Ο Αλέξης Τσίπρας μίλησε για «το μέλλον των προοδευτικών δυνάμεων σε έναν κόσμο κρισιμότητας» κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στο Harvard Kennedy School, στο πλαίσιο των σεμιναρίων «Διπλωματικοί διάλογοι». Το σεμινάριο συντονίστηκε από τον καθηγητή Daniel Ziblatt και συνδιοργανώθηκε με το Center for European Studies, το Institute of Politics και το Center for Public Leadership.
Στην ομιλία του, ο Τσίπρας αναφέρθηκε στους λόγους που οδηγούν στην απομάκρυνση των λαϊκών στρωμάτων από τις προοδευτικές δυνάμεις. Αρχικά, τόνισε τη σταδιακή στροφή τους προς τα δεξιά, κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ’90, με αποτέλεσμα την αίσθηση πως δεν υπάρχει ουσιώδης διαφορά ανάμεσα σε κεντροαριστερά και κεντροδεξιά κόμματα. Δεύτερον, επισήμανε ότι η παγκόσμια οικονομική κρίση του 2008 και οι επακόλουθες κρίσεις δημιούργησαν ένα κλίμα ανασφάλειας, αμφισβητώντας την ικανότητα των δυτικών κρατών να βελτιώσουν τις ζωές των πολιτών ή να προστατέψουν τα δικαιώματα και τις κατακτήσεις τους.
Ο Τσίπρας παρουσίασε τρεις βασικούς άξονες δράσης για τις προοδευτικές δυνάμεις, προκειμένου να επανασυνδεθούν με τα λαϊκά στρώματα και να αντιμετωπίσουν την άνοδο της ακροδεξιάς. Ο πρώτος άξονας αφορά την προτεραιοποίηση της κοινωνικής δικαιοσύνης και της καταπολέμησης των ανισοτήτων. Αυτό περιλαμβάνει τη σύγκρουση με τις ολιγαρχικές οικονομικές δυνάμεις που επηρεάζουν την πολιτική και την προώθηση ενός «προοδευτικού οικονομικού πατριωτισμού», που θα αξιοποιεί βιώσιμα τις εθνικές δυνατότητες και θα υποστηρίζει την ανάπτυξη νέων τεχνολογιών σε μια ψηφιακή εποχή.
Μια πολιτική που θα επικεντρώνεται όχι μόνο στον κοινωνικό και αναδιανεμητικό ρόλο του κράτους, αλλά και στον αναπτυξιακό και ρυθμιστικό ρόλο του. Όπως είπε ο Τσίπρας, «σε μια περίοδο όπου η ακροδεξιά και άλλες αντισυστημικές δυνάμεις επιδιώκουν να αποδυναμώσουν τους κρατικούς και κοινοβουλευτικούς θεσμούς με απλοϊκά επιχειρήματα, η Αριστερά οφείλει να αγωνίζεται για την ενδυνάμωση των θεσμών του κράτους». Αναφέρθηκε επίσης στο Σχέδιο Λέττα, υποστηρίζοντας ότι πρέπει να διασφαλίσουμε την ελευθερία διαμονής των πολιτών όπου βρίσκονται, με όρους αξιοπρέπειας.
Δεύτερος άξονας είναι η πρόσκληση προς τις προοδευτικές δυνάμεις να υιοθετήσουν την έννοια της ανθρώπινης ασφάλειας σε μία εποχή πολλών κρίσεων και αποσταθεροποίησης. Χρειαζόμαστε την έμφαση στην κρατική ανθεκτικότητα, στην επιστημονική επεξεργασία και στην εφαρμογή αποτελεσματικών πολιτικών για την αντιμετώπιση προκλήσεων, όπως η προώθηση της παγκόσμιας και περιφερειακής ειρήνης, η κλιματική κρίση, οι πανδημίες και η διαχείριση των μεταναστευτικών ροών.
Ο πρώην πρωθυπουργός υπογράμμισε ότι ο κοινός παρονομαστής του πρώτου άξονα, της στήριξης της κοινωνικής δικαιοσύνης, και του δεύτερου, της κατοχύρωσης της ανθρώπινης ασφάλειας, είναι η επιθετική φορολογία του μεγάλου πλούτου.
Τέλος, ο τρίτος άξονας όπως τον περιέγραψε ο Αλ. Τσίπρας, είναι η ανάγκη ίδρυσης ενός νέου κινήματος για τη δημοκρατία και τη δικαιοσύνη και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, ακολουθώντας προγενέστερα κινήματα όπως εκείνα κατά της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης και του πολέμου στο Ιράκ 30 χρόνια πριν, καθώς και εκείνα εναντίον της Wall Street και της λιτότητας, που εκδηλώθηκαν στις ευρωπαϊκές πλατείες 15 χρόνια πριν.