Οι εικόνες είναι πολεμικές: βαλλιστικοί πύραυλοι του Ιράν πλήττουν το Τελ Αβίβ και τη Χάιφα, το κεντρικό αεροδρόμιο του Ισραήλ είναι κλειστό, και μεγάλα τμήματα του πληθυσμού αναζητούν καταφύγιο. Ωστόσο, η χρηματιστηριακή αγορά του Ισραήλ ακολουθεί μια απροσδόκητη πορεία, αντίθετη με τις προσδοκίες σε περίοδο πολέμου.
Ο δείκτης TA-125, που περιλαμβάνει τις μεγαλύτερες εισηγμένες του Τελ Αβίβ, έχει καταγράψει πέντε συνεχείς ανοδικές συνεδριάσεις. Ακόμα και την Κυριακή, μετά τις αμερικανικές επιθέσεις σε ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις, σημείωσε νέο ρεκόρ. Από την αρχή του πολέμου Ισραήλ–Ιράν, ο δείκτης έχει αυξηθεί κατά περίπου 8%, ενώ ο S&P 500 έχει σημειώσει μικρή πτώση την ίδια περίοδο.
Επιπλέον, το εθνικό νόμισμα, το σεκέλ, ενισχύεται έναντι του δολαρίου και του ευρώ, ενώ τα κρατικά ομόλογα παραμένουν σταθερά. Αυτό αντικατοπτρίζει μια γενική εικόνα εμπιστοσύνης και ανθεκτικότητας, σύμφωνα με την Wall Street Journal, η οποία προσπαθεί να εξηγήσει αυτό το φαινόμενο.
Το γεωπολιτικό πρίμιουμ
Η συγκεκριμένη επενδυτική συμπεριφορά αποδίδεται εν μέρει στην ιστορική εξοικείωση των Ισραηλινών επενδυτών με την πολεμική κατάσταση, σημειώνει η WSJ. Οι περισσότερες χρηματιστηριακές συναλλαγές είναι εσωτερικές και οι επενδυτές συνειδητοποιούν ότι οι συγκρούσεις σπάνια εκτροχιάζουν τη μακροχρόνια οικονομία. Για πολλούς, οι αναταράξεις αποτελούν ευκαιρίες αγοράς.
Ωστόσο, το νέο ράλι υποδηλώνει κάτι παραπάνω: οι αγορές φαίνεται να προεξοφλούν στρατηγική βελτίωση της θέσης του Ισραήλ και του Μπενιαμίν Νετανιάχου.
Η κοινή επιχείρηση με τις ΗΠΑ κατά του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος ενισχύει την εικόνα ισχύος του Ισραήλ και μειώνει το λεγόμενο «γεωπολιτικό premium», το επιπλέον ρίσκο που αποτυπώνεται στις αποτιμήσεις των περιουσιακών στοιχείων.
Οικονομία υπό πίεση, αλλά όχι σε κρίση
Σημειώνεται ότι, παρά την μαζική επιστράτευση και τις επιχειρήσεις σε πολλά μέτωπα, η ισραηλινή οικονομία παραμένει ανθεκτική. Το ΑΕΠ συνεχίζει να αυξάνεται και η ανεργία παραμένει κάτω από το 3% – αν και αυτό εν μέρει οφείλεται στην αποχώρηση ξένων εργαζομένων και την αφαίρεση αδειών εργασίας από Παλαιστινίους.
Αν και το έλλειμμα έχει διευρυνθεί σε σχέση με τα προπολεμικά επίπεδα, οι μακροοικονομικοί δείκτες σε γενικές γραμμές δεν δείχνουν αποσταθεροποίηση, επισημαίνει ο Ραφαέλ Γκόζλαν, επικεφαλής οικονομολόγος της IBI Investment House στο Τελ Αβίβ, στη WSJ.
Πώς άρχισε να αλλάζει το κλίμα
Η μεταστροφή του επενδυτικού κλίματος φαίνεται να ξεκινά από επιτυχίες, όπως η εξάλειψη του ηγέτη της Χεζμπολάχ, Χασάν Νασράλα, και κορυφώνεται με τις επιθέσεις στο ιρανικό πυρηνικό δίκτυο. Αναλυτές εκτιμούν ότι το Ισραήλ έχει καταφέρει να μειώσει τον κίνδυνο από τα περιφερειακά του μέτωπα: η Χαμάς είναι αποδυναμωμένη, η Χεζμπολάχ έχει υποστεί πλήγμα, το καθεστώς Άσαντ έχει χάσει τον έλεγχο, και η ιρανική στρατιωτική επιρροή έχει μειωθεί.
Εντούτοις, οι στρατιωτικές επιτυχίες δεν εξασφαλίζουν στρατηγική σταθερότητα. Ο αρχηγός του ισραηλινού στρατού, Εγιάλ Ζαμίρ, προειδοποίησε ότι «οι δύσκολες μέρες είναι μπροστά» και το Ισραήλ θα πρέπει να προετοιμαστεί για μια «μακροχρόνια εκστρατεία».
Το καθεστώς του Ιράν μπορεί να ανασυγκροτήσει σταδιακά το πυρηνικό του πρόγραμμα και να ενισχύσει τις έμμεσες επιρροές του στην περιοχή. Παράλληλα, το Παλαιστινιακό παραμένει ένα σημαντικό και άλυτο ζήτημα, προσδιορίζοντας τη διεθνή κατακραυγή.
Το μήνυμα των αγορών
Προς το παρόν, οι αγορές στέλνουν ένα σαφές μήνυμα: το επενδυτικό κλίμα στο Ισραήλ δεν επηρεάζεται αρνητικά από τον πόλεμο – ίσα-ίσα το αντίθετο. Αν η νέα ισορροπία ασφαλείας επιβεβαιωθεί, το Ισραήλ μπορεί να δει εισροές ξένων κεφαλαίων στο εγγύς μέλλον.
Ο δείκτης TA-125 έχει προσφέρει συνολική απόδοση 46% από τις 7 Οκτωβρίου 2023 έως τις 12 Ιουνίου 2025, ξεπερνώντας το 40% του S&P 500, σύμφωνα με στοιχεία της FactSet.
Ωστόσο, το ερώτημα παραμένει: μήπως οι αγορές στοιχηματίζουν υπεραισιόδοξα σε έναν πόλεμο που δεν έχει τελειώσει;
