Η καταγραφή του πραγματικού χρόνου διαμονής στις κύριες και εξοχικές κατοικίες, η αξιοποίηση της διαδικασίας αμφισβήτησης και η αναζήτηση στοιχείων για τα εισοδήματα προηγούμενων ετών αποτελούν έξυπνους νόμιμους τρόπους για να γλιτώσουν οι φορολογούμενοι από τα τεκμήρια διαβίωσης.
Φέτος, όπως κάθε χρόνο, περισσότεροι από 1.200.000 φορολογούμενοι αντιμετωπίζουν τις παγίδες υπερφορολόγησης που προκύπτουν από τις διατάξεις των τεκμηρίων διαβίωσης της εφορίας.
Kάθε ένας από αυτούς κινδυνεύει να φορολογηθεί με βάση το υψηλότερο ποσό του τεκμαρτού εισοδήματος που προσδιορίζει η ΑΑΔΕ, αντί για το πολύ χαμηλότερο δηλωθέν εισόδημά του, με αποτέλεσμα να επιβαρυνθεί με επιπλέον φόρο εισοδήματος.
Ωστόσο, οι φορολογούμενοι έχουν τη δυνατότητα να μειώσουν σημαντικά ή ακόμα και να αποφύγουν εντελώς τα τεκμήρια διαβίωσης, γλιτώνοντας από πρόσθετες φορολογικές επιβαρύνσεις μέσω 4 έξυπνων μεθόδων, δύο εκ των οποίων δεν απαιτούν χρονοβόρες διαδικασίες.
Πιο συγκεκριμένα, μπορούν να αποφύγουν τις επιβαρύνσεις των τεκμηρίων διαβίωσης με τους εξής 4 νόμιμους τρόπους:
1. Μείωση του ποσού του τεκμηρίου της κύριας κατοικίας όταν υπάρχει και δευτερεύουσα κατοικία. Κάθε φορολογούμενος που κατοίκησε κατά το 2024 λιγότερους από 12 μήνες στην κύρια κατοικία του και για κάποιους μήνες στη δευτερεύουσα, πρέπει να δηλώσει τα πραγματικά αυτά στοιχεία στον πίνακα 5.1 του εντύπου Ε1. Έτσι, μπορεί να επωφεληθεί σημαντικά από τη μείωση του τεκμηρίου διαβίωσης στην κύρια κατοικία του, καθώς το ύψος του θα περιοριστεί ανάλογα με τους μήνες πραγματικής κατοίκισης. Οι υπόλοιποι μήνες θα ληφθούν υπόψη για το τεκμήριο της δευτερεύουσας κατοικίας, με το συνολικό ποσό να είναι μικρότερο από αυτό που θα προέκυπτε αν δήλωνε ότι κατοίκησε και τους 12 μήνες στην κύρια.
2. Δήλωση πραγματικού χρόνου διαμονής στην κύρια κατοικία κάτω των 12 μηνών, ακόμα και χωρίς δευτερεύουσα κατοικία. Κάθε φορολογούμενος μπορεί να δηλώσει λιγότερους από 12 μήνες διαμονής στην κύρια κατοικία σε περίπτωση που φιλοξενήθηκε σε άλλο σπίτι ή απέκτησε την κατοικία μέσω αγοράς ή κληρονομιάς εντός του 2024. Στην περίπτωση φιλοξενίας, το τεκμήριο μπορεί να μειωθεί σύμφωνα με τους μήνες φιλοξενίας, ενώ για αγορά ή κληρονομιά, βασίζεται στο χρόνο μη κατοχής του ακινήτου.
Ανάλωση κεφαλαίου προηγούμενων ετών
3. Επίκληση εισοδημάτων από προηγούμενα έτη που δεν χρησιμοποιήθηκαν μέχρι το 2023 και αναλώθηκαν το 2024. Αυτή η μέθοδος γνωστή ως «ανάλωση κεφαλαίου» επιτρέπει στους φορολογούμενους να αθροίσουν εισοδήματα και έσοδα από προηγούμενες δηλώσεις και να υπολογίσουν το καθαρό ποσό μετά την αφαίρεση τεκμηρίων και δαπανών για περιουσιακά στοιχεία.
Ποιοι μπορούν να αμφισβητήσουν τα τεκμήρια
Ακόμα και αν η ΔΕΔ απορρίψει το αίτημα, ο φορολογούμενος έχει δικαίωμα προσφυγής στο αρμόδιο διοικητικό πρωτοδικείο.
4. Αμφισβήτηση των τεκμηρίων διαβίωσης από όσους μπορούν να αποδείξουν ότι οι πραγματικές δαπάνες τους είναι χαμηλότερες. Σύμφωνα με τον νόμο, το τεκμαρτό εισόδημα μπορεί να αμφισβητηθεί εφόσον είναι μεγαλύτερο από τις πραγματικές δαπάνες διαβίωσης, με την προϋπόθεση ότι υπάρχουν αποδεικτικά στοιχεία. Σχολαστικά, αυτό ισχύει για φορολογούμενους που:
α) υπηρετούν στις Ένοπλες Δυνάμεις,
β) είναι φυλακισμένοι,
γ) νοσηλεύονται,
δ) είναι άνεργοι και δικαιούνται βοήθεια,
ε) συγκατοικούν με συγγενείς πρώτου βαθμού και έχουν μειωμένες δαπάνες, εφόσον οι συγγενείς τους έχουν εισόδημα από εμφανείς πηγές,
στ) είναι ανήλικοι ορφανοί με επιβατικά αυτοκίνητα κληρονομιάς.
