Για αρκετούς μήνες, ο Ντόναλντ Τραμπ κρατούσε τις επιχειρήσεις και το κοινό στον αέρα σχετικά με τις δασμολογικές του προθέσεις, τις οποίες ονομάζει “αμοιβαίους δασμούς”. Ωστόσο, στις 2 Απριλίου, δεσμεύτηκε να απαντήσει τουλάχιστον σε μερικές από τις καυτές ερωτήσεις γύρω από το θέμα, σύμφωνα με το CNN, ενόψει των ανακοινώσεων που σκοπεύει να κάνει το βράδυ της ίδιας ημέρας στον Λευκό Οίκο.
Παρ’ όλα αυτά, οι ανακοινώσεις πιθανόν να μην προσφέρουν την ασφάλεια που αναζητούν οι επιχειρήσεις μετά τη νίκη του Τραμπ το Νοέμβριο. Αντίθετα, ενδέχεται να δημιουργήσουν νέες διαμάχες, καθώς οι χώρες θα αντιδράσουν στους νέους δασμούς με αντίμετρα στα αμερικανικά προϊόντα, χαράσσοντας τη γραμμή για μια νέα φάση διαπραγματεύσεων που θα μπορούσε να κλιμακώσει έναν ήδη υφιστάμενο εμπορικό πόλεμο.
Αν και ο Τραμπ ανακοίνωσε στους δημοσιογράφους τη Δευτέρα ότι έχει κάνει “συμβιβασμούς” σε ένα σχέδιο δασμών, οι σύμβουλοί του συνέχιζαν να του προτείνουν εναλλακτικές λύσεις, μόλις λίγες ώρες πριν από την προθεσμία που ο ίδιος είχε θέσει, όπως μεταδίδει το CNN.
Ανάμεσα στα σχέδια που εξετάστηκαν περιλαμβάνονταν οι αναπροσαρμογές των δασμολογικών συντελεστών ανά εμπορικό εταίρο των ΗΠΑ, η επιβολή δασμών σε ορισμένες χώρες αλλά όχι σε άλλες, ή η εφαρμογή ενός ενιαίου συντελεστή 20% σε όλες τις εισαγωγές. Ένας αξιωματούχος του Λευκού Οίκου δήλωσε στο CNN ότι δεν πίστευε ότι ο Τραμπ θα ελάμβανε τελική απόφαση μέχρι τις τελευταίες στιγμές πριν από την ανακοίνωση της Τετάρτης στις 23:00 ώρα Ελλάδας, στον Κήπο των Ρόδων.
Οποιαδήποτε απόφαση του Τραμπ σχετικά με τους δασμούς θα έχει “άμεση ισχύ”, δήλωσε η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Καρολάιν Λέβιτ την Τρίτη. Αν και η πιθανότητα αυτή ακούγεται απίθανη, σε περίπτωση που ισχύσει, οι χώρες θα υποχρεωθούν να διαπραγματευτούν σε ελάχιστο χρόνο και ίσως να αντιδράσουν με άμεσες αντεγκλήσεις μέσω δασμών.
Φιλοδοξίες του Τραμπ για τους δασμούς
Ο Τραμπ βλέπει τους δασμούς ως εργαλείο για την επίτευξη τεσσάρων βασικών στόχων: τη μείωση της ροής φαιντανύλης και παράνομης μετανάστευσης στις ΗΠΑ, την εξισορρόπηση των όρων του ανταγωνισμού με τους εμπορικούς εταίρους, την αύξηση των κρατικών εσόδων και την ενίσχυση της εγχώριας παραγωγής.
Έχει συνδέσει την φαιντανύλη και τα ζητήματα που σχετίζονται με τα σύνορα με τους 20% δασμούς που έχει ήδη επιβάλει στις κινεζικές εισαγωγές και τους 25% δασμούς που έχει απειλήσει κατά του Καναδά και του Μεξικού.
Κατά τον Τραμπ, οι Ηνωμένες Πολιτείες “κλέβονται” από χώρες που επιβάλλουν υψηλότερους δασμούς στα αμερικανικά προϊόντα ή από αυτές με τις οποίες έχουν εμπορικό έλλειμμα, δηλαδή χώρες που εισάγουν περισσότερα από όσα εξάγουν στην Αμερική.
Υποστήριξε ότι αυτός είναι ο λόγος πίσω από την επιδίωξη αμοιβαίων δασμών, που θα μπορούσαν επίσης να συμπεριλάβουν τιμές που η κυβέρνηση Τραμπ θεωρεί μη δασμολογικά εμπόδια, όπως ο ΦΠΑ και οι φόροι ψηφιακών υπηρεσιών.
Αυτοί οι δασμοί θα μπορούσαν να πλήξουν ιδιαίτερα τις αναπτυσσόμενες χώρες, όπως η Ινδία, η Βραζιλία, το Βιετνάμ και άλλες χώρες στη Νοτιοανατολική Ασία και την Αφρική, οι οποίες έχουν μια από τις μεγαλύτερες διαφορές στους δασμολογικούς συντελεστές μεταξύ των ΗΠΑ και των προσδιορισμένων αυτών χωρών. Σύμφωνα με πρόσφατη ανάλυση της Morgan Stanley, συγκεκριμένα, οι Βραζιλία, Ινδονησία, Ινδία, Ταϊλάνδη και Βιετνάμ έχουν τις υψηλότερες περιπτώσεις προϊόντων με δασμολογική διαφορά μεγαλύτερη του 5% σε σύγκριση με το αμερικανικό συντελεστή.
