Περίπου 150 χώρες παγκοσμίως θα λάβουν τις επόμενες τρεις εβδομάδες μια «λυπητερή» επιστολή από την Ουάσινγκτον. Αυτή θα είναι από τον υπουργό Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ ή τον υπουργό Εμπορίου Χάουαρντ Λούτνικ, ενημερώνοντάς τις για τους μελλοντικούς δασμούς στις εξαγωγές τους προς τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ο Τραμπ δήλωσε σε πρόσφατη συνάντηση με επιχειρηματίες στο Άμπου Ντάμπι ότι «150 χώρες επιθυμούν μια συμφωνία, αλλά είναι δύσκολο να διαπραγματευτούμε με τόσες πολλές». Σημείωσε ότι οι Σκοτ και Χάουαρντ θα ενημερώσουν αυτές τις χώρες για τα ποσά που θα χρειαστεί να καταβάλουν για να αποκτήσουν πρόσβαση στην αγορά των ΗΠΑ, προσθέτοντας ότι οι ΗΠΑ θα δρουν «πολύ δίκαια». Μέχρι τώρα, ωστόσο, η Ουάσιγκτον έχει συνάψει μόνο δύο συμφωνίες: με τη Μεγάλη Βρετανία και την Κίνα.
Η συμφωνία με τη Μεγάλη Βρετανία έχει καθορίσει έναν κατώτατο δασμό της τάξης του 10%, παρά τις παραχωρήσεις. Αν και δεν πρόκειται για πλήρεις εμπορικές συμφωνίες, αποτελούν σημαντικά πρώτα βήματα, καθώς οι χώρες συμφώνησαν να μειώσουν τις υπάρχουσες δασμούς και να συνεχίσουν τις διαπραγματεύσεις.
Τι να περιμένει η ΕΕ;
Μόλις την περασμένη εβδομάδα, ο Τραμπ ανέφερε ότι είναι κοντά στην ολοκλήρωση τεσσάρων έως πέντε συμφωνιών. Η 90ήμερη εκεχειρία που ισχύει μέχρι τις 9 Ιουλίου θα μπορούσε να δώσει την ευκαιρία στις χώρες να διαπραγματευτούν νέες εμπορικές σχέσεις με τις ΗΠΑ. Ωστόσο, οι διαπραγματεύσεις είναι πιο δύσκολες από ό,τι είχε αναμένονταν από την κυβέρνηση Τραμπ.
Οι διαπραγματεύσεις ΗΠΑ-ΕΕ έχουν μέχρι στιγμής αποβεί άκαρπες. Σύμφωνα με το Politico, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έλαβε επιστολή από την Ουάσινγκτον, στην οποία η κυβέρνηση Τραμπ εκφράζει την πρόθεσή της να επανεξετάσει τις εμπορικές σχέσεις με την ΕΕ. «Αυτό είναι ένα θετικό σημάδι μετά από περιορισμένη πρόοδο σε προηγούμενες συνομιλίες», δήλωσαν πηγές της αγοράς.
Την προηγούμενη εβδομάδα, η ΕΕ αύξησε την πίεση στις ΗΠΑ με πιθανές αντιδράσεις. Εάν οι διαπραγματεύσεις αποτύχουν, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει προτείνει ειδικούς δασμούς στις εισαγωγές από τις ΗΠΑ, ύψους 95 δισεκατομμυρίων ευρώ. «Οι δασμοί επιδρούν αρνητικά στην παγκόσμια οικονομία. Η ΕΕ είναι προσηλωμένη στη συνεργασία για την επίλυση των ζητημάτων με τις ΗΠΑ», δήλωσε η πρόεδρος της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Για «άλλες πολιτείες»
Σε κάθε περίπτωση, η ΕΕ πρέπει να επιδιώξει συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών με άλλες οικονομικές περιοχές, δεδομένου ότι ο πρόεδρος Τραμπ διατηρεί την αβεβαιότητα γύρω από τη δασμολογική του πολιτική. Επιπλέον, η ΕΕ θα πρέπει να «αναλάβει ηγετικό ρόλο στην υποστήριξη της παγκόσμιας εμπορικής τάξης», όπως επισημαίνουν Γάλλοι και Γερμανοί οικονομολόγοι.
«Η ΕΕ οφείλει να υποστηρίξει τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις που έχουν περιορισμένη πρόσβαση στις αγορές των ΗΠΑ και να αναζητήσει νέους εμπορικούς εταίρους», δήλωσε η Μόνικα Σνίτσερ, συμπρόεδρος του Γαλλο-Γερμανικού Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων. «Όσο περισσότερο εμπορεύονται οι ευρωπαϊκές οικονομίες με άλλες χώρες, τόσο χαμηλότεροι θα είναι οι δασμοί», συμπλήρωσε.
Οι Ευρωπαίοι οικονομολόγοι εκτιμούν ότι οι δασμοί του Τραμπ θα επιφέρουν μεγαλύτερη ζημιά στην αμερικανική οικονομία σε σύγκριση με την ευρωπαϊκή αγορά, με αναμενόμενη μείωση της πραγματικής παραγωγής στις ΗΠΑ κατά 1 έως 1,63% του ΑΕΠ, ενώ στην ΕΕ η μείωση θα είναι μόλις 0,15%.
Η συμφωνία με Mercosur και Ινδία
Πολλές συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών της ΕΕ με ισχυρές οικονομίες βρίσκονται υπό διαπραγμάτευση ή ετοιμάζονται προς έγκριση. Μια από τις πιο σημαντικές είναι αυτή με τον Mercosur. Σύμφωνα με την ΕΕ, η Ένωση είναι ο μεγαλύτερος ξένος επενδυτής στη ζώνη ελεύθερων συναλλαγών της Νότιας Αμερικής, με επενδύσεις που ανήλθαν σε 340 δισεκατομμύρια ευρώ το 2021.
Στις 6 Δεκεμβρίου 2024, η ΕΕ ανακοίνωσε ότι έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο. «Πρόκειται για μια συμφωνία επωφελής για όλους, που θα αποφέρει μεγάλα οφέλη στους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις», δήλωσε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. «Η συμφωνία ΕΕ-Mercosur είναι η μεγαλύτερη που έχει συναφθεί ποτέ όσον αφορά την προστασία των τροφίμων και ποτών». Πλέον, περισσότερα από 350 προϊόντα προστατεύονται από τη συμφωνία, αναμένοντας ετήσιες εξοικονομήσεις τεσσάρων δισεκατομμυρίων ευρώ σε δασμούς για τις ευρωπαϊκές εταιρείες.
Επιπλέον, η ΕΕ διαπραγματεύεται μια συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών με την Ινδία, η οποία είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Ινδίας, με ποσοστό 12,2% στο συνολικό ινδικό εμπόριο το 2023, δηλαδή αγαθά αξίας 124 δισεκατομμυρίων ευρώ. Οι διαπραγματεύσεις αυτές στοχεύουν στη μείωση των εμπορικών εμποδίων και στην ενθάρρυνση των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων να αυξήσουν τις εξαγωγές τους.
