Ακολουθώντας ουσιαστικά την στρατηγική «καρότου και μαστίγιου» που έχει επαναφέρει ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, η Κομισιόν ανακοίνωσε την επιβολή ανταποδοτικών δασμών σε αμερικανικά προϊόντα. Παράλληλα, η Επιτροπή έστειλε στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες τον κατάλογο με τα προϊόντα που θα ενταχθούν στη δασμολόγηση καθώς και εκείνα που θα εξαιρεθούν. Αυτό αντιστοιχεί στο “μαστίγιο”.
Προηγήθηκε το “καρότο” με δηλώσεις της Προεδρού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, καθώς και του Επιτρόπου Εμπορίου, Μάρος Σέφκοβιτς. Οι δύο τους τόνισαν ότι η ΕΕ προτιμά τις διαπραγματεύσεις και μια διμερή συμφωνία με τις ΗΠΑ για το εμπόριο, όμως είναι έτοιμη να χρησιμοποιήσει όλα τα διαθέσιμα μέσα για να απαντήσει στους δασμούς που επέβαλε ο Τραμπ.
Αυτή είναι η τακτική που έχει υιοθετήσει από την επιστροφή του στον Λευκό Οίκο ο Τραμπ, ειδικά σε θέματα όπως η μετανάστευση και οι δασμοί. Αναγγέλλει σκληρά μέτρα και στη συνέχεια, ανάλογα με τις αντιδράσεις, τα αναθεωρεί ή τα αποσύρει.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση από την αρχή δεν απάντησε άμεσα όταν ο Τραμπ ανακοίνωσε 20% δασμούς σε ευρωπαϊκά προϊόντα, ενώ επίσης αποφεύγει να αντιδράσει στις προσβλητικές δηλώσεις του Τραμπ ότι η Ευρώπη εκμεταλλεύεται τις ΗΠΑ.
Η στρατηγική της Κομισιόν
Οι Βρυξέλλες επισημοποίησαν την προθυμία τους για διαπραγματεύσεις, ταυτόχρονα όμως ανακοίνωσαν ότι ετοιμάζουν μια σειρά μέτρων ως αντίμετρα στους αμερικανικούς δασμούς, εάν οι διαπραγματεύσεις δεν αποδώσουν. Έτσι, τη Δευτέρα, η Ένωση πρότεινε να εξαιρεθούν πλήρως και αμοιβαία οι δασμοί για τα βιομηχανικά προϊόντα, επιχειρώντας να αποτρέψει έναν εμπορικό πόλεμο. Η πρόταση και πάλι εστίασε στα αυτοκίνητα και των δύο πλευρών.
«Προτείναμε μηδενικούς δασμούς για τα βιομηχανικά προϊόντα… Η Ευρώπη είναι πάντα έτοιμη να συμφωνήσει με τις ΗΠΑ,» δήλωσε η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν, κατά τη διάρκεια συνέντευξης τύπου στις Βρυξέλλες. Не παρέλειψε να υποδείξει ότι είναι έτοιμοι για αντίμετρα προκειμένου να προστατέψουν τα συμφέροντά τους απέναντι στην επιθετική εμπορική πολιτική του Τραμπ.
Η πρόεδρος συναντήθηκε με εκπροσώπους της βιομηχανίας χάλυβα και μετάλλων για να εκτιμήσουν τις επιπτώσεις των αμερικανικών δασμών, οι οποίες, σύμφωνα με την Moody’s, αναμένεται να πλήξουν ιδιαίτερα χώρες όπως η Ιρλανδία, η Σλοβακία, η Γερμανία, η Ουγγαρία, η Ιταλία και η Αυστρία.
«Συναντήθηκα με την ευρωπαϊκή βιομηχανία χάλυβα και μετάλλου για να κατανοήσω τις συνέπειες των αμερικανικών δασμών. Αυτό θα μας βοηθήσει να διαμορφώσουμε μια αποτελεσματική απάντηση για την ΕΕ,» τόνισε η Φον ντερ Λάιεν.
Ο Ιταλός Υπουργός Εξωτερικών, Αντόνιο Ταγιάνι, ενημέρωσε για το πλάνο που υλοποιείται σχετικά με τους δασμούς: «Από τις 15 Απριλίου θα ισχύσει λίστα με αμερικανικά προϊόντα για δασμούς», δήλωσε στην Ιταλία. «Αυτή είναι μια παλιά λίστα που είχε μπει στο «πάγο». Να αναφερθεί ότι ζήτησα αναβολή, ωστόσο φαίνεται ότι είναι προτιμότερο να ξεκινήσουμε στις 15 του μήνα», πρόσθεσε ο Υπουργός στο περιθώριο της συνάντησης των Υπουργών Εμπορίου της ΕΕ.
Αμέσως μετά, το Συμβούλιο Υπουργών Εμπορίου της ΕΕ συνεδρίασε στο Λουξεμβούργο υπό τον Επίτροπο Εμπορίου, Μάρος Σέφκοβιτς. Μετά τη συνεδρίαση, ο Σέφκοβιτς ανακοίνωσε ότι «η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι έτοιμη να χρησιμοποιήσει “όλα τα διαθέσιμα εργαλεία” για να υπερασπιστεί τα εμπορικά της συμφέροντα».
