Η καθοριστική συμβολή της ελληνόκτητης ποντοπόρου ναυτιλίας στην παγκόσμια και εγχώρια οικονομία καταγράφεται σε στοιχεία από τη μελέτη της McKinsey & Company, που παρουσιάστηκε από τον κ. Απόστολο Ζαμπέλα, Partner και Leader of Shipping Practice, στο 9ο Ναυτιλιακό Συνέδριο της «Ν».
Αξιοσημείωτα, η συνεισφορά της ελληνικής ναυτιλίας στην οικονομία της χώρας εκτιμάται σε 14 δισεκατομμύρια δολάρια, ενώ οι Έλληνες εφοπλιστές επενδύουν ετησίως περίπου 1,5 δισεκατομμύριο δολάρια σε άλλους τομείς της ελληνικής οικονομίας. Σημαντικό είναι ότι η ελληνική ναυτιλία παρέχει 150.000 θέσεις εργασίας στη χώρα.
Επιπλέον, στη μελέτη αναφέρεται το «ελληνικό παράδοξο», αφού η Ελλάδα, αν και αντιπροσωπεύει λιγότερο από 0,3% του παγκόσμιου ΑΕΠ, ελέγχει περίπου το 20% της παγκόσμιας ποντοπόρου ναυτιλίας, αναδεικνύοντας το στρατηγικό της ρόλο στην διεθνή αγορά. Αυτή η αδιαμφισβήτητη επιρροή υπογραμμίζει τη σημασία της ναυτιλίας για τη χώρα, καθώς επηρεάζει μία στις 15 θέσεις εργασίας στον εγχώριο ιδιωτικό τομέα. Συγκεκριμένα, η ποντοπόρος ναυτιλία αποτελεί έναν κύριο πυλώνα της ελληνικής οικονομίας, ανάλογα με την αυτοκινητοβιομηχανία για τη Γερμανία ή τη βιομηχανία ωρολογοποιίας για την Ελβετία.
Η μελέτη της McKinsey & Company επισημαίνει επίσης κάποιες παρεμβάσεις που θα μπορούσαν να συμβάλλουν στη διατήρηση και ενίσχυση της θέσης της ελληνικής ναυτιλίας. Ειδικότερα, μπορούν να προκύψουν επιπλέον 3-4 δισεκατομμύρια δολάρια ετήσια επίδραση, κυρίως μέσω της επέκτασης της βάσης των Ελλήνων ναυτικών, των ναυπηγείων και της ναυτιλιακής τεχνολογίας. Αυτό είναι εφικτό με στρατηγική τοποθέτηση σε έναν εξελισσόμενο παγκόσμιο εμπορικό χάρτη και την προώθηση συνεργασιών και συμμαχιών για τη δημιουργία οικονομιών κλίμακας, με στόχο την καινοτομία.
Η θέση της ελληνικής ναυτιλίας στην παγκόσμια σκηνή
Σύμφωνα με την ανάλυση, η Ευρωπαϊκή Ένωση κατέχει περίπου το 32% της παγκόσμιας ναυτιλιακής χωρητικότητας, με μόλις 10-20% των παγκόσμιων εμπορικών ροών να διέρχονται από ευρωπαϊκά λιμάνια. Από αυτή την χωρητικότητα, περίπου τα δύο τρίτα ανήκουν σε ελληνικά συμφέροντα, καθιστώντας την Ελλάδα παγκόσμιο ηγέτη στη θαλάσσια μεταφορά φορτίων.
Ο ελληνικός στόλος ξεπερνά τα 5.000 πλοία, καθιστώντας τον έναν από τους μεγαλύτερους και πιο σημαντικούς παγκοσμίως. Περισσότερο από 26% των θαλάσσιων εισαγωγών αργού πετρελαίου στην Ευρώπη πραγματοποιούνται με ελληνικά δεξαμενόπλοια, που αντιπροσωπεύουν περίπου το 20% της παγκόσμιας χωρητικότητας δεξαμενόπλοιων. Επιπλέον, το 21% της παγκόσμιας δεξαμενής Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (ΥΦΑ) είναι ελληνικής ιδιοκτησίας, καλύπτοντας σημαντικό μέρος των ευρωπαϊκών ενεργειακών αναγκών.
