Ο καθηγητής Γεωλογίας, Κώστας Παπαζάχος, συζήτησε τις πιθανές μεγάλες εκρήξεις του ηφαιστείου της Σαντορίνης κατά τη διάρκεια ημερίδας που διοργανώθηκε από το Τμήμα Γεωλογίας και το Τμήμα Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών του ΑΠΘ, με τίτλο «Η παρακολούθηση του ηφαιστείου της Σαντορίνης και η πρόσφατη σεισμο-μαγματική κρίση: Τι έγινε, τι συμβαίνει, τι να περιμένουμε».
«Κάποια στιγμή αναμένεται μια μεγάλη έκρηξη, αλλά τότε δεν θα υπάρχει ούτε η σκόνη μας», τόνισε ο κ. Παπαζάχος, εξηγώντας ότι το ελάχιστο διάστημα μεταξύ δύο μεγάλων εκρήξεων είναι 20.000 χρόνια. Δεδομένου ότι η τελευταία μεγάλη και καταστροφική έκρηξη συνέβη κατά τη Μινωική Εποχή, γύρω στο 1570 π.Χ., οι επόμενες εκρήξεις αναμένονται πολλά χιλιάδες χρόνια αργότερα.
Πόσο θα διαρκέσει η επόμενη μεγάλη έκρηξη; Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι θα κρατήσει περίπου 1.260 ημέρες (σχεδόν 4 χρόνια), όμως θα υπάρχουν προειδοποιητικά σημάδια, καθώς οι διαδικασίες στο εσωτερικό της γης αποστέλλουν ενδείξεις, αναφέρει η ιστοσελίδα voria.gr.
Παρόλο που αυτό το σενάριο μπορεί να συμβεί σε πολύ μακρινό μέλλον, οι επιστήμονες παραμένουν σε επιφυλακή. Όπως σημείωσε ο κ. Παπαζάχος, «η γεωλογία υποστηρίζει ότι ό,τι συνέβη στο παρελθόν είναι πιθανό να ξανασυμβεί στο μέλλον. Γι’ αυτό μελετάμε τις παλαιές εκρήξεις».
«Υπάρχει μια τρύπα στην Καλδέρα, που διευκολύνει την έξοδο του μάγματος», πρόσθεσε. Επιπλέον, η γεωγραφία του νησιού ενισχύει τις ζημιές από ενδεχόμενους σεισμούς, όπως ήταν η δόνηση των 7.5 Ρίχτερ τον Ιούλιο του 1956, η οποία είχε ως συνέπεια 53 θύματα και πολλές καταστροφές.
Αναφορικά με την έκρηξη του 1560 π.Χ., ο κ. Παπαζάχος ανέφερε ότι είχε εκτιμηθεί στην κλίμακα 6-7 (με μέγιστο το 8), προκαλώντας την εκτίναξη τεράστιων ποσοτήτων υλικού σε ύψος άνω των 60 χλμ, φτάνοντας μέχρι την Τουρκία, συνοδευόμενη από μεγάλους σεισμούς.
Η Σαντορίνη είναι κεντρικό σημείο της επιστημονικής έρευνας στην Ελλάδα, όπου 124 σεισμογράφοι καταγράφουν καθημερινά δεδομένα από το υπέδαφος.
Επιπλέον, στο νησί λειτουργούν 7 μόνιμοι σταθμοί GNSS και ένας σταθμός νότια της Ίου από το ΑΠΘ, με συνολικά 32 GNSS που περιλαμβάνουν συνεργασίες με ξένους οργανισμούς όπως ο INGV από την Ιταλία και το CNRS από τη Γαλλία, στην ευρύτερη περιοχή της Σαντορίνης και της Άνυδρου. Αυτοί οι σταθμοί συλλέγουν δεδομένα από δορυφόρους, στέλνοντας μετρήσεις σε επίγειους σταθμούς 24 ώρες το 24ωρο για την παρακολούθηση της ηφαιστειακής δραστηριότητας.
Όπως ανέφερε ο επίκουρος καθηγητής Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών του ΑΠΘ, Στέλιος Μπίθαρης, «η διάταξη των σταθμών κυκλώνει το ηφαίστειο της Σαντορίνης».
«Μια ανύψωση στο ηφαίστειο απαιτεί άμεσες ενέργειες. Η διαδικασία αυτή είναι πλήρως αυτοματοποιημένη, όπως και η επεξεργασία των δεδομένων», πρόσθεσε ο κ. Μπίθαρης.