Επιπλέον, πολλές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν επίσης ΦΠΑ και φόρους ψηφιακών υπηρεσιών, πράγμα που τις καθιστά πιθανούς στόχους για υψηλότερους δασμούς από την πλευρά των ΗΠΑ.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν προειδοποίησε τον Τραμπ την Τρίτη, λέγοντας ότι η ΕΕ έχει “ένα ισχυρό σχέδιο” για αντίκρουση απέναντι στις ΗΠΑ. Πολλές άλλες χώρες, όπως ο Καναδάς, το Μεξικό, η Κίνα, η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα, έχουν επίσης ήδη εκπονήσει σχέδια αντεπίθεσης.
Ενδεχόμενες ανακοινώσεις
Ο Κινέζος υπουργός Εξωτερικών Γουάνγκ Γι δήλωσε σε δηλώσεις του που δημοσιεύθηκαν την Τρίτη από το κρατικό ραδιοτηλεοπτικό φορέα CCTV ότι το Πεκίνο θα “αντεπιτεθεί” εάν οι ΗΠΑ συνεχίσουν τους “εκβιασμούς”.
«Η στρατηγική “Πρώτα η Αμερική” δεν πρέπει να αποτελεί μέσο εκφοβισμού και δεν θα πρέπει να βασίζεται σε βλάβες που προκαλούνται στα νόμιμα δικαιώματα άλλων χωρών», αναφέρει ο ίδιος σε δήλωσή του σε ρωσικό κρατικό κανάλι.
Το Ισραήλ, με τη σειρά του, ακολούθησε διαφορετική στρατηγική: ανακοίνωσε ότι θα ακυρώσει όλους τους δασμούς στα αμερικανικά προϊόντα την Τρίτη, αποτελώντας την πρώτη χώρα που το έκανε μετά την επανεκλογή του Τραμπ. Αυτή η κίνηση πιθανόν στοχεύει στο να ξεχαστεί η χώρα από τον πρόεδρο, αν και το Ισραήλ επιβάλλει μόνο περιορισμένους δασμούς στα αμερικανικά προϊόντα.
Ωστόσο, οι χώρες που θα ακολουθήσουν το παράδειγμα του Ισραήλ μπορεί να μην είναι πλήρως προστατευμένες από τους δασμούς. Ήδη, ο Τραμπ έχει επιβάλει δασμούς 25% σε όλες τις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου, καθώς και δασμούς 25% στα ξένα αυτοκίνητα, με ισχύ από Πέμπτη. Επίσης, ανακοινώθηκε δασμός 25% στα ξένα ανταλλακτικά αυτοκινήτων, ο οποίος θα τεθεί σε εφαρμογή στις αρχές Μαΐου.
Κλαδικοί δασμοί
Αυτοί οι δασμοί θα προστεθούν στους δασμούς ανά χώρα – για παράδειγμα, ένας δασμός 10% σε όλες τις εισαγωγές από τη Νότια Κορέα θα σήμαινε 35% συνολικούς δασμούς για τα αυτοκίνητα, το αλουμίνιο και τον χάλυβα από εκεί.
Πρόσθετα, ο Τραμπ ίσως αποφασίσει να επιβάλει περισσότερους κλαδικούς δασμούς την Τετάρτη. Ο πρόεδρος έχει προωθήσει αυτούς τους δασμούς ως μέσο για να μειώσει την εξάρτηση της κυβέρνησης των ΗΠΑ από τους φόρους εισοδήματος ως κύρια πηγή εσόδων. Μάλιστα, είπε ότι τα έσοδα από τους δασμούς θα μπορούσαν ενδεχομένως να αντικαταστήσουν πλήρως τους φόρους εισοδήματος.
Αυξανόμενοι φόβοι για ύφεση
Η τρέχουσα κατάσταση με τους δασμούς και η αβεβαιότητα γύρω από τα μέτρα που δεν έχουν ακόμη ανακοινωθεί από τον Τραμπ έχουν ήδη προκαλέσει αναταραχή στην αμερικανική οικονομία, την ώρα που ολοένα και περισσότερα νοικοκυριά αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες.
Μια δασμολογική προσέγγιση “τα πάντα, παντού, όλα μαζί” έχει την ικανότητα να αυξήσει σημαντικά τις τιμές για τους καταναλωτές και να προκαλέσει πτώση των χρηματοπιστωτικών αγορών, οδηγώντας την αμερικανική οικονομία σε ύφεση.
Οικονομολόγοι εκφράζουν έντονες ανησυχίες για τις οικονομικές συνέπειες των δασμών. Αναλυτές της Goldman Sachs προειδοποίησαν μέσω σημειώματος την προηγούμενη εβδομάδα ότι η οικονομική ανάπτυξη που στηρίζεται στις δημοσιονομικές πολιτικές του Τραμπ δεν θα μπορέσει να αντισταθμίσει τις πιθανές ζημίες που προκαλεί το εκτενές σχέδιο δασμών του.
Ωστόσο, ο Τραμπ και οι σύμβουλοί του έχουν επανειλημμένα αμφισβητήσει την ιδέα ότι το σχέδιο τους θα μπορούσε να αναδειχθεί αποτυχημένο με οποιονδήποτε τρόπο. Η Λέβιτ δήλωσε την Τρίτη ότι οι στρατηγικές του Τραμπ για φορολογικές περικοπές και απορρύθμιση θα συντελέσουν στη μείωση του πληθωρισμού, ενδεχομένως καλύπτοντας τις συνέπειες των δασμών. “Θα είναι αποτελεσματικό”, διαβεβαίωσε η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου.
