που έχουν «κοκκινήσει» μέχρι το τέλος Ιανουαρίου, δηλαδή τρεις μήνες μετά την ισχύ του νέου μηχανισμού, θα γίνουν αποδεκτές.
Ένας ακόμη σημαντικός περιορισμός αφορά τις ευνοϊκές ρυθμίσεις, οι οποίες εφαρμόζονται μόνο σε οφειλές που δεν ξεπερνούν τις 300.000 ευρώ.
Κύριες αλλαγές του νέου εξωδικαστικού
Με τις αλλαγές, το 85% των αιτούντων μπορεί να χαρακτηριστεί ως «επιλέξιμοι» και να υποβάλει αίτηση για ένταξη στον εξωδικαστικό μηχανισμό, σε σύγκριση με το 7% που ίσχυε προηγουμένως. Νομικοί κύκλοι σημειώνουν ότι η διπλασιασμένη εισοδηματική και περιουσιακή κλίμακα θα επιτρέψει σε κοινωνικά ευάλωτες ομάδες και μέλη της μεσαίας τάξης να εντάξουν τις οφειλές τους, μιας δυνατότητας που δεν είχαν πριν. Ωστόσο, οι νέες οφειλές που θα προκύψουν στο μέλλον δεν θα εντάσσονται.
Σημειώνεται ότι οι δανειολήπτες με «πράσινα» δάνεια, δηλαδή εκείνοι που δεν έχουν καθυστερήσει πληρωμές, μπορούν επίσης να ενταχθούν, εφόσον αποδείξουν μείωση του εισοδήματός τους κατά 20% εντός ενός έτους.
Επιπλέον, όλες οι οφειλές προς το Δημόσιο, δήμους και ιδιώτες μπορούν να ενταχθούν στον εξωδικαστικό.
Διεύρυνση της συμμετοχής στον εξωδικαστικό
Ο νέος εξωδικαστικός διευρύνει την προσβασιμότητα για τους οφειλέτες, περιλαμβάνοντας, για πρώτη φορά, και τη μεσαία τάξη. Τα εισοδηματικά κριτήρια έχουν διπλασιαστεί, ενώ οι πιστωτές υποχρεούνται να καταθέτουν γραπτή πρόταση ρύθμισης τρεις μήνες πριν από πλειστηριασμούς. Οι ευάλωτοι δανειολήπτες θα έχουν τη δυνατότητα να σώσουν την κατοικία τους μέχρι 20 ημέρες πριν την εκποίηση μέσω ενδιάμεσου προγράμματος. Επίσης, οι ρυθμίσεις δανείων που έχουν εγγύηση από το Δημόσιο μπορούν να επεκταθούν μέσω διαδικασίας εξυγίανσης.
Νέα δεδομένα
Με το νέο νομοσχέδιο, τα κριτήρια για τον χαρακτηρισμό ενός δανειολήπτη ως επιλέξιμου διπλασιάζονται για να απαιτείται η συναίνεση όλων των πιστωτών για την ένταξη στον εξωδικαστικό μηχανισμό. Το ανώτατο όριο μη εξυπηρετούμενων οφειλών ορίζεται στις 300.000 ευρώ.
Εισοδήματα και καταθέσεις
Τα νέα όρια εισοδημάτων και καταθέσεων που χαρακτηρίζουν έναν οφειλέτη ως ευάλωτο είναι τα εξής:
- Άγαμος: Από 7.000 στα 14.000 ευρώ.
- Δύο μέλη: Από 10.500 σε 21.000 ευρώ.
- Τρία μέλη ή μονογονεϊκή οικογένεια με ένα ανήλικο: Από 14.000 στα 28.000 ευρώ.
- Τέσσερα μέλη ή μονογονεϊκή οικογένεια με δύο ανήλικα: Από 17.500 στα 35.000 ευρώ.
- Πέντε μέλη και πάνω ή μονογονεϊκή οικογένεια με τρία ανήλικα και πάνω: Από 21.000 στα 42.000 ευρώ.
Περιουσιακά όρια
Τα νέα περιουσιακά όρια έχουν διπλασιαστεί:
- Άγαμος: Από 120.000 στα 240.000 ευρώ.
- Δύο μέλη: Από 135.000 σε 270.000 ευρώ.
- Τρία μέλη ή μονογονεϊκή οικογένεια με ένα ανήλικο: Από 150.000 στα 300.000 ευρώ.
- Τέσσερα μέλη ή μονογονεϊκή οικογένεια με δύο ανήλικα: Από 165.000 στα 330.000 ευρώ.
- Πέντε μέλη και πάνω ή μονογονεϊκή οικογένεια με τρία ανήλικα και πάνω: Από 180.000 στα 360.000 ευρώ.
Προστασία
Οι πιστωτές υποχρεούνται να καταθέσουν έγγραφη πρόταση ρύθμισης πριν από τον πλειστηριασμό. Η πρόταση πρέπει να έχει υποβληθεί τουλάχιστον τρεις μήνες πριν από τη διαδικασία του πλειστηριασμού και μπορεί να έχει αποσταλεί με οποιοδήποτε μέσο, συμπεριλαμβανομένης της ηλεκτρονικής αλληλογραφίας. Είναι απαραίτητο ο οφειλέτης να είναι εγγεγραμμένος στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του πιστωτή ή του διαχειριστή.