Η Αναπληρώτρια Γενική Γραμματέας του ΟΗΕ για Πολιτικές Υποθέσεις και Υποθέσεις Οικοδόμησης Ειρήνης, Ροζ Μαρι Ντικάρλο, δήλωσε ότι «βρισκόμαστε σε μια πιθανή καμπή στον τριετή πόλεμο στην Ουκρανία», κατά την ομιλία της στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ αναφορικά με την κατάσταση στη χώρα.
Αν και ανέφερε «εντατικές προσπάθειες για την έναρξη διαπραγματεύσεων», που προσφέρουν «μια αχτίδα ελπίδας», περιέγραψε και τις σοβαρές επιθέσεις των ρωσικών δυνάμεων στις τελευταίες ημέρες.
Ειδική αναφορά έκανε στην επίθεση που σημειώθηκε στις 23-24 Απριλίου, όταν η Ρωσία εξαπέλυσε «μαζική επίθεση με πυραύλους και drones» σε πολλές περιοχές, συμπεριλαμβανομένων των Κιέβου, Χάρκοβο και Οδησσού.
Η κ. Ντικάρλο τόνισε ότι οι περιοχές των μετώπων δέχονται καθημερινά επιθέσεις με βλήματα, βόμβες και drones, ενώ μέχρι τις 24 Απριλίου, το Γραφείο του Ύπατου Αρμοστή για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (OHCHR) είχε καταγράψει 151 θανάτους και 697 τραυματισμούς αμάχων για τον μήνα Απρίλιο. Επιπλέον, αναφέρθηκε και σε φερόμενες ουκρανικές επιθέσεις εντός ρωσικού εδάφους, επισημαίνοντας: «Καταδικάζουμε όλες τις επιθέσεις κατά αμάχων και πολιτικών υποδομών, ανεξαρτήτως τοποθεσίας, και αυτές πρέπει να σταματήσουν άμεσα».
Χαιρέτισε τις διπλωματικές πρωτοβουλίες, όπως την τριήμερη εκεχειρία από 8 έως 10 Μαΐου που ανακοίνωσε η Ρωσία, και την προηγούμενη εκεχειρία του Πάσχα. Ωστόσο, εξέφρασε την απογοήτευσή της ότι «οι εχθροπραξίες συνεχίστηκαν κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Εβδομάδας». Χαρακτηρίζοντας τον πόλεμο «πόλεμο επιλογής», ζήτησε «πλήρη, άμεση και άνευ όρων κατάπαυση του πυρός» και τόνισε ότι η ειρηνική λύση απαιτεί πλήρη σεβασμό της «ανεξαρτησίας, κυριαρχίας και εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας». Τα Ηνωμένα Έθνη, δήλωσε, «είναι έτοιμα να στηρίξουν κάθε ουσιαστική προσπάθεια» για μια βιώσιμη ειρήνη.
Η κ. Τζόις Μσούγια προειδοποίησε εκ μέρους του Αναπληρωτή Γενικού Γραμματέα Τομ Φλέτσερ ότι «η ανθρωπιστική κατάσταση έχει επιδεινωθεί» στην Ουκρανία, παρά τις διπλωματικές προσπάθειες. Οι άμαχοι, ιδιαίτερα σε Χάρκοβο, Χερσώνα, Ντονέτσκ και Σούμι, βρίσκονται υπό «διαρκή απειλή» από επιθέσεις με πυραύλους και drones. Εξέφρασε ιδιαίτερη ανησυχία σχετικά με τη χρήση όπλων διασποράς, λόγω των «επίμονων και ευρύτερων επιπτώσεών τους».
Η κ. Μσούγια σημείωσε ότι «ούτε μία ημέρα δεν έχει περάσει χωρίς θανάτους ή τραυματισμούς αμάχων» το 2025. Από τον Ιανουάριο έως τον Μάρτιο, το Γραφείο του Ύπατου Αρμοστή επαλήθευσε 2.641 θύματα αμάχων — αριθμός σημαντικά αυξημένος σε σχέση με προηγούμενα έτη. Επίσης, ανέφερε ότι το ανθρωπιστικό έργο κοντά στα μέτωπα παραμένει επικίνδυνο. «38 επιβεβαιωμένα περιστατικά ασφαλείας έχουν αποτέλεσμα να χάσουν τρεις εργαζόμενοι τη ζωή τους και 21 να τραυματιστούν», σημείωσε.
Επεσήμανε ότι «έγκυες γυναίκες γεννούν σε συνθήκες διακοπών ρεύματος, ελλείψεων φαρμάκων και υπο εχθρικά πυρά». Η προσέλευση στις ιατρικές υπηρεσίες έχει παρουσιάσει αύξηση 12% στις επιπλοκές τοκετού. Στον τομέα της εκπαίδευσης, «129 σχολικές μονάδες υπέστησαν ζημιές ή καταστράφηκαν» τους πρώτους μήνες του έτους, αφήνοντας 600.000 παιδιά να παρακολουθούν μαθήματα εξ αποστάσεως.
