Ο Ντόναλντ Τραμπ εξέφρασε την Τρίτη και την Τετάρτη την αυξανόμενη απογοήτευσή του απέναντι στον Βλαντίμιρ Πούτιν, προειδοποιώντας τον Ρώσο ηγέτη ότι “παίζει με τη φωτιά” λόγω της άρνησής του να συμμετάσχει σε σοβαρές ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις για την επίλυση του πολέμου στην Ουκρανία.
Ακόμα και την Τετάρτη, ο Τραμπ του απηύθυνε ουσιαστικά ένα τελεσίγραφο 15 ημερών για να αποδείξει αν πράγματι ενδιαφέρεται για την ειρηνική επίλυση. Αφού παρέλθει αυτή η προθεσμία, δήλωσε ότι θα αλλάξει τη στάση του, αλλά δεν προσδιόρισε τη φύση της αλλαγής αυτής.
Πριν από αυτή την κλιμάκωση, ο Τραμπ εκφράζε την απογοήτευσή του για την αδιαφορία του Πούτιν απέναντι στην πρότασή του να αποκατασταθούν οι σχέσεις ΗΠΑ-Ρωσίας μετά από μια ειρηνευτική συμφωνία.
Την Τετάρτη, ο Τραμπ παραδέχτηκε ότι ο Πούτιν θα μπορούσε να καθυστερεί σκόπιμα τις διαπραγματεύσεις για την κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία, λέγοντας: “Θα μάθουμε αν μας χειραγωγεί ή όχι και αν ισχύει αυτό, θα αντιδράσουμε διαφορετικά,” ανέφερε στους δημοσιογράφους στο Οβάλ Γραφείο.
Η μέχρι τώρα γενική στάση του Τραμπ, με ασαφείς απειλές κατά της Ρωσίας, δεν σημαίνει ότι θα παραμείνει αμετάβλητη. Είναι πιθανό ότι ο Πούτιν θα αναγκαστεί να διαπραγματευτεί και να παρουσιάσει τους όρους του με τρόπο κατανοητό, ακόμη και για κάποιον όπως ο Τραμπ, που δεν είναι μεσίτης.
Στο μεταξύ, τρεις Ρώσοι αξιωματούχοι ενημέρωσαν το Reuters για τις απαιτήσεις του Πούτιν σχετικά με την ολοκλήρωση του πολέμου. Ζητά γραπτές δεσμεύσεις από τους Δυτικούς ηγέτες για τον τερματισμό της επέκτασης του ΝΑΤΟ προς τα ανατολικά και την άρση ορισμένων κυρώσεων κατά της Ρωσίας.
Αναφέρθηκαν επίσης στις «ρίζες του προβλήματος» που οδήγησαν στον πόλεμο, όπως είχε συζητήσει ο Πούτιν κατά τη διάρκεια της πρώτης τηλεφωνικής του επικοινωνίας με τον Τραμπ.
Η στάση της Ευρώπης
Εν αναμονή της επίσημης αντίδρασης του Τραμπ προς τη Ρωσία και την επιβολή σημαντικών κυρώσεων στη Μόσχα, οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι ανησυχούν μήπως ο Αμερικανός πρόεδρος αλλάξει εντελώς προσέγγιση απέναντι στην Ουκρανία.
Ως αποτέλεσμα, αναζητούν τρόπους να ηγηθούν στην υποστήριξη της Ουκρανίας. Με τον Πούτιν να απαιτεί τον οριστικό αποκλεισμό της Ουκρανίας από το ΝΑΤΟ, η Γερμανία ανοίγει μια κερκόπορτα στις σχέσεις της με την Ουκρανία και το ΝΑΤΟ.
Ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς υπέγραψε συμφωνία συνεργασίας των αμυντικών βιομηχανιών των δύο χωρών για την ανάπτυξη πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς, με γερμανικές βιομηχανίες να παρέχουν την τεχνογνωσία.
