Έχετε ποτέ ξυπνήσει στις 3 π.μ. και δεν μπορείτε να ξανακοιμηθείτε; Αυτό το φαινόμενο είναι πιο συνηθισμένο απ’ όσο φαντάζεστε. Οι ειδικοί στον ύπνο εξηγούν τους παράγοντες που οδηγούν σε αυτές τις νυχτερινές αφυπνίσεις και παρέχουν χρήσιμες συμβουλές για έναν ήρεμο και αναζωογονητικό ύπνο.
Οι νυχτερινές αφυπνίσεις είναι συχνές, όπως αποτυπώνουν οι μελέτες
Εκατομμύρια άνθρωποι βιώνουν αϋπνία σε κάποια φάση της ζωής τους. Εάν κάθεστε ξαπλωμένοι στο κρεβάτι συνειδητοποιώντας ότι είναι 2, 3 ή ακόμα και 4 το πρωί, και ξέρετε ότι η ξυπνητήρια σας θα χτυπήσει σε μερικές ώρες, δεν είστε μόνοι. Οι νυχτερινές αφυπνίσεις είναι συχνές.
Έρευνες δείχνουν ότι τουλάχιστον το ένα τρίτο των ατόμων ξυπνάει κατά τη διάρκεια της νύχτας τουλάχιστον τρεις φορές την εβδομάδα. Συνήθως, ωστόσο, υπάρχει κάποιος λόγος που το σώμα μας αποφασίζει ότι είναι η ώρα να σηκωθούμε.
Ευτυχώς, οι περισσότερες περιπτώσεις δεν είναι σοβαρές, αλλά μπορεί να είναι ενοχλητικές, και αξίζει να συζητηθούν με γιατρό, αν ο διαταραγμένος ύπνος επηρεάζει τη ζωή σας. Εάν οι νυχτερινές αφυπνίσεις συμβαίνουν συχνά, μπορεί να έχουν αρνητικές επιπτώσεις στην καθημερινότητά σας, κάτι που δεν είναι καλό για κανέναν.
Ύπνος: Πότε πρέπει να ανησυχήσετε, σύμφωνα με ειδικούς
Η ψυχολόγος και ειδικός ύπνου Dr. Alexa Kane υποστηρίζει ότι υπάρχουν βήματα που μπορείτε να ακολουθήσετε για να αναγνωρίσετε την αιτία του προβλήματος και να βελτιώσετε τον ύπνο σας. Σας προτείνει να μην δίνετε σημασία στην ώρα κάθε φορά που ξυπνάτε, γιατί πιθανόν το πρόβλημα να είναι διαφορετικό.
«Μπορεί κάποτε να υπήρχε λόγος να ξυπνήσετε εκείνη τη στιγμή, όπως π.χ. άπνοια ύπνου ή ένα μωρό που κλαίει. Το σώμα σας μπορεί να έχει συνηθίσει σε αυτό», αναφέρει η ειδικός.
Σύμφωνα με την Dr. Kane, θα πρέπει να ανησυχήσετε όταν ξυπνάτε μέσα στη νύχτα και παραμένετε ξύπνιοι μέχρι το πρωί. Οι νυχτερινές αφυπνίσεις μπορούν να προκληθούν από διάφορους παράγοντες, όπως διαταραχές του ύπνου ή προσωρινές αποσπάσεις προσοχής. Συχνά, είναι απλώς αποτέλεσμα ανθρώπινης φύσης.
Πιθανές αιτίες νυχτερινών αφυπνίσεων
Ενώ κοιμάστε, το σώμα σας συνεχίζει να εργάζεται για να επεξεργαστεί αυτά που καταναλώσατε κατά τη διάρκεια της ημέρας. Γι’ αυτό είναι φυσικό να ξυπνάτε κάποια στιγμή για να πάτε στην τουαλέτα, αλλά αυτό μπορεί να υποδηλώνει νυκτουρία αν συμβαίνει πολύ συχνά.
Οι ορμονικές αλλαγές μπορεί να οδηγούν σε νυκτουρία και να υποδηλώνουν προβλήματα προστάτη ή ουροδόχου κύστης. Ίσως απλώς πίνετε πολύ νερό πριν από τον ύπνο.
Το περιβάλλον ύπνου μπορεί επίσης να συμβάλλει στο πρόβλημα, κάτι που συχνά είναι πιο δύσκολο να αλλάξει. Για παράδειγμα, μπορείτε να γίνετε θύμα ενός δυνατού ήχου από σειρήνα ή από το ραδιόφωνο γείτονα ή από έναν ενοχλητικό φωτισμό εξωτερικά.
Αυτές οι εξωτερικές διαταραχές μπορούν να σας ξυπνήσουν κατά τη διάρκεια της νύχτας, αλλά αυτό συμβαίνει συχνά τις πρώτες πρωινές ώρες, καθώς βγαίνετε από τον ύπνο REM.
Μπορεί επίσης να υπάρχει κάποιο πρόβλημα ψυχικής υγείας που να επηρεάζει την ποιότητα του ύπνου σας. Μια αρνητική ημέρα μπορεί να οδηγήσει σε σκέψεις που σας ξυπνούν τη νύχτα ή σε εφιάλτες που διαταράσσουν τον ύπνο σας. Το άγχος μπορεί επίσης να δυσκολέψει τον συνεχόμενο ύπνο.
Αν σας απασχολούν γεγονότα της ημέρας ή αν σκέφτεστε διαρκώς τη λίστα υποχρεώσεων που έχετε το πρωί, αυτά μπορεί να σας ξυπνήσουν τα βράδια. Είναι επίσης συνηθισμένο για άτομα με κατάθλιψη να έχουν κακή ποιότητα ύπνου, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Είναι δυνατόν να υποφέρετε από κάποια διαταραχή ύπνου, όπως αϋπνία ή υπνική άνοια. Αν πιστεύετε ότι θα μπορούσε αυτό να είναι το πρόβλημα, καλό θα ήταν να μιλήσετε με γιατρό.
Τι να κάνετε όταν ξυπνάτε στη διάρκεια της νύχτας
Την επόμενη φορά που ξυπνάτε νωρίς το πρωί, δώστε στον εαυτό σας 15 έως 20 λεπτά για να ξανακοιμηθείτε, καθώς αυτό μπορεί να συμβεί φυσικά. Εάν παραμείνετε ξύπνιοι για περισσότερο, η Dr. Kane συνιστά να σηκωθείτε από το κρεβάτι.
«Ο εγκέφαλός μας συνδέει καταστάσεις. Αν μένουμε ξαπλωμένοι για πολύ καιρό χωρίς να κοιμόμαστε, ο εγκέφαλός μας μπορεί να συσχετίσει το κρεβάτι με αγχωτικές δραστηριότητες, αντί για ύπνο. Το να σηκωθούμε σπάει αυτή τη σύνδεση.»
«Οι ασκήσεις χαλάρωσης μπορούν να σας βοηθήσουν να συνδυάσετε το σώμα σας με την αντίδραση χαλάρωσης και όχι της μάχης ή φυγής. Όταν το σώμα σας ηρεμήσει και νιώσετε ξανά υπνηλία, επιστρέψτε στο κρεβάτι», προσθέτει η ειδικός.