Η ανάκαμψη των μετοχών μετά την ανακοίνωση των δασμών από τον πρόεδρο Τραμπ στις αρχές Απριλίου δεν συνοδεύεται από αντίστοιχη ηρεμία στην αγορά ομολόγων.
Αντιθέτως, η αγορά κρατικών τίτλων των ΗΠΑ δείχνει σημάδια αναστάτωσης, με τις αποδόσεις των 10ετών ομολόγων να έχουν φτάσει το 4,37%, παρά την πτώση των βραχυπρόθεσμων αποδόσεων, ένα φαινόμενο που στη Wall Street ονομάζεται steepening twist.
Αυτή η κίνηση αντικατοπτρίζει δύο παράλληλες και αντικρουόμενες αφηγήσεις. Από τη μία, η αγορά αναμένει επιβράδυνση της οικονομίας και πιέζει για μείωση των επιτοκίων από την Fed. Από την άλλη, οι επενδυτές ζητούν υψηλότερες αποδόσεις για να κατέχουν μακροχρόνια ομόλογα, αποτυπώνοντας ένα αυξημένο «ασφάλιστρο κινδύνου» – ή term premium – λόγω πολιτικής αστάθειας και αβεβαιότητας για το μέλλον του πληθωρισμού.
Το ακριβό «ασφάλιστρο αβεβαιότητας» και ο απρόβλεπτος Τραμπ
Σύμφωνα με την Wall Street Journal, οι αγορές αρχίζουν να αμφισβητούν την αποτελεσματικότητα της Fed στην υποστήριξη της ανάπτυξης μέσω των επιτοκιακών μειώσεων, καθώς οι μακροχρόνιες αποδόσεις φαίνεται να αποσυνδέονται από τις προσδοκίες για νομισματική πολιτική.
Η πολιτική αστάθεια – κυρίως η απρόβλεπτη στάση του Τραμπ στο εμπόριο – εντείνει την αβεβαιότητα σχετικά με τις μελλοντικές πληθωριστικές πιέσεις και καθιστά την αγορά των αμερικανικών κρατικών ομολόγων λιγότερο ελκυστική για μακροχρόνιες τοποθετήσεις.
Το term premium, το οποίο άρχισε να ανέρχεται με την εκ νέου εμφάνιση του πληθωρισμού το 2021, σημείωσε νέο άλμα μετά την εκλογή Τραμπ το Νοέμβριο του 2024 και ενισχύθηκε περαιτέρω μετά την ανακοίνωση των νέων δασμών. Παρά τις προσπάθειες της διοίκησης να ελαφρύνει το μήνυμα, η ανησυχία παραμένει, και η ανοδική τάση δεν έχει ανατραπεί.
ING: Τζέκιλ στην ύφεση, Χάιντ στο σοκ
Σύμφωνα με πρόσφατη ανάλυση της ING, η αγορά κρατικών τίτλων των ΗΠΑ μοιάζει με την ιστορία του Δρ Τζέκιλ και του κυρίου Χάιντ.
Στην «πλευρά του Τζέκιλ», η αγορά συμπεριφέρεται σύμφωνα με παραδοσιακή λογική: η επιβράδυνση της οικονομίας και ο φόβος ύφεσης οδηγούν σε πτώση των αποδόσεων, με το 10ετές να δοκιμάζει επίπεδα κάτω από το 4%, ειδικά αν ενισχυθεί η αφήγηση για επιτοκιακές μειώσεις από τη Fed.
Στην «πλευρά του Χάιντ», όμως, οι συνθήκες αλλάζουν δραματικά: το δολάριο υποχωρεί, οι αποδόσεις εκτοξεύονται και οι επενδυτές απομακρύνονται από τα Treasuries. Η ING αναφέρει ότι μεταξύ 7 και 14 Απριλίου, η τιμή του 10ετούς ομολόγου μειώθηκε κατά 6%, ενώ το δολάριο υποχώρησε κατά 3,5%.
