Δρ. Ανδρέας Στοϊμενίδης, Πρόεδρος της Επιτροπής Vision Zero Commission & Γραμματέας ΥΑΕ ΓΣΕΕ
Η 28η ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2025 έρχεται σε μία περίοδο αυξανόμενων εργατικών ατυχημάτων στην Ελλάδα, με 149 θανάτους το 2024 σύμφωνα με την ανεξάρτητη έρευνα της ΟΣΕΤΕΕ. Στους πρώτους μήνες του 2025, έχουν σημειωθεί 51 θάνατοι, καθιστώντας το αρνητικό ιστορικό ρεκόρ.
Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ της Ε.Ε. για την Υγεία και Ασφάλεια στην Εργασία (YAE) 2021-2027 προτείνει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προωθήσει μια προσέγγιση «Vision Zero» που στοχεύει στην εκμηδένιση των θανάτων που σχετίζονται με την εργασία με:
- Βελτίωση της συλλογής δεδομένων για εργατικά ατυχήματα και επαγγελματικές ασθένειες, καθώς και ανάλυση των αιτίων κάθε θανάτου ή τραυματισμού.
- Δημιουργία ειδικής τριμερούς ομάδας εργασίας για το Vision Zero από τη Συμβουλευτική Επιτροπή YAE της Επιτροπής, προκειμένου να αναπτυχθούν στοχευμένες δράσεις ενημέρωσης και εργαλεία για την ευαισθητοποίηση.
- Ενίσχυση της επιβολής του νόμου μέσω υποστήριξης των Επιθεωρήσεων Εργασίας για την ευαισθητοποίηση σχετικά με την μείωση των θανάτων που σχετίζονται με την εργασία, σε επίπεδο χώρου, κλάδου και εταιρείας.
Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ καλεί τα κράτη-μέλη να συνεργαστούν για την υλοποίηση της προσέγγισης «Όραμα Μηδέν» σχετικά με τους θανάτους που σχετίζονται με την εργασία στην Ε.Ε.
ΤΟ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΟ νομικό πλαίσιο για την ΥΑΕ στην Ε.Ε. ορίζει τις ελάχιστες απαιτήσεις ασφάλειας και υγείας σε όλη την Ευρώπη, με στόχο την προστασία των εργαζομένων από κινδύνους και τη διασφάλιση αξιοπρεπών συνθηκών εργασίας.
Πέρα από το υπάρχον νομικό κανονιστικό πλαίσιο, απαιτούνται νέες καινοτόμες προσεγγίσεις για να πετύχουμε έναν κόσμο χωρίς επαγγελματικά ατυχήματα και ασθένειες.
ΓΙΑ ΝΑ ΕΠΙΤΕΥΧΘΕΙ ο στόχος της μηδενικής θνησιμότητας από εργατικά ατυχήματα, είναι κρίσιμη η ύπαρξη αξιόπιστων και συγκρίσιμων δεδομένων σχετικά με τα εργατικά ατυχήματα και τα προβλήματα υγείας που σχετίζονται με την εργασία.
ΔΥΣΤΥΧΩΣ, στη χώρα μας παρατηρείται το ένα τέταρτο των θανάτων στην εργασία, με πολλές επαγγελματικές ασθένειες να μην καταγράφονται.
Αυτή η κατάσταση θέτει τις βάσεις για μια λανθασμένη εκκίνηση στην επίλυση του ζητήματος.
ΜΕΤΑΞΥ των καινοτόμων προσεγγίσεων, το Όραμα Μηδέν πρέπει να προάγει έναν πολιτισμό πρόληψης με έμφαση σε αξιοπρεπείς και ασφαλείς συνθήκες εργασίας, συμπεριλαμβανομένης της ψυχικής υγείας και της πρόσβασης στη διά βίου εκπαίδευση στην ΥΑΕ.
ΒΑΣΙΖΟΜΕΝΟ σε ισότιμη συνεργασία κυβερνήσεων, συνδικάτων και εργοδοτών, το Vision Zero πρέπει να λαμβάνει υπόψη την υγεία και την ευημερία των εργαζομένων, όπως και οργανωτικές και ψυχοκοινωνικές πτυχές, προωθώντας μέτρα πρόληψης.
Ο ΣΤΟΧΟΣ για έναν κόσμο χωρίς επαγγελματικά ατυχήματα και ασθένειες απαιτεί την ενσωμάτωσή τους στις ευρύτερες πολιτικές της Ε.Ε., όπως η προώθηση ασφαλών μεταφορών για τη μείωση τροχαίων ατυχημάτων.
ΣΕ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΟ επίπεδο, το Όραμα Μηδέν είναι μια περιεκτική προσέγγιση που απαιτεί:
- Σαφείς και συμφωνηθέντες στόχους,
- Μείωση επικίνδυνων και ανθυγιεινών παραγόντων, συμπεριλαμβανομένων των ψυχοκοινωνικών,
- Συμπερίληψη όλων των πτυχών των επαγγελματικών ατυχημάτων και ασθενειών, όπως το φύλο και η ηλικία.
ΜΙΑ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ Vision Zero στηρίζεται στην ηγεσία και την επιχειρηματική αριστεία, μέσω συνεργασίας και διαβούλευσης με τους εργαζόμενους.
ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ διεθνείς πρωτοβουλίες για το Vision Zero προέρχονται από την Διεθνή Ένωση Κοινωνικής Ασφάλισης (ISSA) και άλλους οργανισμούς όπως ο Παγκόσμιος Συνασπισμός για την Ασφάλεια και το ταμείο Vision Zero της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ILO).
Επιπλέον, υπάρχουν μακροχρόνιες εθνικές προσεγγίσεις στην Ε.Ε., όπως το φόρουμ Vision Zero στη Φινλανδία, ενώ η χώρα μας δεν έχει εκπονήσει Εθνικό Σχέδιο Vision Zero.
ΣΤΗ ΣΗΜΕΡΙΝΗ παγκόσμια οικονομία, η προσέγγιση Vision Zero μπορεί να συμβάλλει ουσιαστικά στη βελτίωση της ΥΑΕ, ενισχύοντας τις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού και προάγοντας τον Στόχο Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDG) για αξιοπρεπή εργασία και οικονομική ανάπτυξη.