Από την Τρίτη, ο Μερτς είχε αναδείξει την προοπτική των όπλων μεγάλου βεληνεκούς, επισημαίνοντας ότι το Κίεβο θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει τους πυραύλους για επιθέσεις βαθιά στην Ρωσία χωρίς έγκριση από τις χώρες που παρέχουν αυτά τα όπλα. Πάντως, οι παραδόσεις πυραύλων Taurus στο Κίεβο δεν προχώρησαν όπως ήθελε ο Ζελένσκι.
Η σημασία της προμήθειας τέτοιων όπλων για την άμυνα της Ουκρανίας φάνηκε από τη διπλή αντίδραση της Μόσχας στις συμφωνίες που υπέγραψαν οι Μερτς και Ζελένσκι. Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου χαρακτήρισε την απόφαση του Μερτς ανεύθυνη, ενώ ο υπουργός Εξωτερικών, Λαβρόφ, προειδοποίησε ότι η Γερμανία, μέσω της συμφωνίας αυτής, εμπλέκεται άμεσα στον πόλεμο και θα μπορούσε να γίνει στόχος από ρωσικά όπλα.
Ο νέος γύρος διαπραγματεύσεων
Η Τετάρτη ολοκληρώθηκε με την πολυαναμενόμενη πρόταση της Μόσχας για δεύτερο γύρο διαπραγματεύσεων με την Ουκρανία. Ο Μεντίνσκι και ο ΥΠΕΞ Λαβρόφ ανακοίνωσαν ότι οι δύο πλευρές επικοινώνησαν και η Ρωσία πρότεινε η επόμενη συνάντηση, ο δεύτερος γύρος, να γίνει στις 2 Ιουνίου, πάλι στην Κωνσταντινούπολη. Η ρωσική πλευρά έχει ετοιμάσει το μνημόνιο με τους όρους για την εκεχειρία και την ειρηνευτική διαδικασία, το οποίο θα παραδώσει στην ουκρανική αντιπροσωπεία.
Αντίστοιχο μνημόνιο θα συντάξει και η Ουκρανία και θα το υποβάλει στη ρωσική πλευρά, όπως είχε συμφωνηθεί στον πρώτο γύρο των συνομιλιών στην Κωνσταντινούπολη.
Μένει να φανεί αν η Ουκρανία είναι έτοιμη για την επόμενη συνάντηση και αν θα αποδεχτεί την ρωσική πρόταση ή αν θα κάνει αντί προτάσεις.
Τι επιδιώκει η Μόσχα
Ρωσία και Ουκρανία δεν μπορούν να συνεχίζουν τον πόλεμο για πάντα. Παρά την τριετή σύγκρουση, η ειρηνική επίλυση είναι αναγκαία, καθώς η κανονική κατάσταση στις σχέσεις των χωρών επιτρέπει την συνεργασία και την ανάπτυξη. Ο Πούτιν και ο Τραμπ υπογράμμισαν την επιθυμία τους για αμοιβαία επωφελή συνεργασία.
Καθώς το τέλος του πολέμου δεν διαφαίνεται, Ευρωπαίοι αξιωματούχοι και παρατηρητές υποστηρίζουν ότι η Μόσχα προσπαθεί να απομονώσει τον πόλεμο στην Ουκρανία από την ευρύτερη σχέση ΗΠΑ-Ρωσίας, όπου και οι δύο πλευρές βλέπουν σημαντικές οικονομικές ευκαιρίες.
Αμερικανοί και Ρώσοι αξιωματούχοι έχουν υπονοήσει τις προσοδοφόρες ευκαιρίες που θα προκύψουν αν οι δύο χώρες αποκαταστήσουν τις διμερείς τους σχέσεις μετά τις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις.
“Η Ρωσία επιθυμεί να διαμορφώσει εκτενείς εμπορικές σχέσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες όταν τελειώσει αυτό το καταστροφικό ‘λουτρό αίματος’, και συμφωνώ,” έγραψε ο Τραμπ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μετά την τελευταία του συνομιλία με τον Πούτιν.