Αυτό σημαίνει ότι ένας διεθνής επενδυτής αντιμετωπίζει συνολική ζημιά 10% σε μόνο μία εβδομάδα, ενώ ταυτόχρονα ο Euro Stoxx 50 ενισχυόταν κατά 6,5%.
Το σενάριο “Sell America Inc.” και οι γεωπολιτικές προεκτάσεις
Η ανάλυση της ING υπογραμμίζει το σενάριο «Sell America Inc.», που έχει τρεις πτυχές:
- τιμωρητική: π.χ. η Κίνα ή οι Ευρωπαίοι πωλούν αμερικανικά κρατικά ομόλογα ως ένδειξη δυσαρέσκειας
- αμυντική: όταν οι επενδυτές φοβούνται ότι θα «κολλήσουν»
- θεμελιώδη: λόγω της αύξησης του ελλείμματος και του πληθωρισμού στις ΗΠΑ.
Το αποτέλεσμα; Αυξημένος κίνδυνος για νέα άνοδο στις αποδόσεις, ίσως ακόμα και προς το ψυχολογικό όριο του 5%. Η ING θεωρεί ότι οι αρχές θα προσπαθήσουν να αποτρέψουν κάτι τέτοιο, όμως η κατεύθυνση είναι σαφής: όσο παραμένουν το έλλειμμα, η πολιτική αστάθεια και η απειλή πληθωρισμού, το term premium θα διατηρείται σε υψηλά επίπεδα.
Συναλλαγματικοί κίνδυνοι και φυγή από το δολάριο
Η αποδυνάμωση του δολαρίου προσθέτει ένα ακόμη επίπεδο κινδύνου. Το ευρώ, το γεν, το φράγκο και το δολάριο Ταϊβάν έχουν ήδη ενισχυθεί πάνω από 8% από την αρχή του έτους έναντι του αμερικανικού νομίσματος. Οι αναλυτές επισημαίνουν ότι η ισχυρή ενίσχυση νομισμάτων, όπως το φράγκο ή το γεν, μπορεί να destabilize δανειακές θέσεις – ειδικά σε περιβάλλον με υψηλή μόχλευση.
Η προσοχή στραμμένη στη Fed και στο υπουργείο Οικονομικών
Η Fed φαίνεται να έχει επίγνωση των περιορισμών της. Ο πρόεδρος Πάουελ υπογράμμισε ότι η Τράπεζα δεν βιάζεται να μειώσει τα επιτόκια, επικαλούμενος ισχυρά οικονομικά δεδομένα και τον κίνδυνο αναζωπύρωσης του πληθωρισμού.
Από την πλευρά του, το υπουργείο Οικονομικών δείχνει πιο προσεκτικό στην έκδοση χρέους: οι αυξήσεις στις εκδόσεις μακροχρόνιου χρέους περιορίστηκαν το 2023, και ο υπουργός Σκοτ Μπέσεντ, παρά τις προηγούμενες επικρίσεις του, δεν σχεδιάζει άμεσες αλλαγές.
Το δίλημμα της επόμενης μέρας: αποδόσεις κάτω από 4% ή πάνω από 5%;
Καθώς οι επόμενοι μήνες θα φέρουν νέα στοιχεία για την οικονομία, οι επενδυτές καλούνται να πλοηγηθούν σε μία αγορά με δυαδική φύση. Αν οι φόβοι ύφεσης επικρατήσουν, μπορεί να παρατηρηθεί νέα πτώση των αποδόσεων του 10ετούς ομολόγου. Аλλά αν επανέλθει το σενάριο Χάιντ – πώληση αμερικανικών assets, φυγή από το δολάριο και αμφισβήτηση της δημοσιονομικής αξιοπιστίας – τότε η νέα ισορροπία πιθανότατα θα διαμορφωθεί μεταξύ 4,5% και 5%.
Σε κάθε περίπτωση, το βασικό μήνυμα είναι σαφές: έχει τελειώσει η εποχή που οι επενδυτές θεωρούσαν τα αμερικανικά κρατικά ομόλογα ως ασφαλή επένδυση. Αυτή η αλλαγή από μόνη της είναι η πιο επικίνδυνη.
