Εκτιμάται ότι το ποσό που θα διατεθεί για παρεμβάσεις προς όφελος των πολιτών το 2026 θα φτάσει τα 1,5 δισ. ευρώ. Ο υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Θάνος Πετραλιάς, ανέφερε ότι, με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία, υπάρχει επιπλέον δημοσιονομικός χώρος, που κυμαίνεται από 1 έως 1,5 δισ. ευρώ. Πώς προκύπτει αυτό το ποσό;
Σύμφωνα με τον κ. Πετραλιά, σε δηλώσεις του στην ΕΡΤ, το Μεσοπρόθεσμο Σχέδιο προβλέπει αύξηση των δαπανών κατά 3,6% το επόμενο έτος σε σχέση με φέτος, που αντιστοιχεί σε 3,6 δισ. ευρώ. Επιπλέον, υπάρχει ένα υπόλοιπο 700-750 εκατ. ευρώ που μπορεί να χρησιμοποιηθεί λόγω καλύτερων αποτελεσμάτων το 2024 στην καταπολέμηση της φοροδιαφυγής. Το συνολικό ποσό ανέρχεται σε 4,4 δισ. ευρώ.
Από τα 4,4 δισ. ευρώ, 1 δισ. ευρώ θα διατεθεί για αύξηση των τακτικών δαπανών του κράτους, 1,2 δισ. ευρώ για αύξηση των συντάξεων, 500 εκατ. ευρώ για την αύξηση των αμυντικών δαπανών και περίπου 600 εκατ. ευρώ για άλλα ήδη ανακοινωμένα μέτρα, αφήνοντας 1 δισ. ευρώ.
Το ποσό αυτό αναμένεται να αυξηθεί κατά επιπλέον 500 εκατ. ευρώ μέσω της ενεργοποίησης της ρήτρας διαφυγής, καθώς και 500 εκατ. ευρώ από την αύξηση των αμυντικών δαπανών, που δεν θα προσμετρηθούν στην αύξηση των καθαρών πρωτογενών δαπανών. Έτσι, συνολικά θα υπάρχει 1,5 δισ. ευρώ διαθέσιμο για παρεμβάσεις το 2026.
Ωστόσο, πρέπει να σημειωθεί ότι το ποσό μπορεί να διαφοροποιηθεί αν η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής αποδώσει καλύτερα ή αν υπάρξει μεγαλύτερη εξοικονόμηση δαπανών από το Δημόσιο.
Φορολογικά βάρη
Στο επίκεντρο του πακέτου που εξετάζει η κυβέρνηση, το οποίο θα οριστικοποιηθεί στα τέλη του καλοκαιριού, περιλαμβάνονται μειώσεις των φορολογικών συντελεστών για τη μεσαία τάξη, ελαφρύνσεις για τους ιδιοκτήτες ακινήτων με νέες ρυθμίσεις στην φορολογία ενοικίων, πιθανή μείωση των τεκμηρίων διαβίωσης και μείωση των ασφαλιστικών εισφορών.
Όσον αφορά τη ρήτρα διαφυγής, η Αθήνα περιμένει την αξιολόγηση του αιτήματος από την Κομισιόν, ώστε να καθοριστεί το «έτος βάσης» για τον υπολογισμό των αυξήσεων στις αμυντικές δαπάνες.
Σύμφωνα με τον κανονισμό που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η αύξηση των αμυντικών δαπανών υπολογίζεται με βάση τα επίπεδα του 2021. Ωστόσο, το 2021, η Ελλάδα είχε αμυντικές δαπάνες που αντιστοιχούσαν στο 2,7% του ΑΕΠ, έτσι το όφελος θα ήταν περιορισμένο. Ο στόχος είναι το 2024 να οριστεί ως έτος βάσης, όταν οι δαπάνες ήταν στο 2,2% του ΑΕΠ. Τα τελικά συμπεράσματα αναμένονται στις 4 Ιουνίου με τη δημοσιοποίηση του εαρινού πακέτου της ΕΕ.
Οι αμυντικές δαπάνες στην Ελλάδα αναμένεται να αυξηθούν από 2,2% του ΑΕΠ το 2024 σε 2,3% το 2025 και 2,5% το 2026, λόγω εφαρμογής του νέου Μακροπρόθεσμου Προγράμματος Αμυντικού Εξοπλισμού, το οποίο καλύπτει την περίοδο 2025-2036, με τις δαπάνες να κινούνται σε υψηλά επίπεδα μετά το 2026.