Επίσης, προειδοποίησε για την αύξηση της έμφυλης βίας, υπογραμμίζοντας ότι «η σεξουαλική και έμφυλη βία αυξήθηκε κατά 36%, ενώ η ενδοοικογενειακή βία κατά 20%». Περίπου «13 εκατομμύρια άνθρωποι στην Ουκρανία χρειάζονται ανθρωπιστική βοήθεια», ενώ η πρόσβαση σε 1.5 εκατομμύρια αμάχους σε κατεχόμενες περιοχές παραμένει αδύνατη. «Όλες οι πλευρές πρέπει να επιτρέπουν τη γρήγορη και απρόσκοπτη διανομή ανθρωπιστικής βοήθειας», δήλωσε. Η κ. Μσούγια ζήτησε από το Συμβούλιο Ασφαλείας να προστατεύσει τους αμάχους, να ενισχύσει τη χρηματοδότηση ανθρωπιστικής βοήθειας και να επιδιώξει «μια δίκαιη ειρήνη» που θα δίνει προτεραιότητα στις ανάγκες των αμάχων.
Κατά την παρέμβασή του, ο πρέσβης Σταύρος Λαμπρινίδης, εκπροσωπώντας την Ευρωπαϊκή Ένωση, υπογράμμισε την επείγουσα ανάγκη για ειρήνη στην Ουκρανία. Επιβεβαίωσε τη δέσμευση της ΕΕ για «μια συνολική, δίκαιη και διαρκή ειρήνη, βασισμένη στον Χάρτη του ΟΗΕ και το διεθνές δίκαιο», και επαίνεσε την πρόθεση της Ουκρανίας για «άμεση και συνολική κατάπαυση του πυρός χωρίς προϋποθέσεις».
Κατήγγειλε τη Ρωσία για την κλιμάκωση των επιθέσεων. «Η Ρωσία έχει εντείνει τις επιθέσεις της κατά Ουκρανών αμάχων και πολιτικών υποδομών», σημείωσε, ζητώντας από τη Μόσχα να δείξει «βούληση για ειρηνική λύση χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση». Ο κ. Λαμπρινίδης τόνισε ότι η «συστηματική αεροπορική εκστρατεία της Ρωσίας κατά αμάχων και στρατηγικών υποδομών» είναι «εκτεταμένη, χωρίς διακρίσεις και παραβιάζει το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο», απαιτώντας άμεσο τερματισμό της.
«Δεν μπορεί να υπάρξει ατιμωρησία. Η Ρωσία και η ηγεσία της πρέπει να λογοδοτήσουν πλήρως για την επίθεση και για σοβαρές παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου», ανέφερε για την αναγκαιότητα της λογοδοσίας. Επίσης, χαιρέτησε το ενημερωμένο σχέδιο δράσης του Γραφείου Συντονισμού Ανθρωπιστικών Υποθέσεων του ΟΗΕ (OCHA) και ζήτησε «πλήρη, ασφαλή, ταχεία και απρόσκοπτη ανθρωπιστική πρόσβαση» και σε περιοχές που βρίσκονται υπό ρωσική κατοχή. «Η ΕΕ θα συνεχίσει να στηρίζει την ανθρωπιστική ανταπόκριση του ΟΗΕ», καλώντας και άλλα ευρωπαϊκά κράτη να αυξήσουν τη στήριξή τους. Κλείνοντας, επανέλαβε τη «αταλάντευτη στήριξη της ΕΕ στην ανεξαρτησία, κυριαρχία και εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας».
Ο Έλληνας Μόνιμος Αντιπρόσωπος στον ΟΗΕ, πρέσβης Ευάγγελος Σέκερης, καταδίκασε σφοδρά κάθε επίθεση κατά αμάχων και εναντίον μη στρατιωτικών υποδομών και ζητούσε από τη Ρωσία να σταματήσει άμεσα να πλήττει κατοικημένες περιοχές και κρίσιμες υποδομές στην Ουκρανία. Τόνισε ότι η τήρηση των αρχών του Διεθνούς Ανθρωπιστικού Δικαίου είναι νομική υποχρέωση και ηθικό καθήκον, καθώς και ότι η απόδοση ευθυνών στους υπεύθυνους πρέπει να συνοδεύεται από δικαιοσύνη για τα θύματα.
Ο κ. Σέκερης επεσήμανε ότι ένα κρίσιμο βήμα προς την ειρήνη θα ήταν η άμεση και άνευ όρων κατάπαυση του πυρός, στα πλαίσια των συμφωνιών ΗΠΑ και Ουκρανίας. Επιβεβαίωσε ότι ο «πρωταρχικός στόχος παραμένει μια δίκαιη, ολοκληρωμένη και διαρκής ειρήνη, που θα επιτευχθεί μέσω συμπεριληπτικής διπλωματίας, σύμφωνα με τον Χάρτη του ΟΗΕ και το διεθνές δίκαιο, που θα υποστηρίζει την κυριαρχία, την ανεξαρτησία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας».
