Στις 4 μ.μ. ώρα Νέας Υόρκης (23:00 στην Ελλάδα), το Συμβούλιο Ασφαλείας αναμένεται να ψηφίσει επί σχεδίου ψηφίσματος σχετικά με τον πόλεμο μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, το οποίο έχει καταρτιστεί από τα δέκα εκλεγμένα μέλη του Συμβουλίου (E10).
Το κείμενο ζητά άμεση, άνευ όρων και μόνιμη κατάπαυση του πυρός στη Γάζα, καθώς και την άμεση και χωρίς όρους απελευθέρωση όλων των ομήρων από τη Χαμάς και άλλες ομάδες, καθώς και την άμεση άρση όλων των περιορισμών για την είσοδο ανθρωπιστικής βοήθειας στη Λωρίδα της Γάζας.
Στις 19 Μαΐου, το Ισραήλ ανακοίνωσε ότι θα επιτρέψει περιορισμένη είσοδο ανθρωπιστικής βοήθειας έως ότου εφαρμοστεί ένας νέος μηχανισμός παράδοσής της, σχεδιασμένος από κοινού με τις ΗΠΑ, υποστηρίζοντας ότι η Χαμάς αποσπά την ανθρωπιστική βοήθεια που προορίζεται για τον άμαχο πληθυσμό.
«Στρατιωτικοποιημένη διανομή»
Με αυτό το επιχείρημα, Ισραήλ και ΗΠΑ προώθησαν ένα σχέδιο μέσω ενός νέου ιδιωτικού φορέα, της Gaza Humanitarian Foundation (GHF), που παρακάμπτει τις υπάρχουσες δομές του ΟΗΕ και τους ανθρωπιστικούς συνεργάτες του.
Ωστόσο, πολλά μέλη του Συμβουλίου εκφράζουν ανησυχίες για τον νέο αυτό μηχανισμό.
Η GHF έχει ξεκινήσει διανομή βοήθειας σε επιλεγμένα σημεία που φυλάσσονται από συνεργάτες των ΗΠΑ και τις ισραηλινές δυνάμεις.
Ο ΟΗΕ και οι εταίροι του δεν έχουν συμμετάσχει, χαρακτηρίζοντας αυτό το σύστημα «στρατιωτικοποιημένη διανομή» που παραβιάζει ανθρωπιστικές αρχές και δεν ανταγωνίζεται την κλίμακα και την προσβασιμότητα των υφιστάμενων μηχανισμών.
Θάνατοι αμάχων κοντά σε σημεία διανομής
Από την έναρξη λειτουργίας του μηχανισμού στις 27 Μαΐου, έχουν σημειωθεί περιστατικά ασφαλείας κοντά σε σημεία διανομής της GHF, κάποια από τα οποία έχουν οδηγήσει σε θανάτους αμάχων, σύμφωνα με τον ΟΗΕ.
Στο πλαίσιο της κρίσιμης ανθρωπιστικής κατάστασης, αρκετά μέλη του Συμβουλίου – η Αλγερία, η Σλοβενία και η Γουιάνα – έχουν καταρτίσει ξεχωριστά σχέδια ψηφίσματος. Μετά από διαβουλεύσεις, συμφώνησαν να προχωρήσουν με ένα ενιαίο σχέδιο.
Στις 27 Μαΐου, η Αλγερία, η Σλοβενία και η Γουιάνα συγκάλεσαν συνάντηση των E10 για να το εξετάσουν. Παρά τις διαφωνίες στη διατύπωση αναφορών για τη Χαμάς και την απελευθέρωση των ομήρων, επήλθε συμφωνία.
Το σχέδιο κοινοποιήθηκε στους πέντε μόνιμους P5 του Συμβουλίου, όπου οι ΗΠΑ εξέφρασαν επιφυλάξεις και πρότειναν όρους όπως η καταδίκη της Χαμάς και στήριξη στον GHF.
Οι ΗΠΑ φέρεται επίσης να υποστήριξαν ότι η πρωτοβουλία του ψηφίσματος υπονομεύει τις διαπραγματεύσεις για μια νέα συμφωνία εκεχειρίας, στις οποίες μεσολαβούν οι ΗΠΑ.
Η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο στηρίζουν παρόμοιες τροποποιήσεις, ενώ η Ρωσία πρότεινε τη διαγραφή αναφορών στην έκθεση IPC που κάνει λόγο για πιθανό λιμό στη Γάζα και για το Ψήφισμα 2735 της 10ης Ιουνίου 2024, από το οποίο είχε αποχωρήσει.
Παρά τις αντιρρήσεις των ΗΠΑ, οι E10 θεωρούν το κείμενο το πιο ισορροπημένο συμβιβασμό.
Κατά τη σημερινή ψηφοφορία, οι ΗΠΑ ενδέχεται να ασκήσουν βέτο στο σχέδιο ψηφίσματος.
Παρ’ όλα αυτά, η ομάδα των E10 προχωρά με την ψηφοφορία, στέλνοντας ένα πολιτικό μήνυμα για τη στήριξη της ανάγκης δράσης του Συμβουλίου Ασφαλείας, δεδομένης της αποτυχίας επίτευξης συμφωνίας εκεχειρίας και της συνεχούς ανθρωπιστικής κρίσης στη Λωρίδα της Γάζας.