Η ελληνική ναυτιλία ελέγχει σχεδόν το 20% της παγκόσμιας χωρητικότητας στην ποντοπόρο ναυτιλία, αποδεικνύοντας την τεχνογνωσία και στρατηγική διορατικότητα του κλάδου. Η συνολική αξία του ελληνικού ναυτιλιακού ενεργητικού ανέρχεται μεταξύ 140 και 180 δισεκατομμυρίων δολαρίων, με ετήσια έσοδα που κυμαίνονται από 40 έως 50 δισεκατομμύρια δολάρια.
Παγκοσμίως, υπάρχουν περίπου 60.000 υπερωκεάνια πλοία άνω των 1.000 gross tonnage (GT), με περισσότερες από 11.000 εταιρείες να δραστηριοποιούνται στην ποντοπόρο ναυτιλία. Η συνολική αξία ενεργητικού των σκαφών ξεπερνά τα 1,1 έως 1,3 εκατομμύρια δολάρια ανά πλοίο, με τα συνολικά ετήσια έσοδα του κλάδου να εκτιμώνται από 400 έως 450 δισεκατομμύρια δολάρια.
Η ελληνική ναυτιλία παραμένει ένας από τους κύριους μοχλούς της ελληνικής οικονομίας, με σημαντική επιρροή σε διεθνές και εθνικό επίπεδο. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία, τα ελληνόκτητα πλοία αντιπροσωπεύουν ένα σημαντικό ποσοστό των παγκόσμιων «τόνων-μιλίων», δηλαδή του συνδυασμού του βάρους φορτίου και της απόστασης μεταφοράς. Πιο συγκεκριμένα:
- Το 16% των παγκόσμιων τόνων-μιλίων των δεξαμενόπλοιων προέρχεται από ελληνικά πλοία.
- Το 16% των τόνων-μιλίων των χύδην φορτηγών καλύπτεται από την ελληνική πλοιοκτησία.
- Το 27% των τόνων-μιλίων στη μεταφορά LNG (Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου) πραγματοποιείται από ελληνικά πλοία.
Η παρουσία αυτή είναι αναμφισβήτητα εντυπωσιακή σε παγκόσμιο επίπεδο, αλλά και κρίσιμη για την ελληνική οικονομία. Εντυπωσιακό είναι επίσης ότι περίπου 15% αυτής της απασχόλησης προέρχεται από μη ναυτιλιακές δραστηριότητες, δείχνοντας τη διάσταση των παρενεργειών.
Απασχόληση και μισθοδοσία:
- Το 10% του συνολικού ιδιωτικού μισθολογίου στην Ελλάδα σχετίζεται άμεσα ή έμμεσα με τον ναυτιλιακό τομέα.
- Το 6% της συνολικής ιδιωτικής απασχόλησης προέρχεται από τον ναυτιλιακό τομέα.
Οι ναυτιλιακές θέσεις εργασίας προσφέρουν τριπλάσιους μισθούς από τον μέσο όρο της χώρας. Για παράδειγμα, ο μέσος ετήσιος μισθός για χερσαίες ναυτιλιακές θέσεις φτάνει περίπου τα 55.000 ευρώ, ενώ για τους ναυτικούς ο μέσος ετήσιος μισθός κυμαίνεται γύρω από τα 65.000 ευρώ, κάνοντάς τους έναν από τους πιο κερδοφόρους τομείς στην ελληνική αγορά εργασίας.
Οι θέσεις εργασίας που δημιουργούνται περιλαμβάνουν:
- Άμεσες θέσεις: 20.000 στον τομέα της διαχείρισης πλοίων (ship management), 17.000 ναυτικοί σε ελληνόκτητα πλοία και 9.000 θέσεις στο ευρύτερο ναυτιλιακό cluster (πρακτορεία, νομικές και τεχνικές υπηρεσίες, ναυλώσεις κ.λπ.).
Κοινωνική συνεισφορά
Η μελέτη υπογραμμίζει τη φιλανθρωπική δράση των Ελλήνων εφοπλιστών, οι οποίοι προσφέρουν σημαντικά ποσά που εκτιμώνται πάνω από 400-500 εκατομμύρια δολάρια ετησίως σε κοινωνικές πρωτοβουλίες. Ιδιαίτερη έμφαση δίδεται στον τομέα της υγείας με 100-120 εκατομμύρια δολάρια ετησίως, καθώς και στην εκπαίδευση με 50-60 εκατομμύρια δολάρια ανά έτος.