Ο ίδιος επισήμανε τη σημασία των «ουσιαστικών διαπραγματεύσεων» με την κυβέρνηση των ΗΠΑ και εξέφρασε την εκτίμηση του για τις προσπάθειες των ομολόγων του στην αμερικανική κυβέρνηση για τη διατήρηση ανοικτής και ειλικρινούς επικοινωνίας.
Σημείωσε, τέλος, ότι και οι δύο πλευρές, ΕΕ και ΗΠΑ, συμφωνούν ότι η εμπορική τους σχέση μπορεί να ωφεληθεί από μια νέα προσέγγιση και από κοινού συνεργασία σε στρατηγικούς τομείς, επισημαίνοντας ότι «αν συνεργαστούμε, μπορούμε να οικοδομήσουμε μια διατλαντική αγορά προς όφελος και των δύο». Παρά τις προθέσεις της ΕΕ για διαπραγματεύσεις, τόνισε ότι δεν θα περιμένουν επ’ άπειρον και ότι θα υπερασπιστούν τα συμφέροντά τους με αντίμετρα.
Δασμοί σε αμερικανικά προϊόντα
Σύμφωνα με πληροφορίες από το Λουξεμβούργο, η τελική λίστα προϊόντων που θα υποβληθούν σε δασμούς θα αποσταλεί στις κυβερνήσεις της ΕΕ τα βράδυ της Δευτέρας, με ψηφοφορία για τις προτάσεις προγραμματισμένη για την Τετάρτη, 9 Απριλίου. Οι πρώτοι δασμοί αναμένονται να τεθούν σε εφαρμογή στις 15 Απριλίου, με επιπλέον μέτρα να ακολουθούν στις 15 Μαΐου, εφόσον οι διαπραγματεύσεις δεν καταλήξουν σε συμφωνία.
Μετά τη συνεδρίαση στο Λουξεμβούργο, διέρρευσαν οι προτάσεις για τα προϊόντα που θα επιβαρυνθούν με δασμούς και εκείνα που θα εξαιρεθούν. Σκόπευε να επιβληθούν δασμοί 25% σε μία σειρά αμερικανικών εισαγωγών, ως αντίκτυπος των δασμών που επιβλήθηκαν από τις ΗΠΑ στον χάλυβα και το αλουμίνιο. Ορισμένοι δασμοί αναμένονται να ισχύσουν από την 1η Δεκεμβρίου.
Μεταξύ των αγαθών που προορίζονται για δασμολογήσεις περιλαμβάνονται διαμάντια, οδοντικό νήμα, λουκάνικα, ξηροί καρποί και σόγια. Το μπέρμπον, το κρασί και τα γαλακτοκομικά έχουν αφαιρεθεί από τον αρχικό κατάλογο που είχε καταρτίσει η Επιτροπή τον Μάρτιο.
Η εξαίρεση του μπέρμπον
Η υποχώρηση στη δασμολόγηση του μπέρμπον είναι αποτέλεσμα των πιέσεων που δέχθηκαν οι Γαλλία, Ιταλία και Ιρλανδία, οι οποίες επιδιώκουν να προστατεύσουν τις τοπικές βιομηχανίες αλκοόλ στο πλαίσιο της κλιμακούμενης εμπορικής διαμάχης, όπως αναφέρει η Financial Times.
Ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Στεφάν Σεζουρνέ, δήλωσε τη Δευτέρα ότι «θα πρέπει πολύ σύντομα να έχουμε καλά νέα» για τον τομέα του κρασιού και των αλκοολούχων ποτών, τονίζοντας ότι «το μήνυμα έχει φτάσει ως προς τον σοβαρό οικονομικό αντίκτυπο» που θα είχε μια τέτοια κίνηση.
Ο Επίτροπος Εμπορίου της ΕΕ, Μάρος Σέφκοβιτς, επιβεβαίωσε ότι η Ένωση θα αναθεωρήσει ορισμένα από τα αντίμετρα κατά των αμερικανικών δασμών χάλυβα, χάρη στα αιτήματα των κρατών-μελών για την προστασία ορισμένων βιομηχανιών τους.
Αν και ο Σέφκοβιτς δεν αναφέρθηκε ειδικά στο μπέρμπον, η ανάλυση αυτή δημοσιεύθηκε μετά την επιβολή δασμού 25% από την Ουάσινγκτον κατά του χάλυβα και του αλουμινίου από την Ευρώπη, γεγονός που είχε ως αντίκτυπο στον Τραμπ να απειλήσει με δασμό 200% στο ευρωπαϊκό αλκοόλ.
«Δεν συμμετέχουμε σε ανταλλαγές τιμωρητικών μέτρων», δήλωσε ο Σέφκοβιτς στους δημοσιογράφους τη Δευτέρα, σημειώνοντας ότι η αντίδραση της ΕΕ θα είναι λιγότερο επιβλαβής από τις αρχικές αμερικανικές εισαγωγές αξίας 26 δισεκατομμυρίων ευρώ, που περιλαμβάνουν επίσης τζιν και μοτοσικλέτες.
Ο τελικός κατάλογος των αγαθών στάλθηκε στις κυβερνήσεις της ΕΕ, οι οποίες θα πρέπει να τον εγκρίνουν έως την Τετάρτη.